DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2423#0056
5<? ASPECTVS PRINCIPIS IN CALAMITATE
Quart tibi videaium ess, rtillum, tanquam denarium qued-
iampurum&integrum,ei,quidedit,ferues. ImagoDeies: re-
runi unagtntm qmqueDeiregu, quaquidem biccertadijpenfa-
tunegubernatur, adaliamaittemritammigrat, adquaomnes
quoqutamedemtu, po[itaquaminhocritacarcere, reljiadio,
Velprasignatione, vel aiumbratione, aliquantijptr luferimus.
Seuere D.Gregorius. Cordatevero Damafcenus cap.
Js. de Barlaam & loiaphat: Quimagnampotentum naSw
tst, ettmaquo huiusmodtactepit, pro viribtuinuitaridebet. Hac
prro i» re Detim maxime imitabitur^ fi misericordia rnhil po-
timantiquiusque babuirit. Hucactedtt quodsubditosnihilt
quead beneuolentiam aUtctt,vt beneficiigratia tgtntibm csnces-
sa. SamobfequiumiUudquedtxmetuorttur; adumbrataeit
tduUtioptrsctumhontrisvocabuiumeosquianimumipsiadii-
tiunt ludisicans. accirciimscribtns. Atqutisquiinuitoanimt
saret, oblata occasiont ftittionem txcitat. Qui dtitembeneuo-
lentU vincuiis conJlriSm tenetur, sirmam eiqui rtrum potitur
bbtdientkmsttftat&c.
TACITVS lib xv. Annal. cap.xxxvi.
Sueti aduerfus fortuita aj^eSu Princi-
ptrefoueri.
Adspectvs Principis Jn Calami-
TATE PoPVLO SoLATlVM.
Caput XXI.
S V M M V L A.
Minus potelt amici meiiciut prtsemia alloquium^ rebui aduer-
, ■' fir.quamadJptSwprinttpupr.
Hoc ideo, quiapopulohabtaturpn Deo .quiquenutu vnia mala
cmSaconutrtatinmtUm.S.x.
Quidquid Dtus rult .JiatimptraSum tsl. %.eod.
Eaiemq3poteJla;epoUetmagifiratwfuperior.$.eod.
Autfneitastbiper<uaientsubditi.%.i..
Varronisaiuentus Romacurgratw S.f.tXpoBclademCaB-
' nenfem.%.^.
AjpeSwDucisinextrcituplurimumpromoutt.^.^.
-Eumenesquomoducliiftritaifihum Antigont. i.tod.
Imptrator<tg«rfai,ciusve,milititammftojttnditinproiliisgra-
uiorHm. % 4. &5-
SpeSatoremmtejlisquecertaminUveltatitw.vrget,&actendit
pugnantium animos. % § .rifdtm.
HincDiuestgtegii,mgUSaferesaluiepropriamtabitesferedde-
bant preelianttbm. §.?•
Vel in ctlrru fubkmiores. rtlarmisfulgtntiorts, veideni^ dttra-
• Socapitistegmine.tbtd.
VndederideturVaristdesrtxPonti. h.eiusd.sinc.
Vultw imptratoru btlarit pltu valtt inpugna, quamprolixa
concionantuadhoitatioA.8.
Speculum mentis ruitus eU: proiitq, Utitiam mterortmue,velit
noht. §.9. - ■ ,
Turpes heii lafon, Pythagow, Antigonut, Demitmsompeiw,
ViieUtm.ibii.
CuiJpirituse!iereaior,jpemrultusimulat,primitaltocordedo-
lorem. §.10.
CatalogtueorumquiheicegregiemimumsuHmpertgert.S.rlt.
Cribit Ariftoteleslib.j. Ethicorum
cap.n: AmicommconJseSm,prastrtimcaU.
niitofo,iucunimtsj,magnoqutadstdandumac
\ tolltndumdolortmadiumtnto. lntsitnimina-
' mitovii quedam ccn[olandi, iupiajpiSu,tum
fermone, fifit commodm & vrbanm. Qua: nunquam lego,
quin etiam cxemplo recoidi r yerfuum Philemonis i
Cuim vdere vutt rei megratu 1
Ansicuttgri, quotprtmt- g'<tuu dolor,
Mediaimvbiriderintjjiiieiejinuntt
Sicquando mcerer qjiemptam 01 cupautrit
Adejsiamicumjividet,mmumlnuii
Quorum Vim cum excutio s haudquaquam miror, k»
acquiescere Principi suo Vulgus; vt eo prgfeiuq nihil
sere sibi vspiarn metuat mali, ne in summ» quidem ca«
lamitate. Quippe si ab araieo, ab medico,tantum ncu
bis pollicemutj quid niomnia iperemns de poteftate
illa qushoc cum Deo putatur habere commune, VI
tunSasupeniliomtmtast Sanequemadmodumvbi
pater Suptrumprojpexit ab tthtre terras j
S.cctviget,qmdcun<j3yidtt. mundum reparaffe
Adsptxissefuii.seltufettettmnianutw: Sidon.inAui-
tum.
sicregibus Gmiliter omne ftatim
quicquidvoluere peraSum csi.
Cui ienlui non inconcmne Mamertinus Panegyr. ad
iulianum lmper: SctnfatisestcunSas Macedonia, llljrici,
Feloponnefi ctuitatts rnisaut bints epijlolis maximi Imptrati-
ruinduijje nouatis meenibw luutntutem. Necinconudera-
te AriltidesOrar. deSmyrnaadlmpp.Romanos.' At-.
^ae cum apudmecogtto veterum imptraterutn quendam intt-
rimdumtaUsluderet, itadtxisfe, NoioNASAMejiEs £s-
se; detndeperitjseUasamonesi meritedevobishocrideorfbe-
rartpojft, fi^operam detis & vtjiris ytamini meribw, atqut
htcfoUimpridixerttu,vosveUeSmyrnameffe-,breuii)mnesa-
ptata vtfuros ejfe. AJluiitque rotunde Apuleius libro 7.
Meram: Denique noluit ejfe Cafar Hami latronis ceUegium;
&confisiim mttriit. tantumpoteslnutwtttammagmtiinci-
pis, Sed & in encomio Andiomci fenioris colloeai Gre-
goras: ltatuquidem&deliberas& iuponisomnia,rtpema
emmumpriw iUacogitarepofiit, quamperfeSa futrint: idquc
adeofatiie,vidifjiciliKsfitaltiseatemmtmorare,quamtibitti-
mtnijtrare. ideaidiuantepronunciaratdc Traianolra-
per. Plinius paneg. cap. }o. vbi agebatur de fteriiitate
Nili: igiturtmnd*tiont,idesiivbettatt,rtgiofraudata{ita-
ptm Ctjarutnuocauitvtfotetamnemjuum. NeclongiwiUiair
uerforumfuttJpatiumqttam dum.umciat. TamveloxCafitr
poietitia tua tit, tamquin omnia parittr intenta bonitas&M-
cinSa,vitriJiiw aliquodfeculo tuopafiu,ad rmedium Jatutefn-
queJusfiaaf, vt[cias. Atqueeaqmdem vulgi existiaiar
tio: quam uemexpressc pioduiit Aramianusinluiia-
no appropinquante Viennxiib. if: Communiutttquert-
medtumttrumnarumineimlecabatddutMUyfalutdrem qucn-
damGtnmm adfulsisjt concUmans,nec fequius arbitrata. Haud
diiumuUuiteanuoiephus.vbiagitdeie&Iorapatanis,
liu. 3. A'awV. cap.18; Demquepueri &Jenes, itemqttemulier-
cuUcum injahiibwslentes adetu* pedes accidcbant, tumqtiee—
mnescompiexitentbant,&rtfrtumJoctwfibirananetet,ittrn<.
vluUtibwJuppikabant: noninuidiajalutiseiw, quantumcgt
atbttrer, jeiipioprtdjpt. nihtl entmfe mali, remanentelofepho,
exijhmabant ejipajjuros. £t haudaliade cauilaSuetonio
lciiptunide iibiuoCapreisagentecap.40: Statimqm
reuocante ajttdua obteftationepopulo, propterdadem quaapui
Itdenas fujiraul hoaunttmmntiagUdiatoriomunere Ampbi- ■
tbeatrirui,<aptrierant; tranfiitintontinentm,poteJiattmqwi
omnibwadmndt\uificit. Suniliter& Capitolinusinvita
M. Aiitohini Philosophi: Sed inierpeUauit ifiam felicitd-
temsecutitatemquelmptratoriam,primaTibttitinundatio,qu*
sttb tUugrauijiima fuit: quarts&mtttta vrbisadifitit vexa-
uit, &ptur,mumammaliuminteremit:; & famem grauifii-
mam peperit. qua omnia mala itarcw & Vtrwsua cura &prt-r
sensuttemperautrunt. lmodiierre Liuius de Romanis de»
prehensis ad Furcuias Caudinas, lib.9: AdConfuUsma-
Jios, neaduocanteiquidem inconfiliuM (quandanec consilio net
auxiliolocw esset.ysuasponte legati actribunicenueninnt; mi-
itiiJqueinpratortumrerst,epemquamvixDiiimmortalesstrre
peierant.abducibusixposiunt: Quin&eiusDucisprssen-
tupetiw.cuiusincunaipfi pereuntes peribant. Plu-
tarchusinvitaCraili: CrdJSivero etsiomniumeumcalami-
tatum auSorem txijiimdrtm, cor.JpeSum & voeem desiderabat .
tamen. Ethocruit, cur Vairoms aduentumhaud et-
iarn iugratum habuent Senatus populuique Remanus
poitcUdemCanneniern; etsi aliorlum trahete mtatur
Val.Maiimuslib'ioj.cap.4: Min«tuqutgradu Varroad
U:
u:
Quart tibi videaium ess, rtillum, tanquam denarium qued-
iampurum&integrum,ei,quidedit,ferues. ImagoDeies: re-
runi unagtntm qmqueDeiregu, quaquidem biccertadijpenfa-
tunegubernatur, adaliamaittemritammigrat, adquaomnes
quoqutamedemtu, po[itaquaminhocritacarcere, reljiadio,
Velprasignatione, vel aiumbratione, aliquantijptr luferimus.
Seuere D.Gregorius. Cordatevero Damafcenus cap.
Js. de Barlaam & loiaphat: Quimagnampotentum naSw
tst, ettmaquo huiusmodtactepit, pro viribtuinuitaridebet. Hac
prro i» re Detim maxime imitabitur^ fi misericordia rnhil po-
timantiquiusque babuirit. Hucactedtt quodsubditosnihilt
quead beneuolentiam aUtctt,vt beneficiigratia tgtntibm csnces-
sa. SamobfequiumiUudquedtxmetuorttur; adumbrataeit
tduUtioptrsctumhontrisvocabuiumeosquianimumipsiadii-
tiunt ludisicans. accirciimscribtns. Atqutisquiinuitoanimt
saret, oblata occasiont ftittionem txcitat. Qui dtitembeneuo-
lentU vincuiis conJlriSm tenetur, sirmam eiqui rtrum potitur
bbtdientkmsttftat&c.
TACITVS lib xv. Annal. cap.xxxvi.
Sueti aduerfus fortuita aj^eSu Princi-
ptrefoueri.
Adspectvs Principis Jn Calami-
TATE PoPVLO SoLATlVM.
Caput XXI.
S V M M V L A.
Minus potelt amici meiiciut prtsemia alloquium^ rebui aduer-
, ■' fir.quamadJptSwprinttpupr.
Hoc ideo, quiapopulohabtaturpn Deo .quiquenutu vnia mala
cmSaconutrtatinmtUm.S.x.
Quidquid Dtus rult .JiatimptraSum tsl. %.eod.
Eaiemq3poteJla;epoUetmagifiratwfuperior.$.eod.
Autfneitastbiper<uaientsubditi.%.i..
Varronisaiuentus Romacurgratw S.f.tXpoBclademCaB-
' nenfem.%.^.
AjpeSwDucisinextrcituplurimumpromoutt.^.^.
-Eumenesquomoducliiftritaifihum Antigont. i.tod.
Imptrator<tg«rfai,ciusve,milititammftojttnditinproiliisgra-
uiorHm. % 4. &5-
SpeSatoremmtejlisquecertaminUveltatitw.vrget,&actendit
pugnantium animos. % § .rifdtm.
HincDiuestgtegii,mgUSaferesaluiepropriamtabitesferedde-
bant preelianttbm. §.?•
Vel in ctlrru fubkmiores. rtlarmisfulgtntiorts, veideni^ dttra-
• Socapitistegmine.tbtd.
VndederideturVaristdesrtxPonti. h.eiusd.sinc.
Vultw imptratoru btlarit pltu valtt inpugna, quamprolixa
concionantuadhoitatioA.8.
Speculum mentis ruitus eU: proiitq, Utitiam mterortmue,velit
noht. §.9. - ■ ,
Turpes heii lafon, Pythagow, Antigonut, Demitmsompeiw,
ViieUtm.ibii.
CuiJpirituse!iereaior,jpemrultusimulat,primitaltocordedo-
lorem. §.10.
CatalogtueorumquiheicegregiemimumsuHmpertgert.S.rlt.
Cribit Ariftoteleslib.j. Ethicorum
cap.n: AmicommconJseSm,prastrtimcaU.
niitofo,iucunimtsj,magnoqutadstdandumac
\ tolltndumdolortmadiumtnto. lntsitnimina-
' mitovii quedam ccn[olandi, iupiajpiSu,tum
fermone, fifit commodm & vrbanm. Qua: nunquam lego,
quin etiam cxemplo recoidi r yerfuum Philemonis i
Cuim vdere vutt rei megratu 1
Ansicuttgri, quotprtmt- g'<tuu dolor,
Mediaimvbiriderintjjiiieiejinuntt
Sicquando mcerer qjiemptam 01 cupautrit
Adejsiamicumjividet,mmumlnuii
Quorum Vim cum excutio s haudquaquam miror, k»
acquiescere Principi suo Vulgus; vt eo prgfeiuq nihil
sere sibi vspiarn metuat mali, ne in summ» quidem ca«
lamitate. Quippe si ab araieo, ab medico,tantum ncu
bis pollicemutj quid niomnia iperemns de poteftate
illa qushoc cum Deo putatur habere commune, VI
tunSasupeniliomtmtast Sanequemadmodumvbi
pater Suptrumprojpexit ab tthtre terras j
S.cctviget,qmdcun<j3yidtt. mundum reparaffe
Adsptxissefuii.seltufettettmnianutw: Sidon.inAui-
tum.
sicregibus Gmiliter omne ftatim
quicquidvoluere peraSum csi.
Cui ienlui non inconcmne Mamertinus Panegyr. ad
iulianum lmper: SctnfatisestcunSas Macedonia, llljrici,
Feloponnefi ctuitatts rnisaut bints epijlolis maximi Imptrati-
ruinduijje nouatis meenibw luutntutem. Necinconudera-
te AriltidesOrar. deSmyrnaadlmpp.Romanos.' At-.
^ae cum apudmecogtto veterum imptraterutn quendam intt-
rimdumtaUsluderet, itadtxisfe, NoioNASAMejiEs £s-
se; detndeperitjseUasamonesi meritedevobishocrideorfbe-
rartpojft, fi^operam detis & vtjiris ytamini meribw, atqut
htcfoUimpridixerttu,vosveUeSmyrnameffe-,breuii)mnesa-
ptata vtfuros ejfe. AJluiitque rotunde Apuleius libro 7.
Meram: Denique noluit ejfe Cafar Hami latronis ceUegium;
&confisiim mttriit. tantumpoteslnutwtttammagmtiinci-
pis, Sed & in encomio Andiomci fenioris colloeai Gre-
goras: ltatuquidem&deliberas& iuponisomnia,rtpema
emmumpriw iUacogitarepofiit, quamperfeSa futrint: idquc
adeofatiie,vidifjiciliKsfitaltiseatemmtmorare,quamtibitti-
mtnijtrare. ideaidiuantepronunciaratdc Traianolra-
per. Plinius paneg. cap. }o. vbi agebatur de fteriiitate
Nili: igiturtmnd*tiont,idesiivbettatt,rtgiofraudata{ita-
ptm Ctjarutnuocauitvtfotetamnemjuum. NeclongiwiUiair
uerforumfuttJpatiumqttam dum.umciat. TamveloxCafitr
poietitia tua tit, tamquin omnia parittr intenta bonitas&M-
cinSa,vitriJiiw aliquodfeculo tuopafiu,ad rmedium Jatutefn-
queJusfiaaf, vt[cias. Atqueeaqmdem vulgi existiaiar
tio: quam uemexpressc pioduiit Aramianusinluiia-
no appropinquante Viennxiib. if: Communiutttquert-
medtumttrumnarumineimlecabatddutMUyfalutdrem qucn-
damGtnmm adfulsisjt concUmans,nec fequius arbitrata. Haud
diiumuUuiteanuoiephus.vbiagitdeie&Iorapatanis,
liu. 3. A'awV. cap.18; Demquepueri &Jenes, itemqttemulier-
cuUcum injahiibwslentes adetu* pedes accidcbant, tumqtiee—
mnescompiexitentbant,&rtfrtumJoctwfibirananetet,ittrn<.
vluUtibwJuppikabant: noninuidiajalutiseiw, quantumcgt
atbttrer, jeiipioprtdjpt. nihtl entmfe mali, remanentelofepho,
exijhmabant ejipajjuros. £t haudaliade cauilaSuetonio
lciiptunide iibiuoCapreisagentecap.40: Statimqm
reuocante ajttdua obteftationepopulo, propterdadem quaapui
Itdenas fujiraul hoaunttmmntiagUdiatoriomunere Ampbi- ■
tbeatrirui,<aptrierant; tranfiitintontinentm,poteJiattmqwi
omnibwadmndt\uificit. Suniliter& Capitolinusinvita
M. Aiitohini Philosophi: Sed inierpeUauit ifiam felicitd-
temsecutitatemquelmptratoriam,primaTibttitinundatio,qu*
sttb tUugrauijiima fuit: quarts&mtttta vrbisadifitit vexa-
uit, &ptur,mumammaliuminteremit:; & famem grauifii-
mam peperit. qua omnia mala itarcw & Vtrwsua cura &prt-r
sensuttemperautrunt. lmodiierre Liuius de Romanis de»
prehensis ad Furcuias Caudinas, lib.9: AdConfuUsma-
Jios, neaduocanteiquidem inconfiliuM (quandanec consilio net
auxiliolocw esset.ysuasponte legati actribunicenueninnt; mi-
itiiJqueinpratortumrerst,epemquamvixDiiimmortalesstrre
peierant.abducibusixposiunt: Quin&eiusDucisprssen-
tupetiw.cuiusincunaipfi pereuntes peribant. Plu-
tarchusinvitaCraili: CrdJSivero etsiomniumeumcalami-
tatum auSorem txijiimdrtm, cor.JpeSum & voeem desiderabat .
tamen. Ethocruit, cur Vairoms aduentumhaud et-
iarn iugratum habuent Senatus populuique Remanus
poitcUdemCanneniern; etsi aliorlum trahete mtatur
Val.Maiimuslib'ioj.cap.4: Min«tuqutgradu Varroad
U:
u: