Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 5,2): Institutionum, Sive Primorvm Totivs Ivrisprudentiae Elementorum Libri Quatvor: Omnia à mendis quàm accuratissimè repurgata, atque vindicata — Lyon, 1627

DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0240
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
431 Inſtitutionum Imperialium Liber iij. 432

a J Solutio fiat. paret hîe, quôd beneficium cõfertur in inuitun.
Sed contrà, ffde regulis iuris.l. inuito. Solu. il la regula in priuile-

confici debeat hac ſtipulatio, narrare magis laborioſum eſt
quam ſubtile. Apertiſimé enim de hoc traditur litera. Et h. d

iis loquitur-hæc autem in aliis. 2. Vel dic, quodnõ poteſt dire-
a Tu die quod ctô, poteſt tamen per medium. prima verior eſt. a Sed nunquid

cõtrarium lo-
qui tur, vbi be-
neficium reſpi

ve ffde noua. l. ſi Stichi.
cit commodu Sef-niſi creditori eredi-
contradicentis toris ſoluatur: vt ff-de
tantum: ſecus neg. geſt l ſi liber. vel pro-
ſi etiàalterius. euratori creditoris: vel
n ur t al es eui erit lares
T V o creditor: vel futuro de-
hie. Agege . iori: vel ſimilibus
perſonis qua enume-
rantur, ff-de ſolu. l. ſolu-
tam. & ff de pign. l. ſolu-
tum. S ſolntam.
b Interuenerunt. vt
ſunt fideiuſſores, &
mandatores, & ſponſo-
res: vt ffde except l. om-
nes. & C. de non nume.
pecu. Liv.
c J Ipſe ſolus liberatur.
ſeilicet fideiuſſor. & ſi
quiden ſolnat nomine
p Qued in du ſuo,P liberatur ipſo iu-
bio praſumi- re: reum autem liberat
menin ſſ fet per eceptionem; vfr-
an qiſga! mandati, lſi quiinfi &
vt duo & lPapinianu. & fde pes.
duo tutores: har.l. ſi quid poſſeſſor. in
quia tunc ſim- prine. Si verô nomine

pieiter ſolu ei, liberat ipſo iure
lo toralem a reum: vt ff de nego geſt.

econtrà poteſt fieri alij ſolutio inuito creditore? Reſpon. non.

ignorãte debitore, vel inuito eo
ſolutio fiat?. Item ſi reus ſol-
uerit:etiam hi qui pro eo inter-
uenerunt b, liberantur. Idemex
contrario contingit, ſi fideiuſſor
ſoluerit. Non enim ipſe ſolus
liberatut, ſed etiam teus.
Acceptilatione, id eſt, imaginaria
quadam, & ficta ſolutione, mutua
nnerrogatione, & responſione con-
cepta, verborum obligatio tantum
tollitur: reliquæ vero obligationes
ex re, conſenſu, & alio quouis modo
contractæ, non antea ſoluuntur,
quam in Aquilianam ſtipulatio-
nem: id eſt, verborum obligatio-
nem deducantur: vt ſic demum ac-
ceptilatione ſopiri queant.
1. JItem per acceptilationem
tollitur obligatio. Eſt autem ac-
ceptilatio, imaginaria d ſolu-
tio a. Quod enim ex verborum

obligatione Titio debetur, id ſi

vſque ad illum s pratere.
d Imaginuria. id eſt, ficta: ſi ff.

de regul. iur. l. imagnari

2. Vel dicitur imaginaria: id eſt, per momentum duraturaſie in

Titius velit remittere, poterit ſie
fieri, vt patiature hc verba de-
bitorẽ dicere, Quod ego tibi pro-
miſi, habéſne acceptum? & Titius
reſpondeat, Habeo. Sed & Gr-
cet poteſt acceptilatio fieri,
dummodô ſic fiat, vt Latinis
verbis ſolet exigi. vep é¬
Eu oi, éeç pb Senvou; u.
Quo genere, vt diximus8,
tantim ez ſoluuntur obligatio-
nes qu ex verbis conſiſtunt:
non etiam cœter P. Conſen-
raneuml enim viſum eſt, ver-
bis factam obligationem, aliis
poſſe verbis diſſolui. Sed & id
quod alia ex cauſa debetur,
poteſt in ſtipulationem deduci,
& per acceptilationem diſſol-
uil. Sicut autem quod debe-
tur, pro parte recte ſoluitur m:
ita in partem debiti acceptilatio

fieri poteſt.

Authenti, quomodo opor.
epiſc. circa princip. Sne-
que enim idiota. in gloſſ.
nec imaginariam. coll..
& in Pſal. a In ima-
gine pertranſit homo.
&c. ADDTI O.
Ipſa tamen acceptilatio
habetur pro ſolutione:
vt l. ſi ex pluribus. ff. de
accep. vt in ſimili etiam
dicimus de iuramen-
to, quod habetur lo-
co ſolutionis inter de-
ferentem, & iurantem;
non tamen etiam eſt
proprie ſolutio: vt l.
duobus. S. j. & ibi gloſ.
in verbo ſolutionis. &
doct. ff. de iureiuran.
ACCvRS.
a Imaginaria ſolutie.
Illa fit re, hac verbis:
Illa naturalis, hac ci-
uilis eſt. Seneca lib.
vj. de benef. Omnis,
inquit, ſolutio non i¬
dem reddit: ſed tantun-
dem: nam & pecu-
niam dicitur reddidiſſe,

t Pſal.,s.

ctionem, qua
ambos ligat,
diſſoluit ſecu-

dm Angel.

lſoluendo. & ff de noua.
l ſi Stichum. in fine. Sed ſi hoc verum eſt, quod liberatur reus ſol-
uente fideiuſſore: quomodo cedet actionem creditor fideiuſſo-
ri, quod facere debet: ve ffde ſol.l. Modeſtinus. & ffde fideiuſſ lfi-
deiuſſoribus que ſunt contra hanc legem? Reſpon. illud poteſt
fieri ante ſolutionem. ſceſſio: vel etiam poſteà, hoc acto priûs:
quia videtur ineſſe: probatur hac ſolutio, ff de fidoiuſſorib.l. cum
is. J Item nota hic, vnam ſolutionem parere plutes liberatio-
nes. & facit ſuprà de duobus reis.Sex huiuſmodi. & ff de arbit. l. ſi
duo. ACCVRSIVS.
Item per acceptilationem.) CASVS. Iam vidiſtis vn modum
rine palen obliga tole: eſt & alus modus obligae tol
lendæ principalis, vt per acceptilationem. Sed domine, quid eſt
aceprilatio; & reſpodet dicens quod aceptilatio eſl imapima-
ria ſolutio. Si enim creditor debitori ſuo illud, quod ſibi debet ex
verborum obligatione, remittere velit, poterit hoc facere in hüc
modum, ſi patiatur debitorem hc verba dicere: Domine credi-
tor, quod ibi debeoper ſipulationem, habéſne acepris & re
ſpondeat creditor, Habeo; liberatus eſt debitor, ae ſ cror
ſoluiſſet ei quod debuiſſet. Itẽ videbatur aliquibus, quod ſtipu-
latio poſſet fieri per verba Latina tantum, & nõ per verba Græ-
ca. & quaſi ad iſtam dubitationem reſpõdet Iuſtinianus, dicens,
quod non ſolûm per vera taina ſeed eraam per verrea
poreſt fieri acceptilatio: dum tamen per verba Græca ſi-
cut exigitur per verba Latina. Et diſſoluuntur per acceptilatio-
nem obligationes verbis ſolummodô contractæ: quia conſen-
taneum eſt iuri, obligationem verbis contractam, verbis poſ-
ſe diſſolui. Adintellectu finis notul ſignatx ſuper illo verbo,
catere, diſtinguere debes, vtrûm acceptilatio ſit inurilis ratione
rei ſuper qua concipitur: vt ſi ſuper debito conditionali conci-
patut quia talis aceprilatio inntilis eſt & quanquam non ha-
eat hanc vim acceptilationis, attamen habet vim pacti. & ſic
intellige illas leges, ffde reſcin ven. l. cum emptor. & ff de ac-
cep. lacceptilatie. Aut ratione conceptionis inepte, vt ſi tibi di-
am, Quod ego tibi debeo, habéſue acceptum in diem? & tu
ipſe reſpondeas, Fabeo aceprun, & talis aſcepuilatio inurilis
on badetrin maſt & teinteigol d e fen au iuris le
verſi. Sicut autem. caſus eſt talis: Quaſiui à legiſlatore, an acce-
ptilatio poſſit fieri in parte debiti, ſicur fit in toto. Eereſpon. di.
quod acceptilatio poreſt fieri pro parte debiri, ſieur poreſt fieri
pro totohoc dieit, & ſumus in verſic. Eſt autem prodita in quo
dic. Tractatum eſt ſupra, quod obliga alia à vetbali poteſt de-
duci in ſtipulationem, & tune tolli poreſt per acceptilationem.
hie autem dicit, quod eſt prodita quadam ſtipulatio, qua vulgo
Aquiliana appellatur. Aquilius enim qui valde fauorabilis e¬
tat ad ſipulationes diſſoluendas, adinuenit iſtum modum diſ-
ſoluendi, & liberandi per acceptilationem debitorem illum,
qui ex quocunque contractu alio teneretur, quam ex contra-
ft bui tus, parten quatrenn doulaioten u’ dtn, in
quam poſſent deduci omnes aliz obligationes, quæ in ſtipula-
ionem deducte, per aceprlatiouen ol poſunt, Sipulatis
enim Aquiliana omnes obligationes nouat. Qualiter autem

quamuis numeraueri-
mus pro argenteis aureos, quamuis non interuenerint nummi;
ſed delegatione, & verbis perfecta ſolutio ſit. CvrAC.
e 5Vt patiatur. & etiam reſpondeat ei, vt ſequitur infrà eo-
dem S oſt autemin fin. . nam ſola parientia non prodeſt. Ac-
CVRSIVS.
f Sed & Grace. non ſolûm Latinis: ſed etiam Græcis verbis,
dum tamen aptis ad hoc, vt ſequitur, & facit ſuprà, de verbor.
obligat. 5. vtrum. & ff de verbo. oblig. lj.S fin. ACCVRS. Vn-
de verba Græcain textu poſita ſunt huic propoſito apta, ſi re-
cte exponantur. Sunt auté talia:Hoper hypoſcheſtin ſoi,echeis Aecurſij, qui
proſdectonecho. Et ſic inteiguntur: hoper hypolcheſtin ſoi ne cos qu.
id eſt, quod promiſi tibi: echeis proſdecton? ideſt, habes acce- dem elemenn
ptum?& reſpondeatur: Echo id eſt, habeo nouit: v nou.
g Ve diiimus ſuprà, eodem. S ibi, quod enin ex verborum. ’ns uui l’a¬
1. pretium. in Gle.
h J Catera. ſcilicêt qua ſunt de iure gentium, cûm acceptila-bu erbu.
tio, qu eſt ciuilis actus: veff. de regu. iur. lactus. non poſſite Atceptilatio
iura gentium tollere: vt ſuprà, de leg-agna tu. Sfin, quæ ſunt ve. noilit vuli-
tuſtiora, & firmiora :vt ſuprà, de re diui. S ſingulrum. J Sed bonn iMri
nunquid alias obligationes iuris ciuilis tollet acceptilatio, vr li tentuium.
terarum, & emphy. & ſimiles, ve diximus ſuprà de iur. nat.
gen & ciuili.Sius atem? Reſpondetur, non: cûm ſolam obli-
gationem verbis inductam tollat, vt hic dicitur. Sed certé licèt
nõ poſſint tolli iure acceptilationis, ſcilicet obligatio iuris gen-
tium, & alia ciuiles: tamen poſſunt iure pacti etiam acceptila-
tione facta, ſecundûm Ioau, vr ff de reſcin. ven. l emptio & l.
cum omptor. Quod generaliter etiam dicebat M quo, d Attepilai
cunque fieret acceptilatio d inutilis, quod habeat vim pacti. & uilis ratio.
facit pro eo, ff. de patis. l ſi vnus. S pen. vbi de hoc. At B. tor ne rei, habet
tum contrarium & erat pro co, ffr de acceptil l an inutils le
ſtonſ, & ſi de conſti peum, qui Sednos dieimus idenm, ’ triiu.
quod M. vbi fuit inutilis ratione rei, ve dictunm eſt. ltem iden conepiois
quod Bul- vbi eſt inutilis ratione conceptionis. & facit pro ineptz.
nobis, ff. de acceptil. l. ſi accepto latum. ACCVRSIVS.
ADDITIO. Et eſt ratio diuerſitatis: quia minus eſt pec-
catum quod prouenit ex alieno facto, ve in primo caſu, quam
quod prouenit ex propria culpa, vt in ſecundo caſu. Ioannes
Fabri.
i Conſentaneum. & facit ad hoc, infrà eodem. f. fi. &ff de reg.
iur. l.nihil eſt tam. & Cod quando li ab emp.diſl ij. & f. de pat.
l. ab emptione.
J Alia ex cauſa. ſcilicet qum verbis. ..
I Dſſolui ſeilicet ipſum debitum. Et nora mirabilem prodi-
tionem nam cûm non pateretur contractus alius toili ſuo con-
trario actu: ſcilicet per acceptilationem, decipitur, & dedu-
citur in quendam non prorſus cõtrarium actu:vt in ſtipulatio-
nem, quod eſt obligatorium: & ſie ſit nouatlo indiſtincte iure
iſto: vt infia, aodemS prate ac. & oblis labligationun
fereS An. & ipſa ſtipulatio patitur ſe tolli per acceptilationem, oluirp
vt hic dicitur. e ..Auid e co in¬ eeeutoreimi.
mS Rere ſoluitur ſe volente ereditore, SSed nunquidlnror, om ei
uito debiti pars ſoluitur? Reſpõ aut confitetur de toto debior topol

b HocGlo te-
ſiduum nõ eſt

tune
 
Annotationen