DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.29294#0189
„Dicite Coelicolae, quid nam Nicolaus habebit?
Excedens terris? praemia ąuanta feret?
Hic Vestro Natale, solum sacravit honori
In vos Illius, pergama strinxit, amor.
Tam digno, atque Pio, Merito quis jam ambigat ultra?
Atria, stelligeri, panditis, ampla Poli?”178.
VI. 40
Jan [Kod. V. 69]
Projekt: MN Kraków, Rys. 5803/40 (il. 224).
Podpis: IOANNES 5. | Nicolai palatini Vitepscensis filius,
cae|lebs. Obiit anno 1605. | Aetatis 25179.
Obraz: Ol. pl., 118 x 77 cm.
Zamek Królewski na Wawelu, dep. 776 (il. 225).
IOANNES 5. | NICOLAI PALATINI | VITEPSCENSIS | FI-
LIUS CAELEBS. | OBIIT ANNO 1605. | Aetatis 25.
Przerys: MN Warszawa, Rys. Pol. 2230/40 (il. 226).
Pierworodny syn wojewody witebskiego Mikołaja, poległ w 1602
roku w Inflantach, przy szturmie Zelborka180.
Trudno co prawda przypuszczać, by istniał rzeczywiście portret
owego młodego rycerza, niemniej jednak musi zastanowić pewien
bardzo charakterystyczny element kodeńskiego wizerunku. Jest
nim niewątpliwie XVII-wieczna tkanina żupana; z takiego samego,
weneckiego aksamitu o wzorze w dwubarwne romby uszyty jest np.
żupan ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie181. Nawet je-
żeli przyjmiemy, iż wizerunek jest imaginacyjny, to trzeba z uzna-
niem przyznać, że malarz uwiarygodnił go staraniem o historyczną
poprawność ubioru, posługując się wzorem z wieku XVII.
O wiele mniejszą wrażliwością lub wiedzą wykazał się Loski,
gdyż przerys portretu daleko odbiega od oryginału: zupełnie inny
charakter ma twarz, odmienny jest kształt wąsów i całkowicie róż-
na fryzura; źle została też odczytana data śmierci, zapisana jako
„1665”.
178 Walicki 1720, cz. 2, s. 63-64, gdzie przytoczony tekst poprzedza uwaga: „o nim Woysz-
narowicz”.
179 Jan 5. Syn wojewody witebskiego Mikołaja, bezżenny. Zmarł w roku 1605, w wieku 25
lat.
i«o Sapieha 1995c, s. 100.
181 Turnau 1991, il. IV.
224. Jan Sapieha, rysunek
projektowy, 1709
225. Jan Sapieha, obraz w Genealogii kodeń-
skiej, 1709
lOjtNNES s.
MitouAl Palatini
\'iTEPSCBHS'iS
riuvs C/CLEBS.
Ófut /irrne lo 65*~^
<ie
226. Jan Sapieha, przerys J.
Łoskiego, 1855
177
Excedens terris? praemia ąuanta feret?
Hic Vestro Natale, solum sacravit honori
In vos Illius, pergama strinxit, amor.
Tam digno, atque Pio, Merito quis jam ambigat ultra?
Atria, stelligeri, panditis, ampla Poli?”178.
VI. 40
Jan [Kod. V. 69]
Projekt: MN Kraków, Rys. 5803/40 (il. 224).
Podpis: IOANNES 5. | Nicolai palatini Vitepscensis filius,
cae|lebs. Obiit anno 1605. | Aetatis 25179.
Obraz: Ol. pl., 118 x 77 cm.
Zamek Królewski na Wawelu, dep. 776 (il. 225).
IOANNES 5. | NICOLAI PALATINI | VITEPSCENSIS | FI-
LIUS CAELEBS. | OBIIT ANNO 1605. | Aetatis 25.
Przerys: MN Warszawa, Rys. Pol. 2230/40 (il. 226).
Pierworodny syn wojewody witebskiego Mikołaja, poległ w 1602
roku w Inflantach, przy szturmie Zelborka180.
Trudno co prawda przypuszczać, by istniał rzeczywiście portret
owego młodego rycerza, niemniej jednak musi zastanowić pewien
bardzo charakterystyczny element kodeńskiego wizerunku. Jest
nim niewątpliwie XVII-wieczna tkanina żupana; z takiego samego,
weneckiego aksamitu o wzorze w dwubarwne romby uszyty jest np.
żupan ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie181. Nawet je-
żeli przyjmiemy, iż wizerunek jest imaginacyjny, to trzeba z uzna-
niem przyznać, że malarz uwiarygodnił go staraniem o historyczną
poprawność ubioru, posługując się wzorem z wieku XVII.
O wiele mniejszą wrażliwością lub wiedzą wykazał się Loski,
gdyż przerys portretu daleko odbiega od oryginału: zupełnie inny
charakter ma twarz, odmienny jest kształt wąsów i całkowicie róż-
na fryzura; źle została też odczytana data śmierci, zapisana jako
„1665”.
178 Walicki 1720, cz. 2, s. 63-64, gdzie przytoczony tekst poprzedza uwaga: „o nim Woysz-
narowicz”.
179 Jan 5. Syn wojewody witebskiego Mikołaja, bezżenny. Zmarł w roku 1605, w wieku 25
lat.
i«o Sapieha 1995c, s. 100.
181 Turnau 1991, il. IV.
224. Jan Sapieha, rysunek
projektowy, 1709
225. Jan Sapieha, obraz w Genealogii kodeń-
skiej, 1709
lOjtNNES s.
MitouAl Palatini
\'iTEPSCBHS'iS
riuvs C/CLEBS.
Ófut /irrne lo 65*~^
<ie
226. Jan Sapieha, przerys J.
Łoskiego, 1855
177