DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.5447#0269
SYNTAG. II DE POLITICA ^EGYPT. 161 capvt
inconstantiam, vt cuncta cundis sere in vita promiscue obuenirent, idcir-
co nnnc Deos cuinhomine tanquam pil3 ludere , nunc sbrtes omnium,,
ceu ia&u tesTerae pendere sunt arbitrati : imo de Dijs postrerno 5 Deum-
que prouidentia coeptum est dubicari. Nam si a casu eueniant smgula^,
prouidentiam tollas opottec; sm prouidentiam statuas, eidem sa^pe &
absona copulabis ; nisi omissis disputationibus, mentem capciuam fidei
reddas, & in vnins passim consensus antiquissimi inuiolabili au&oricato
persistas : alioqui ccrte in Epicuri opinionem, sublatis primis principijs
transferemur, perlustratoque rerum circuitu , &Mundum concessiim di-
sputationibus nostris, & vanos cum sapiente dicemus omnes conatus ho-
ji)inum,etiam in sapientia Mundi,vanissimam vanitatem. Nam ex errore
paulatim in opinionem, & hinc in veriorem scientiam trahimur . Scien-
tes denique,vbi nos cognouerimus, deiapsl itcriim, nihi! nos scire penitus
intelHgimus>statuentes propemodum innon sapiendo iucundiiilmam vi-
tam,eumque selicem maxime rati. qui nacns moriensque fesellit.
Eatur vero ab hominibus fmgulis ad collectionem plurium $ primo Fortunx«r-
quidcm ad virosatque familias, inde ad ciuitates, & regna , vcl vsque ad p^Saml
absolutissimam Monarchiam ; suis cuique per vicem aspirat Genius bo- ^tr2eJ"'js>&
nus, sua vicistlm ex insolencia pestis, &: expurganda* fceci salutare dilu-
. ,s - r> «\ 0 .1 , DiluuiaMun-
uiums modo per ignern, & aquam, modo per epidemicos morbos, per di>
bella,aut seditiones mutuas 5 slc vt vixabsque certamine pax Ixta perdu»
ret,- vt 8c quietem externam,interna dissidia comitentur, pacemque do-
mesticam hostes extranci foueant, Mundus ^enique vniuersus contentio-
ne non minus,quam amicitia. viuac, & gubernetur l
Magna igicur fit prouidentia Dei, vt ctim ex vbertate ?-imia , nimis ?aScX"
increuerit vel hominum genus» vel luxus & insolentia 5 conssi&us ilhco,& t3S-
contentiones oriantur. Vnde mox summa annonae caritas , & pestilen-
tia, qua? saepetam crudeliter sasuit, vt vniuersam pene ditionem Orbis in-
uadat: cuiusmodi duas sub M.Antonio quondam viguisse commemo-
rantj quae pene humano generi minitari viderentur » Qualem
&maiores nostri referunt obtigisse annoChristi 1450. vix vt mortaliuiru
tertia pars supeistes euaserit. Atqui concupiscentiae hominum insatiabi-
li, terraeque onusbs liberis & alumnis perditissimisj quodnam potiut dari
vcl remedium vel purgamentum maius ? Id (i vnquam,certe ex vsu fuit^
nunc isti <etati, qua nihil miserius , prorsus est neccstarium . Hac enirn^
causarum vicissltudine, & mores,& studia, resque omnes humanae optime
permutantur,de]apsa etenim, ac quasi negle&a vilescunt omnia : at post-
quam attritis iterum summa recepta est instauratio, crescunt in prctio
singula, rursusque ad suum vigorem properant, aliquando denuo colla-
psura . Sed illee sortunas tam «stuaria? vices,tyrannos proxime Regesque
potissimum vexant & persequuntur. Hoc enim habet poriilimum tyran-
Csufz vicissi
norum vita, vc quibus fidendum est, metuant semper , fidantque quibus ™
nihil estfideiprobx ; vnde hinc immeritis irrogatse iniurix , hinc indi- tyrannide^"
gnis erogata beneficia,amicos ex hostibus, hostes ex ciuibus saciunt: &
per ambkionem, crudelitatem, luxum, auaritiam^ turbatts ordinibus re~
inconstantiam, vt cuncta cundis sere in vita promiscue obuenirent, idcir-
co nnnc Deos cuinhomine tanquam pil3 ludere , nunc sbrtes omnium,,
ceu ia&u tesTerae pendere sunt arbitrati : imo de Dijs postrerno 5 Deum-
que prouidentia coeptum est dubicari. Nam si a casu eueniant smgula^,
prouidentiam tollas opottec; sm prouidentiam statuas, eidem sa^pe &
absona copulabis ; nisi omissis disputationibus, mentem capciuam fidei
reddas, & in vnins passim consensus antiquissimi inuiolabili au&oricato
persistas : alioqui ccrte in Epicuri opinionem, sublatis primis principijs
transferemur, perlustratoque rerum circuitu , &Mundum concessiim di-
sputationibus nostris, & vanos cum sapiente dicemus omnes conatus ho-
ji)inum,etiam in sapientia Mundi,vanissimam vanitatem. Nam ex errore
paulatim in opinionem, & hinc in veriorem scientiam trahimur . Scien-
tes denique,vbi nos cognouerimus, deiapsl itcriim, nihi! nos scire penitus
intelHgimus>statuentes propemodum innon sapiendo iucundiiilmam vi-
tam,eumque selicem maxime rati. qui nacns moriensque fesellit.
Eatur vero ab hominibus fmgulis ad collectionem plurium $ primo Fortunx«r-
quidcm ad virosatque familias, inde ad ciuitates, & regna , vcl vsque ad p^Saml
absolutissimam Monarchiam ; suis cuique per vicem aspirat Genius bo- ^tr2eJ"'js>&
nus, sua vicistlm ex insolencia pestis, &: expurganda* fceci salutare dilu-
. ,s - r> «\ 0 .1 , DiluuiaMun-
uiums modo per ignern, & aquam, modo per epidemicos morbos, per di>
bella,aut seditiones mutuas 5 slc vt vixabsque certamine pax Ixta perdu»
ret,- vt 8c quietem externam,interna dissidia comitentur, pacemque do-
mesticam hostes extranci foueant, Mundus ^enique vniuersus contentio-
ne non minus,quam amicitia. viuac, & gubernetur l
Magna igicur fit prouidentia Dei, vt ctim ex vbertate ?-imia , nimis ?aScX"
increuerit vel hominum genus» vel luxus & insolentia 5 conssi&us ilhco,& t3S-
contentiones oriantur. Vnde mox summa annonae caritas , & pestilen-
tia, qua? saepetam crudeliter sasuit, vt vniuersam pene ditionem Orbis in-
uadat: cuiusmodi duas sub M.Antonio quondam viguisse commemo-
rantj quae pene humano generi minitari viderentur » Qualem
&maiores nostri referunt obtigisse annoChristi 1450. vix vt mortaliuiru
tertia pars supeistes euaserit. Atqui concupiscentiae hominum insatiabi-
li, terraeque onusbs liberis & alumnis perditissimisj quodnam potiut dari
vcl remedium vel purgamentum maius ? Id (i vnquam,certe ex vsu fuit^
nunc isti <etati, qua nihil miserius , prorsus est neccstarium . Hac enirn^
causarum vicissltudine, & mores,& studia, resque omnes humanae optime
permutantur,de]apsa etenim, ac quasi negle&a vilescunt omnia : at post-
quam attritis iterum summa recepta est instauratio, crescunt in prctio
singula, rursusque ad suum vigorem properant, aliquando denuo colla-
psura . Sed illee sortunas tam «stuaria? vices,tyrannos proxime Regesque
potissimum vexant & persequuntur. Hoc enim habet poriilimum tyran-
Csufz vicissi
norum vita, vc quibus fidendum est, metuant semper , fidantque quibus ™
nihil estfideiprobx ; vnde hinc immeritis irrogatse iniurix , hinc indi- tyrannide^"
gnis erogata beneficia,amicos ex hostibus, hostes ex ciuibus saciunt: &
per ambkionem, crudelitatem, luxum, auaritiam^ turbatts ordinibus re~