Busaeus, Karl; Kolb, Franz Caspar von [Bearb.]; Trauttenberg, Carl Heinrich von [Bearb.]: Facultas Rationis Sive Logica Institutionibus Dialecticis De Judicio Recte Ordinando Illustrata ... ([Würzburg]: Typis Joannis Jacobi Christopheri Kleyer, Universitatis Typographi, 1750) [VD18 12605948]

44

X o X

mus, utilitas, jucunditas, novitas, ac prasprimis amor:
eandem facilitant animus tranquillus, folitudo, flentium,
atque poti;limum srequens, apiumque attentionis exerci-
tium.

Obscuritatem vero & confufionem idearum quemad-
modum exastior selettus impedit, (ic errores judicio-
rum diligens meditatio facile evitabit; cujus requisita
sunt I. ut intellestus sine motivo ac ratione nihil decer-
nat: II. Ut non obvio quocunque motivo, sed gravi ac
prudente ad assensum feratur. IIL Ut non firmiori as-
sensu, quam motivi ratio deposcit, objecto adhaereat.
Restat modo, ut in poslremae hujus decursu partis
ostendamus brevissime, utrum veri sine errorum in ju-
diciis occurrentium fontes, quos P. Nicolaus Male-
branche detexisse conatus est L. I. de inquirenda veri-

tate. C. 3. & 4.
Et vero perversum libertatis ufum, acrem & praeci-
pitem voluntatis erga ‘verifimilitudines propenfianem■> ejus-
demque ‘voluntatis confenfum, intelleCius perceptione longius
patentem, causas esse erroris id Malebranchio tantisper
dabimus; nec miniis dissimulamus, quod recitatus au-
thor in diUtis suis confidentius pro more suo triumphans
asserit; libertatis abusum unicam esse errorum in judi-
ciis occurrentium causam; cujus quidem asserti sui tam
frivoli rationem non aliam statuit, quam postulatum
hoc revera lepidum C.2. L. 1. ubi ait: I. IntelleCium
nunquam judicare, fed duntaxat res percipere; frve judicia
& ratiocinia, quatenus in intelleCiu funt-, nihil esfe aliud,
pr<eter puras perceptiones. II. Voluntatem folam revera
judicare, iis, qu<e sibi ab intellesiu objiciuntur, fponte &