Jäger, Johann Wolfgang; Korn, Jacob Ernst [Bearb.]; Rommey, Martin [Bearb.]: Disputatio Philos. ... De Scientia Futurorum Conditionatorum, Seu ut vocatur Media (Band 2) (Tubingae: Typis excudebat Martinus Rommey, 1691) [VD17 16:750088B]

[zz.-] £&§•••
«d non operandum, eo ipso cognpscit negationem, live privatio-
nem adlionis liberae, & illius effeilus contingentis, quinonpote-
ratproduci, nisi per illam astionem.
’ Videri potuilset, huncsensumintendisseDurandus t. quoniam
aliquoties in quaestione citata repetit ad cognosendum effeflum con-
tingentem, opus essenonsoliim cognoscere quae causam impedire
poliunt, sed etiam utrum impediant necne. Secundo, quoniam mo-
net, ex causa contingente jam determinata contingentem effeflum
sequi non infallibilitatesimplicitcr, sedinfallibilitateex suppositio-
ne , sicut csi infallibile Petrum currere, ex suppositione quod
currat.
Dicimus tertio quod prxdifla sententia licet intelligatur de
Causa, prout cstinaiftu secundo determinata; inconsequenter & im-
proprie loquatur, & contra regulas utiliter disputandi, vel docendi.
Primo, quia nemo vel indodhssimus negaverit, cognito Petro, prout
cst aftualiter Currens,cognosci cursum illius. Ideoque frustra res adeo
manifesta misccrcturobscurioribus anfraftibusdilputationum, ob-
sduranda potius,quam aperienda.
Secundo, quia cognoscere effedum incausa, prout est in aiftu
secundo determinata, non est effc&um cognoscere in causa, sed co-
gnoscereeffe&um simul cum causa. Quapropter proprie & abso-
lute loquendo tunc solummodo cognoseitur esfectus in causa deter-
minata, & non impedita, quando cognita causa cum omnibus auxi-
liis, quae poliunt juvare, & omnibus etiam quae polTunt impedire,
excomprehensionecausaeproutinaftu primocst ultimate constitu-
ta, & prompta ad agendum, cognoseitur etiam eam fore operaturam.
Probaturtcrtio , nam Durandus rejicit sententiam D. Tho-
mae, quam prius retulerat, dicentis , effeQum contingentem in sua
causa non polle certo praeseiri. Loquitur autem Thomas, aper-
te de causain aftu primo; nam de causa, prout aflualiter operatur;
manifeste concedit, posse cognosci cum eo simul contingentemef-
festum.
Quarto denique non potest ea sententia verificari deaflibus hu-
manis, qui necessarioconscquuntur ex adibusliberis, & ea solum
ratione sunt liberi, quoniam potuit non elici volitio, ex qua necessa-
rio conscquuntur; quemadmodum dedio unici medii nccelsarid
con-