DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0239
429 Quibus modis tol
ADDIT IO. Tu die ſecundû m do. vſuarium poſſe vtoperis
ſerui in ſuis fundis: non autem cas alteri locare. Ange.
Communem ſeruum.J CASvs Suprà dictû eſt, quod per ſeruos
noſtros acquirimus. ſed nõquid per ſeruum communem poſſu-
mus nobis acquirere? Et reſpõd. quod per ſer uum communem
domino non acquiritur.
quod intelligo vt ſic
dicendo: Dominis meis
dare ſpondes: fiat ſtipu-
latioſ propria nomina
iu ſtipulatione inſeren-
do. tunc enim pro vi-
rilibus portionibûs do-
minis acquiretur. Et
hoc verum eſt, niſi no-
minatim vni eorum ré
ſtipulatus fuerit, vel vni
tradiderit. Item queſiui
à Iuſtiniano, Domine,
ſi vnus dominorum ſer-
uo communi iuſſerit
quod aliquid ſibi ſtipu-
letur:ipſe autem ſeruus
alterum (cui voluerit
acquirere) nominauerit
in ſtipulatione: cui ac-
quiritur per ſtipulatio-
nem illã? Et reſp. quod
Seruus communis acquirit domi-
nis communiter proportione domi-
nica: niſi vni, vel iuſſu vnius fuerit
ſtipulatus.ARET.
3. Communem ſeruum pro
dominica a parte dominus ac-
quirere certum eſt: excepto e0
quod nominatim vni ſtipulan-
do, aut per traditionem acci-
iendo, illi ſoli acquirit: veluti
cum ita ſtipulatur: Titio domino
meo dare ſpondes? Sed ſi domini
vnius iuſſu ſeruus fuerit ſtipu-
latus b, licet anteà dubitaretur,
tamen poſt noſtram deciſionem
res expedita eſt, vt illi tãtûm ac-
quirat, qui hoc ci facere iuſſit,
ci qui iuſſit, & non ei
quẽ nominauit. ſic po-
nunt multi casú in iſto
vlt. reſp. ſed ſi domini. Et ſic vult glo ordinaria quod ita ponatur:
ſed dominus Guido dicit, quod iſte nõ eſt caſus iſtius ver quan-
quam veritatem contineat. iſte enim eſt caſus quem habes C.
per quas perſnobis acquiritur li. & non iltius reſponſi, & hoc pa-
tet per hoc, quod dicit in fine iſtius verſic. ibi ſuprà dicti eſt. Po-
teſt ergo ſie poni caſus. Sed quid ſi vnus ex dominis iuſſerit ſer-
uum communem aliquid ſtipulari, cui acquiritur per ſtipulatio-
nem iſtã? Et reſpõ. di quod licet ante tempora huius libri in ta-
li caſu dubitaretur vtrum duobus dominis:an iubenti per ſtipu-
lationem iſtam acquireretur: tamen poſt compoſitionem huius
libri eſt queſtio iſta expedita. ſcilicet quod iubenti tantûm ac-
quiret: vt ſuprà dictum eſt de ſtipulatione ſoruorum. . vltimo.
a Pro dominica. niſi cûm propria nomina eorum ſtipulationi
inſeruit, vbi pro virilibus portionibus acquirit: ve ffde ſtipulat.
ſerl ſi communis ſeruus.
bJ Supulatus. ſcilicet ſimpliciter vel ſibi, vel domino iubenti:
ve ſtatim ſequitur:aliàs nullum eſſet dubium:vt ſuprà, de ſtipul.
ſer. S penul.
c Suprà dictum eſt. ſuprà de ſtipul ſer. S penult.
vt ſuprà dictum eſts.
QVIBVS MODIS TOLLITVR, &c.
Viſum ? eſt ſuprà de obligatione inducenda, ſequitur videre de
obligatione diſſoluenda, ſiue tollenda: quia nihil tã naturale eſt, quã
vnumquodque vinculo quo ligatur, diſſolui poſſe. l. nihil tam na-
turaleeff. de regulis iuris. hoc dicit. Aretinus.
Ollitur. Totus iſte titulus diuiditur Pin quatuor partes.
Primô ponitur qualiter tollatur obligatio ſolutione. Secú-
dô qualiter acceptilatione. Tertiô qualiter nouatione. Quart
qualiter cõſenſu. Secãda ibi:Item per acceptilationem. Tertia ibit
Pratereà obligatio Quarta ibi: Hoc amplius. CASVS. Scire debe-
tis, quod obligatio tollitur per ſolutionem eius quod debetur.
ed nuquid tolitur oblgaio ſi debitor ſoluat aliud quam de-
beatur, putà ſi aſinum dederit pro pecunia quam debebat? Et
reſpon. quôd ſic; dum tamen volente creditore fiat. Regulari-
ter enim loquendo, inuito creditori aliud pro alio ſolui non po-
teſt. Sic ergo, vt iam dictum eſt, ſolutione cius quod debetur,
tollitur omnis obligatio: ſedverum eſt, ſi ipſe debitor ſoluat.
quod debetur, ſine aliquo nomine debitoris, etiam debitore in-
uito, & ignorante. hd. Ad intellectum gloſſ ſignaræ ſuper illo
verbo, Omnu obligatio, &c. ſcire debes quod omnis obligatio
tollitur ſolutione eius quod debetur, etiam ſi fuerit ciuilis tan-
tum.Et ad legem indutam in conrariun de ſolutio l qui ha-
minem. Sfin reſpõdet dominus Iuſti qund ſpeciale eſt ibiquod
aliud operetur ſolutio, quam credebat ſoluens. & pone caſum
qualiter aliquis ſolû ciuiliter obligatur, pone quod aliquis mi-
hi centum numerauit: & ita naturaliter, & ciuiliter ſum obliga-
tus. fecit mihi poſteà pactum de non petendo: & ita tollitur
obligatio naturalis, & remanet ciuilis. Sed ſi poſt illud pactum
factum de non petendo ignorans ſibi ſoluero quod debebam,
non liberor à ciuili obligatione per iſtam ſolutionẽ: quia opera
tur repetitionem vnde liberationem petere non poteſt: vt in
pradicta l qui hominem. Item in ſuperioribus dictum eſt, quod
bene liberatur debitor ſolutione cius quod debetur. ſed nun-
Inſtitut.
itur, &c. Titxxx. 430
quid per iſtam ſolutionem liberantur fideiuſſores? Et reſpond.
quod ſie: & econuersô ſi ſoluat fideiuſſor creditori quod ei de-
betur, liberatur principalis debitor. hoc dicit. Franc.
d( Tollitur alis tollitur:aljas ſoluitur. Si tollitur:ergo non re-
naſcitur de catero:vt ffade ſolu qui res. S.aream verſie.in perpe-
a Hie finit l.
Accur in vete-
ri impreſſo
QVIBVS-MOIS TOLLI-
tur obligario.
TITVLVS XXX.
Eius quod debetur, ſolutio à de-
bitore, vel à quouis ipſius nomine
facta, omnẽ obligationem perimit:
quo fit vt ſolutione principalis,
euaneſcat fideiuſſoria obligatio: &
verſa vice idem dicito.
Ollitur d autem
omnis f obliga-
tio ſolutione a
eius, quod debe-
tur: vel ſi quis con-
ſen tiente creditore f aliud pro
alio ſoluerit. Nec intereſt ſ quis
ſoluat: vtrûm ipſe qui debet: an
alius pro eo. Liberatur enim &
tuũ. & de noxal, ſi alie-
nus. &C de remiſſio pign.
l. cum ex cauſa. & de
ſentent. paſ l. ſi debitor.
vbi magis ſuſcitatur ſo-
lutio eius quod debe-
tur: quam tollatur: vt
ff de noxa. l. electio.S.
fin. Sed ibi æquitatis ra-
tione net ſublata di-
citur.
e JOmnis obligatio. ſi-
ue re, ſiue verbis, ſiue
literis, ſiue conſenſu.
nam de his ſuprà di-
ctum eſt à titu. de obli-
gationibus, vſque huc.
Sed nunquid eſt idem
in his, qua ex malefi-
cio ſunt, vel quaſi: Re-
ſon. ſie. len hae
ſunt vera, ſiue ciuilis,
& naturalis fuerit obli-
Vener. & ſeri-
ptis exempla-
ribus. Agid.
Perr.
Concor. cum
hoc prine. cã
ſua Gloſt. poſt
med. ibi, item
tollitur extrà de
reguiur in anti.
BEx hac Gloſ-
habes quod o¬
bligatio ex
maleficio, vel
quaſi, ſolutio-
ne facta dam-
num paſſo tol-
litur. quod ve-
gatio ſimul, ſiue natu-
ralis tantum, vt hic. &
f ad leg. Falcid. l. ſi pu-
pillus. in princi. Sed nunquid ciuilis tantum tollitur ſolutione rum eſt quan-
eius quod debetur? videtur quod non :vvf. de ſolu. lqui homi- do pena non
nem. fi & hoc quidam dicunt. Sed contradico ſi enim ſciẽs me eſt applicanda
debere ciuiliter tantum, ſoluam:ſieut econtrà ſi nudo pacto tibi fiſco; quia ius
xdebeam, & ſoluan cauſa mee fidei implendae: quare non li¬ publieû pacto
beror vt fi de condict indebi. lfideicommiſſum. Quod autem in d iuatoru non
l qui hominem, dicitur:ideô eſt, quia aliud operabatur ſolutio, pubieu ff di
quam crederet ſoluens, ſcilicet repetitionem: cum errabat, cre- pact.
dens ſe teneri naturaliter. non ergo mirum ſi non facit quod
credebat ſoluens, ſcilicet liberationem. Item eſt contrà ad hoc,
j reſpon-in Authen, vt hi qui ob ſe hab. por res. Sſi verô tacuerit. coll.
vi C Solu illud ſpeciale eſt. Item contra, ſf de ſol. lſi rem meam.e Die quod i¬
tem contra fi de verboblil lulianus S qui fundum. Item cotrà, eii uar o¬
frommo l i i’ſi reddita. Sed his legibus licét fuerit facta ſolu uialegus ſit
tionon tamen fuit facta ſieut debuit fieri: vnde pro non facta, liberationem:
quantum ad hoc, habetur. Item contra id quod ſubiicit, quôd quia fuit facta
demûm ſciente creditore ſoluitur aliud pro alioffde leg.j l.non aut aliter, qua
ampliu S ſi & lſi domus S i& i & ſfide aur d& dr leg ll Sſt deouert t
cde dona lſi quus argentumſf-de ſolu lqui hominem fide vl. uiſee oma
oblig l inter ſtipulantem. pe. & lſi ſeruus. In quibus legibus di- a eſt igitur
cdtur, iberatur quis ſoluendo aliud pro ll los’ hahe ſpe e ula pe lue
cialia ſunthoe autem regulare. modum: ſolu-
a S Solutione Solutio eſt naturalis datio. Acceptilatio nouatio, lpel’&
delegatio ciuiles ſolutiones ſunt proprié auten ſatisſactiones debeur aper
dicuntur. huc pertinet l ſolutam f de ſolut. Pertinet ea lex ad ooe eui debe.
hypothecariam formulam, cuius conditiones ex ſunt, ſi ſoluta tur debitor li-
eſt pecunia, aut ſatisfactum. ſic enim edicto Seruiano compre-eratur, & ceſ-
henſum eſt: & ez quidem conditiones in ea lege ſie explican- aunt onis
tur, vt ſoluta ſit pecunia, qua numerata eſt, ve ſatisfactum ſit, cotaria Chti-
ſi acceptum latum ſit. At ſationis verbo lex vtitur, non ſa¬ ſtopl.
tufactionis. ſatiſdare autem proprié eſt fideiuſſores dare: ſatiſ-
facere latius pertinet. Verum enim ſatiſdationis nomine inter-
dum ſatisfactio ſignificatur !. ſatiſdationis. de verb. ſign. & inl.
2. pro harede. l. promiſſor. S. vlt. de conſt pec. atque ita ſatiſdatio-
nis verbum in l. ſolutam accipi conuenit: vt ſit ſenſus, ſi acce-
pto latum ſit, ſolutaim pecuniam non videri: quod etiam l pro-
miſſer. confirmat. Veruntamen ſatiſdatum, id eſt, ſatisfactum
videri. Solutionis quidem, inquit, verbum non proficiet, ve in
ſuperioribus caſibus, quibus dixit ſolutionem proficere: ſed
ſatiſdationis ſufficit, vt ſublata videatur hypothecæ obligatio.
Quid autem eſt, quod ait, vel ſine ſtipulatione acceptaſit, ſeri-
benduim reor, vel ſi ſine ſtipulatione accepto latũ ſit. Superiore ca-
ſu ipſo iure vtilis eſt acceptilatio, proptereà quôd verb. obli-
gatio præceſſit, ouius nomine hypotheca, de qua quaritur, obli-
gata erat. hoc caſu ipſo iure inutilis eſt acceptilatio: quia ac-
ceptilati ſolam ſtipulationẽ tollit: attamen doli, aut pacti exce-
ptio competit. l. cum omptor de reſc vend. lLan inutilisl ſi accepte
latut. de acceptil, & ideô ſatisfeciſſe is etiam videtur, eui ſine
ſtipulatione acceptolatum eſt. Reſtat igitur pacto hypothecam
ſolui.l.5 quibus modis pig. ſol. CvIAC.
f Conſentiente creditore. interdum tamen etiam aliud pro alio
ſoluitur creditori etiam inuito: vt diximus in Authen de fideiuſ.
.pen. in glo. coactum. coll. j. & quoſdam ex bis notauimus ſuprà
proximè.
à (Nec intereſt. Vet nec tamen intereſt: & paulô poſt: ſiue ſeiente
debitore, ſiue ignorante, vel inuite ſolutio fiat. CvtaC.
alio ſoluente, ſiue ſciente, ſiue
OOO 4 q Soluti
ADDIT IO. Tu die ſecundû m do. vſuarium poſſe vtoperis
ſerui in ſuis fundis: non autem cas alteri locare. Ange.
Communem ſeruum.J CASvs Suprà dictû eſt, quod per ſeruos
noſtros acquirimus. ſed nõquid per ſeruum communem poſſu-
mus nobis acquirere? Et reſpõd. quod per ſer uum communem
domino non acquiritur.
quod intelligo vt ſic
dicendo: Dominis meis
dare ſpondes: fiat ſtipu-
latioſ propria nomina
iu ſtipulatione inſeren-
do. tunc enim pro vi-
rilibus portionibûs do-
minis acquiretur. Et
hoc verum eſt, niſi no-
minatim vni eorum ré
ſtipulatus fuerit, vel vni
tradiderit. Item queſiui
à Iuſtiniano, Domine,
ſi vnus dominorum ſer-
uo communi iuſſerit
quod aliquid ſibi ſtipu-
letur:ipſe autem ſeruus
alterum (cui voluerit
acquirere) nominauerit
in ſtipulatione: cui ac-
quiritur per ſtipulatio-
nem illã? Et reſp. quod
Seruus communis acquirit domi-
nis communiter proportione domi-
nica: niſi vni, vel iuſſu vnius fuerit
ſtipulatus.ARET.
3. Communem ſeruum pro
dominica a parte dominus ac-
quirere certum eſt: excepto e0
quod nominatim vni ſtipulan-
do, aut per traditionem acci-
iendo, illi ſoli acquirit: veluti
cum ita ſtipulatur: Titio domino
meo dare ſpondes? Sed ſi domini
vnius iuſſu ſeruus fuerit ſtipu-
latus b, licet anteà dubitaretur,
tamen poſt noſtram deciſionem
res expedita eſt, vt illi tãtûm ac-
quirat, qui hoc ci facere iuſſit,
ci qui iuſſit, & non ei
quẽ nominauit. ſic po-
nunt multi casú in iſto
vlt. reſp. ſed ſi domini. Et ſic vult glo ordinaria quod ita ponatur:
ſed dominus Guido dicit, quod iſte nõ eſt caſus iſtius ver quan-
quam veritatem contineat. iſte enim eſt caſus quem habes C.
per quas perſnobis acquiritur li. & non iltius reſponſi, & hoc pa-
tet per hoc, quod dicit in fine iſtius verſic. ibi ſuprà dicti eſt. Po-
teſt ergo ſie poni caſus. Sed quid ſi vnus ex dominis iuſſerit ſer-
uum communem aliquid ſtipulari, cui acquiritur per ſtipulatio-
nem iſtã? Et reſpõ. di quod licet ante tempora huius libri in ta-
li caſu dubitaretur vtrum duobus dominis:an iubenti per ſtipu-
lationem iſtam acquireretur: tamen poſt compoſitionem huius
libri eſt queſtio iſta expedita. ſcilicet quod iubenti tantûm ac-
quiret: vt ſuprà dictum eſt de ſtipulatione ſoruorum. . vltimo.
a Pro dominica. niſi cûm propria nomina eorum ſtipulationi
inſeruit, vbi pro virilibus portionibus acquirit: ve ffde ſtipulat.
ſerl ſi communis ſeruus.
bJ Supulatus. ſcilicet ſimpliciter vel ſibi, vel domino iubenti:
ve ſtatim ſequitur:aliàs nullum eſſet dubium:vt ſuprà, de ſtipul.
ſer. S penul.
c Suprà dictum eſt. ſuprà de ſtipul ſer. S penult.
vt ſuprà dictum eſts.
QVIBVS MODIS TOLLITVR, &c.
Viſum ? eſt ſuprà de obligatione inducenda, ſequitur videre de
obligatione diſſoluenda, ſiue tollenda: quia nihil tã naturale eſt, quã
vnumquodque vinculo quo ligatur, diſſolui poſſe. l. nihil tam na-
turaleeff. de regulis iuris. hoc dicit. Aretinus.
Ollitur. Totus iſte titulus diuiditur Pin quatuor partes.
Primô ponitur qualiter tollatur obligatio ſolutione. Secú-
dô qualiter acceptilatione. Tertiô qualiter nouatione. Quart
qualiter cõſenſu. Secãda ibi:Item per acceptilationem. Tertia ibit
Pratereà obligatio Quarta ibi: Hoc amplius. CASVS. Scire debe-
tis, quod obligatio tollitur per ſolutionem eius quod debetur.
ed nuquid tolitur oblgaio ſi debitor ſoluat aliud quam de-
beatur, putà ſi aſinum dederit pro pecunia quam debebat? Et
reſpon. quôd ſic; dum tamen volente creditore fiat. Regulari-
ter enim loquendo, inuito creditori aliud pro alio ſolui non po-
teſt. Sic ergo, vt iam dictum eſt, ſolutione cius quod debetur,
tollitur omnis obligatio: ſedverum eſt, ſi ipſe debitor ſoluat.
quod debetur, ſine aliquo nomine debitoris, etiam debitore in-
uito, & ignorante. hd. Ad intellectum gloſſ ſignaræ ſuper illo
verbo, Omnu obligatio, &c. ſcire debes quod omnis obligatio
tollitur ſolutione eius quod debetur, etiam ſi fuerit ciuilis tan-
tum.Et ad legem indutam in conrariun de ſolutio l qui ha-
minem. Sfin reſpõdet dominus Iuſti qund ſpeciale eſt ibiquod
aliud operetur ſolutio, quam credebat ſoluens. & pone caſum
qualiter aliquis ſolû ciuiliter obligatur, pone quod aliquis mi-
hi centum numerauit: & ita naturaliter, & ciuiliter ſum obliga-
tus. fecit mihi poſteà pactum de non petendo: & ita tollitur
obligatio naturalis, & remanet ciuilis. Sed ſi poſt illud pactum
factum de non petendo ignorans ſibi ſoluero quod debebam,
non liberor à ciuili obligatione per iſtam ſolutionẽ: quia opera
tur repetitionem vnde liberationem petere non poteſt: vt in
pradicta l qui hominem. Item in ſuperioribus dictum eſt, quod
bene liberatur debitor ſolutione cius quod debetur. ſed nun-
Inſtitut.
itur, &c. Titxxx. 430
quid per iſtam ſolutionem liberantur fideiuſſores? Et reſpond.
quod ſie: & econuersô ſi ſoluat fideiuſſor creditori quod ei de-
betur, liberatur principalis debitor. hoc dicit. Franc.
d( Tollitur alis tollitur:aljas ſoluitur. Si tollitur:ergo non re-
naſcitur de catero:vt ffade ſolu qui res. S.aream verſie.in perpe-
a Hie finit l.
Accur in vete-
ri impreſſo
QVIBVS-MOIS TOLLI-
tur obligario.
TITVLVS XXX.
Eius quod debetur, ſolutio à de-
bitore, vel à quouis ipſius nomine
facta, omnẽ obligationem perimit:
quo fit vt ſolutione principalis,
euaneſcat fideiuſſoria obligatio: &
verſa vice idem dicito.
Ollitur d autem
omnis f obliga-
tio ſolutione a
eius, quod debe-
tur: vel ſi quis con-
ſen tiente creditore f aliud pro
alio ſoluerit. Nec intereſt ſ quis
ſoluat: vtrûm ipſe qui debet: an
alius pro eo. Liberatur enim &
tuũ. & de noxal, ſi alie-
nus. &C de remiſſio pign.
l. cum ex cauſa. & de
ſentent. paſ l. ſi debitor.
vbi magis ſuſcitatur ſo-
lutio eius quod debe-
tur: quam tollatur: vt
ff de noxa. l. electio.S.
fin. Sed ibi æquitatis ra-
tione net ſublata di-
citur.
e JOmnis obligatio. ſi-
ue re, ſiue verbis, ſiue
literis, ſiue conſenſu.
nam de his ſuprà di-
ctum eſt à titu. de obli-
gationibus, vſque huc.
Sed nunquid eſt idem
in his, qua ex malefi-
cio ſunt, vel quaſi: Re-
ſon. ſie. len hae
ſunt vera, ſiue ciuilis,
& naturalis fuerit obli-
Vener. & ſeri-
ptis exempla-
ribus. Agid.
Perr.
Concor. cum
hoc prine. cã
ſua Gloſt. poſt
med. ibi, item
tollitur extrà de
reguiur in anti.
BEx hac Gloſ-
habes quod o¬
bligatio ex
maleficio, vel
quaſi, ſolutio-
ne facta dam-
num paſſo tol-
litur. quod ve-
gatio ſimul, ſiue natu-
ralis tantum, vt hic. &
f ad leg. Falcid. l. ſi pu-
pillus. in princi. Sed nunquid ciuilis tantum tollitur ſolutione rum eſt quan-
eius quod debetur? videtur quod non :vvf. de ſolu. lqui homi- do pena non
nem. fi & hoc quidam dicunt. Sed contradico ſi enim ſciẽs me eſt applicanda
debere ciuiliter tantum, ſoluam:ſieut econtrà ſi nudo pacto tibi fiſco; quia ius
xdebeam, & ſoluan cauſa mee fidei implendae: quare non li¬ publieû pacto
beror vt fi de condict indebi. lfideicommiſſum. Quod autem in d iuatoru non
l qui hominem, dicitur:ideô eſt, quia aliud operabatur ſolutio, pubieu ff di
quam crederet ſoluens, ſcilicet repetitionem: cum errabat, cre- pact.
dens ſe teneri naturaliter. non ergo mirum ſi non facit quod
credebat ſoluens, ſcilicet liberationem. Item eſt contrà ad hoc,
j reſpon-in Authen, vt hi qui ob ſe hab. por res. Sſi verô tacuerit. coll.
vi C Solu illud ſpeciale eſt. Item contra, ſf de ſol. lſi rem meam.e Die quod i¬
tem contra fi de verboblil lulianus S qui fundum. Item cotrà, eii uar o¬
frommo l i i’ſi reddita. Sed his legibus licét fuerit facta ſolu uialegus ſit
tionon tamen fuit facta ſieut debuit fieri: vnde pro non facta, liberationem:
quantum ad hoc, habetur. Item contra id quod ſubiicit, quôd quia fuit facta
demûm ſciente creditore ſoluitur aliud pro alioffde leg.j l.non aut aliter, qua
ampliu S ſi & lſi domus S i& i & ſfide aur d& dr leg ll Sſt deouert t
cde dona lſi quus argentumſf-de ſolu lqui hominem fide vl. uiſee oma
oblig l inter ſtipulantem. pe. & lſi ſeruus. In quibus legibus di- a eſt igitur
cdtur, iberatur quis ſoluendo aliud pro ll los’ hahe ſpe e ula pe lue
cialia ſunthoe autem regulare. modum: ſolu-
a S Solutione Solutio eſt naturalis datio. Acceptilatio nouatio, lpel’&
delegatio ciuiles ſolutiones ſunt proprié auten ſatisſactiones debeur aper
dicuntur. huc pertinet l ſolutam f de ſolut. Pertinet ea lex ad ooe eui debe.
hypothecariam formulam, cuius conditiones ex ſunt, ſi ſoluta tur debitor li-
eſt pecunia, aut ſatisfactum. ſic enim edicto Seruiano compre-eratur, & ceſ-
henſum eſt: & ez quidem conditiones in ea lege ſie explican- aunt onis
tur, vt ſoluta ſit pecunia, qua numerata eſt, ve ſatisfactum ſit, cotaria Chti-
ſi acceptum latum ſit. At ſationis verbo lex vtitur, non ſa¬ ſtopl.
tufactionis. ſatiſdare autem proprié eſt fideiuſſores dare: ſatiſ-
facere latius pertinet. Verum enim ſatiſdationis nomine inter-
dum ſatisfactio ſignificatur !. ſatiſdationis. de verb. ſign. & inl.
2. pro harede. l. promiſſor. S. vlt. de conſt pec. atque ita ſatiſdatio-
nis verbum in l. ſolutam accipi conuenit: vt ſit ſenſus, ſi acce-
pto latum ſit, ſolutaim pecuniam non videri: quod etiam l pro-
miſſer. confirmat. Veruntamen ſatiſdatum, id eſt, ſatisfactum
videri. Solutionis quidem, inquit, verbum non proficiet, ve in
ſuperioribus caſibus, quibus dixit ſolutionem proficere: ſed
ſatiſdationis ſufficit, vt ſublata videatur hypothecæ obligatio.
Quid autem eſt, quod ait, vel ſine ſtipulatione acceptaſit, ſeri-
benduim reor, vel ſi ſine ſtipulatione accepto latũ ſit. Superiore ca-
ſu ipſo iure vtilis eſt acceptilatio, proptereà quôd verb. obli-
gatio præceſſit, ouius nomine hypotheca, de qua quaritur, obli-
gata erat. hoc caſu ipſo iure inutilis eſt acceptilatio: quia ac-
ceptilati ſolam ſtipulationẽ tollit: attamen doli, aut pacti exce-
ptio competit. l. cum omptor de reſc vend. lLan inutilisl ſi accepte
latut. de acceptil, & ideô ſatisfeciſſe is etiam videtur, eui ſine
ſtipulatione acceptolatum eſt. Reſtat igitur pacto hypothecam
ſolui.l.5 quibus modis pig. ſol. CvIAC.
f Conſentiente creditore. interdum tamen etiam aliud pro alio
ſoluitur creditori etiam inuito: vt diximus in Authen de fideiuſ.
.pen. in glo. coactum. coll. j. & quoſdam ex bis notauimus ſuprà
proximè.
à (Nec intereſt. Vet nec tamen intereſt: & paulô poſt: ſiue ſeiente
debitore, ſiue ignorante, vel inuite ſolutio fiat. CvtaC.
alio ſoluente, ſiue ſciente, ſiue
OOO 4 q Soluti