i4lS
Ex ms.Casa-
reis &Eruns-
vic.
Ex tns. C.rsa.
rep .
ANNO
CHRISTI
WS.
sine consilio cardinalium non intendit dispensare.
Item , sandisssimus dominus noster & venerabilis
natio Gallicana voluerunt & protestati sunt, quod
per ordinationem & observantiam omnium & Angu-
lorum promissbrum nullum jus novum alicui eorum
quoratur, aut praejudicium aliquod eis vel alteri ip-
sorum generetur. Ut auctoritate Apostolica & supre-
ma potestate semper salvis & illibatis remanentibus ,
ipsa venerabilis natio sub Apostolica protestatione &
paterno regimine sancftissrmi domini nostri, immuni-
tatibus atque privilegiis suis salvis, tranquillam agens
vitam , liberius Deo possit famulari, semper parata
ad devota obsequia sandiisslmi domini nostri. Et quod
tolerentur usque ad quinquennium proximum dum-
taxat . Et cuilibet volenti habere capitula prodicta
vel aliquod eorum, in forma authentica, & sub si-
gillo domini Vice cancellarii, dentur taliter, quod gnec computentur in turpo seu vice eorum,
fidem facere posfint in quocumque judicio & extra.' n ’’ ■ '
Hacc ita universitati vestra: tenore praesentium fir-
miter attestantes, easdem nostras prosentes litteras in
eorum fidem & testimonium prosato domino epifco-
po Atrebatensi concesfimus, sigilli nostri munimine
roboratas.
Datum & adtum Constantio, provincio Mogunti-
nae, in domo habitationis nostro, die odtava menfis
Maii, sub anno a Nativitae Domini mccccxvhl
a vel & Pontisicatus prodidti. Sign. a Bobeunius.
tuus• r o
1189 Jl\NxiT _ CONSTANTIENSE. II90
- Item, dominus noster in gravibus & arduis causis A visione non consuevit haberi recursus ad isdemApo-»----—
stolicam, non teneantur venire electi , seu illi qui-aJJdtSh
bus providendum est, ad curiam, ad habendam con-CHKliU
firmationem seu provisionem. Nec etiam didta bene-
ficia regularia cadant in gratiis exspedtativis.
Ubi autem in monasteriis ad curiam Romanam pro
confirmatione venire vel mittere consueverunt, ibi
Papa non aliter consirmet aut provideat, quam su-
perius de ecclesiis cathedralibus est expressum.
De monasteriis monialium Papa non disponet, nisi
sint exempta: & tunc per commissionem in partibus.
De ceteris dignitatibus & benesiciis quibuscumque,
fccularibus & regularibus, vacaturis ultra reservatio-
nes jam dictas; majoribus dignitatibus post pontisi-
cales in cathedralibus, & principalibus in collegiatis
ecclesiis, exceptis: de quibus jure ordinario provi-
deatur per illos inferiores, ad quos alias pertinet *
Idem dominus noster ordinat, quod per quamcum-
que aliam reservationem, gratiam exspe&ativam, aut
quamvis aliam dispositionem, sub quacumque verbo-
rum forma per eum aut ejus audtoritate factam vel
faciendam, non velit, neque volebat , neque inten-
debat, nec intendit facere aut sieri, quo minus de
media parte illarum & illorum, cum vacabunt, al-
ternis vicibus libere disponatur per illos, ad quos
. collatio, provisio, praesentatio, eledHo aut alia quae-
vis dispositio pertinebit, prout ad ipsos spedlabit de
consuetudine vel de jure. Ita quod, cum de una di-
gnitate, personatu, officio, vel beneficio ex illis, ad
eledtionem, provisionem, collationem, seu quamvis
aliam dispofitionem alicujus spectante , fuerit aucto -
ritate Apostolica provisum, aut alias dispositum, ille
ad cujus eledtionem vel quamvis dispositionem primo
qIoco pertinebat, de alio immediate postea vacaturo
provideat, aut disponat, prout ad eum pertinebat. Et
ita consequenter de smgulis hujusmodi dignitatibus ,
personatibus, officiis, & benesiciis vacaturis, audo-
ritate ejusdem domini nostri Papas, & aliorum prae-
dirorum, alternatis vicibus disponatur. Reservatio-
nibus, aut aliis praemissls dispositionibus, audtoritate
ejusdem domini nostri Papa: fadlis vel faciendis, non
obstantibus quibuscumque .
Quoties vero aliquo vacante beneficio, cadente in
vice & in gratia exspedtativa , non apparuerit infra
tres menses a die notae vacationis in loco beneficii,
Jllartini p. Papa & Germanica nationis concor-
data in concilio Consiantiensi.
Prafatio ac tesiimonium Joannis cardinalis
& vicecancellarii.
1- TT G.° Joannes episcopus Ostiensis, S. R, E. cardi-
JCx nalis &: vicecancellarius, infrascriptas constitu-
tiones & statuta transvidi in cancellaria, de manda-
to domini nostri Martin! Papae V. die xv. mensis A-
prilis. Pontisicatus didi domini nostri Papa: anno pri-
mo . Et in libro cancellarie feci scribi de eodem
mandato. Et juxta ejusdem domini nostri mandatum
sic observari mandavi. Et nihil extrahi ea feci & man-
davi per notarium subscriptum, & in hanc publicam
& authenticam formam redigi, inserendo ea de ver-
bo ad verbum, prout in quaternis seu libris didte
cancellaris originaliter conscripta exfistunt. Ut in
quocumque judicio & extra, tam in curia Romana,
quam extra , fidem plenariam faciant, illisque stari
debeat incommutabiliter, sicut propriis originalibus .
Voluit insuper, mandavit, statuit, & ordinavit idem
dominus nofter Papa, quod omnia &fingula hic sub-
scripta, firmiter & immobiliter observentur. In quo-
rum omnium testimonium figillum meum cum notarii
publice infrascripti subscriptione apponi feci & man-
davi .
Alia prasatio, cum fimili tesiimonio.
Ex ms. Erunt- Universis & fmgulis Joannes, &c. Vt proxime pro
viC’ natione Gallicana, Cum itaque nuper inter....,.
venerabilem nationem Germanicam, &c. Nos ad N<
inftantiam , capitula hujufmodi, &c.
Z De numero & aqualitate cardinalium, & eo-
rum creatione.
Statuimus, ut deinceps, &c. ut supra, usque ad ea
verba, in episcdpum assumetur,
II. De provisione ecclefiarum, monasieriorum,
prioratum , dignitatum , & aliorum
beneficiorum.
Sandtissimus , &c. ut fupra, usque ad ea verba ,
Nulli ergo hominum liceat, Deinde sequitur:
In ecclesiis cathedralibus, & etiam in monasteriis
Apostolica: sedi immediate fubjedtis, fiant eledtiones
canonicae, qute ad sedem Apostolicam deferantur .
Quas etiam ad tempus constitutum in constitutione
Nicolai III. &c. usque ad ea verba , de jure vel
consuetudine tenentur .
In monasteriis autem, quae non sunt immediate
fubjedla sedi Apostolica: , necnon in aliis beneficiis
jregularibus , super quibus pro consirmatione seupro-
Gdncil, General, Tom. XXVII.
quod aliqui de illo secundum prtedidlas ordinationes
fuerit audtoritateApostolica provisum; Ordinarius vel
alius, ad quem illius dispositio pertinebit, de illo lk
bere disponat, nec sibi in sua vice computetur. Be-
nesicia etiam , quae per simplicem renuncitationem
aut permutationem vacaverint , b neutra Papa: com- t» supra $
putentur. . _
Sandtissimus dominus noster Papa Martinus V. ad
exaltationem sidei catholica:, &spiritualem profedtum
populi Christiani, de consensu ac beneplacito natio-
nis Germanica: statuit, & ordinavit, ac decrevit ,
quod deinceps in metropolitanis & cathedralibus ec-
clesiis nationis Germanica: ejusdem, sexta pars cano-
nicatuum & praebendarum sit pro dodtoribus aut li-
centiatis in sacra pagina, vel altero juriura, vel in
Theologia baccalaureis formatis, aut magistris in me-
dicina, qui per biennium ; seu magistris in artibus ,
qui per quinquennium post magisterium, in Theolo-
gia aut altero jurium studuerunt in studio generali.
Sic videlicet, quod ubicumque non fueritsaltem sex-
ta pars canonicorum prtebendatorum , in metropoli-
tana vel cathedrali ecclesia, taliter graduatorum, ibi
quaecumque deinceps canonicatus & praebendae vaca-
verint, quaecumque etiam Apostolica vel alia audlo-
ritate, nonnisi taliter graduatis conferantur, quous-
Eque di&a sexta pars compleatur taliter graduatis : si
tamen infra mensem, a tempore vacationis hujusmodi
canonicatus & prxbends numerandum, repertus fue-
rit taliter graduatus, &: alias idoneus, qui per se vei
per procuratorem voluerit acceptare. Quod postmo-
dum continuetur , ut ad minimum didtus numerus
sexta: partis canonicorum, taliter, ut promittitur ,
graduatorum, in ipsis metropolitanis & cathedralibus
ecclesiis habeatur.
Ubi autem soli consueverunt illuftres, aut de co -
F f f f 3
Ex ms.Casa-
reis &Eruns-
vic.
Ex tns. C.rsa.
rep .
ANNO
CHRISTI
WS.
sine consilio cardinalium non intendit dispensare.
Item , sandisssimus dominus noster & venerabilis
natio Gallicana voluerunt & protestati sunt, quod
per ordinationem & observantiam omnium & Angu-
lorum promissbrum nullum jus novum alicui eorum
quoratur, aut praejudicium aliquod eis vel alteri ip-
sorum generetur. Ut auctoritate Apostolica & supre-
ma potestate semper salvis & illibatis remanentibus ,
ipsa venerabilis natio sub Apostolica protestatione &
paterno regimine sancftissrmi domini nostri, immuni-
tatibus atque privilegiis suis salvis, tranquillam agens
vitam , liberius Deo possit famulari, semper parata
ad devota obsequia sandiisslmi domini nostri. Et quod
tolerentur usque ad quinquennium proximum dum-
taxat . Et cuilibet volenti habere capitula prodicta
vel aliquod eorum, in forma authentica, & sub si-
gillo domini Vice cancellarii, dentur taliter, quod gnec computentur in turpo seu vice eorum,
fidem facere posfint in quocumque judicio & extra.' n ’’ ■ '
Hacc ita universitati vestra: tenore praesentium fir-
miter attestantes, easdem nostras prosentes litteras in
eorum fidem & testimonium prosato domino epifco-
po Atrebatensi concesfimus, sigilli nostri munimine
roboratas.
Datum & adtum Constantio, provincio Mogunti-
nae, in domo habitationis nostro, die odtava menfis
Maii, sub anno a Nativitae Domini mccccxvhl
a vel & Pontisicatus prodidti. Sign. a Bobeunius.
tuus• r o
1189 Jl\NxiT _ CONSTANTIENSE. II90
- Item, dominus noster in gravibus & arduis causis A visione non consuevit haberi recursus ad isdemApo-»----—
stolicam, non teneantur venire electi , seu illi qui-aJJdtSh
bus providendum est, ad curiam, ad habendam con-CHKliU
firmationem seu provisionem. Nec etiam didta bene-
ficia regularia cadant in gratiis exspedtativis.
Ubi autem in monasteriis ad curiam Romanam pro
confirmatione venire vel mittere consueverunt, ibi
Papa non aliter consirmet aut provideat, quam su-
perius de ecclesiis cathedralibus est expressum.
De monasteriis monialium Papa non disponet, nisi
sint exempta: & tunc per commissionem in partibus.
De ceteris dignitatibus & benesiciis quibuscumque,
fccularibus & regularibus, vacaturis ultra reservatio-
nes jam dictas; majoribus dignitatibus post pontisi-
cales in cathedralibus, & principalibus in collegiatis
ecclesiis, exceptis: de quibus jure ordinario provi-
deatur per illos inferiores, ad quos alias pertinet *
Idem dominus noster ordinat, quod per quamcum-
que aliam reservationem, gratiam exspe&ativam, aut
quamvis aliam dispositionem, sub quacumque verbo-
rum forma per eum aut ejus audtoritate factam vel
faciendam, non velit, neque volebat , neque inten-
debat, nec intendit facere aut sieri, quo minus de
media parte illarum & illorum, cum vacabunt, al-
ternis vicibus libere disponatur per illos, ad quos
. collatio, provisio, praesentatio, eledHo aut alia quae-
vis dispositio pertinebit, prout ad ipsos spedlabit de
consuetudine vel de jure. Ita quod, cum de una di-
gnitate, personatu, officio, vel beneficio ex illis, ad
eledtionem, provisionem, collationem, seu quamvis
aliam dispofitionem alicujus spectante , fuerit aucto -
ritate Apostolica provisum, aut alias dispositum, ille
ad cujus eledtionem vel quamvis dispositionem primo
qIoco pertinebat, de alio immediate postea vacaturo
provideat, aut disponat, prout ad eum pertinebat. Et
ita consequenter de smgulis hujusmodi dignitatibus ,
personatibus, officiis, & benesiciis vacaturis, audo-
ritate ejusdem domini nostri Papas, & aliorum prae-
dirorum, alternatis vicibus disponatur. Reservatio-
nibus, aut aliis praemissls dispositionibus, audtoritate
ejusdem domini nostri Papa: fadlis vel faciendis, non
obstantibus quibuscumque .
Quoties vero aliquo vacante beneficio, cadente in
vice & in gratia exspedtativa , non apparuerit infra
tres menses a die notae vacationis in loco beneficii,
Jllartini p. Papa & Germanica nationis concor-
data in concilio Consiantiensi.
Prafatio ac tesiimonium Joannis cardinalis
& vicecancellarii.
1- TT G.° Joannes episcopus Ostiensis, S. R, E. cardi-
JCx nalis &: vicecancellarius, infrascriptas constitu-
tiones & statuta transvidi in cancellaria, de manda-
to domini nostri Martin! Papae V. die xv. mensis A-
prilis. Pontisicatus didi domini nostri Papa: anno pri-
mo . Et in libro cancellarie feci scribi de eodem
mandato. Et juxta ejusdem domini nostri mandatum
sic observari mandavi. Et nihil extrahi ea feci & man-
davi per notarium subscriptum, & in hanc publicam
& authenticam formam redigi, inserendo ea de ver-
bo ad verbum, prout in quaternis seu libris didte
cancellaris originaliter conscripta exfistunt. Ut in
quocumque judicio & extra, tam in curia Romana,
quam extra , fidem plenariam faciant, illisque stari
debeat incommutabiliter, sicut propriis originalibus .
Voluit insuper, mandavit, statuit, & ordinavit idem
dominus nofter Papa, quod omnia &fingula hic sub-
scripta, firmiter & immobiliter observentur. In quo-
rum omnium testimonium figillum meum cum notarii
publice infrascripti subscriptione apponi feci & man-
davi .
Alia prasatio, cum fimili tesiimonio.
Ex ms. Erunt- Universis & fmgulis Joannes, &c. Vt proxime pro
viC’ natione Gallicana, Cum itaque nuper inter....,.
venerabilem nationem Germanicam, &c. Nos ad N<
inftantiam , capitula hujufmodi, &c.
Z De numero & aqualitate cardinalium, & eo-
rum creatione.
Statuimus, ut deinceps, &c. ut supra, usque ad ea
verba, in episcdpum assumetur,
II. De provisione ecclefiarum, monasieriorum,
prioratum , dignitatum , & aliorum
beneficiorum.
Sandtissimus , &c. ut fupra, usque ad ea verba ,
Nulli ergo hominum liceat, Deinde sequitur:
In ecclesiis cathedralibus, & etiam in monasteriis
Apostolica: sedi immediate fubjedtis, fiant eledtiones
canonicae, qute ad sedem Apostolicam deferantur .
Quas etiam ad tempus constitutum in constitutione
Nicolai III. &c. usque ad ea verba , de jure vel
consuetudine tenentur .
In monasteriis autem, quae non sunt immediate
fubjedla sedi Apostolica: , necnon in aliis beneficiis
jregularibus , super quibus pro consirmatione seupro-
Gdncil, General, Tom. XXVII.
quod aliqui de illo secundum prtedidlas ordinationes
fuerit audtoritateApostolica provisum; Ordinarius vel
alius, ad quem illius dispositio pertinebit, de illo lk
bere disponat, nec sibi in sua vice computetur. Be-
nesicia etiam , quae per simplicem renuncitationem
aut permutationem vacaverint , b neutra Papa: com- t» supra $
putentur. . _
Sandtissimus dominus noster Papa Martinus V. ad
exaltationem sidei catholica:, &spiritualem profedtum
populi Christiani, de consensu ac beneplacito natio-
nis Germanica: statuit, & ordinavit, ac decrevit ,
quod deinceps in metropolitanis & cathedralibus ec-
clesiis nationis Germanica: ejusdem, sexta pars cano-
nicatuum & praebendarum sit pro dodtoribus aut li-
centiatis in sacra pagina, vel altero juriura, vel in
Theologia baccalaureis formatis, aut magistris in me-
dicina, qui per biennium ; seu magistris in artibus ,
qui per quinquennium post magisterium, in Theolo-
gia aut altero jurium studuerunt in studio generali.
Sic videlicet, quod ubicumque non fueritsaltem sex-
ta pars canonicorum prtebendatorum , in metropoli-
tana vel cathedrali ecclesia, taliter graduatorum, ibi
quaecumque deinceps canonicatus & praebendae vaca-
verint, quaecumque etiam Apostolica vel alia audlo-
ritate, nonnisi taliter graduatis conferantur, quous-
Eque di&a sexta pars compleatur taliter graduatis : si
tamen infra mensem, a tempore vacationis hujusmodi
canonicatus & prxbends numerandum, repertus fue-
rit taliter graduatus, &: alias idoneus, qui per se vei
per procuratorem voluerit acceptare. Quod postmo-
dum continuetur , ut ad minimum didtus numerus
sexta: partis canonicorum, taliter, ut promittitur ,
graduatorum, in ipsis metropolitanis & cathedralibus
ecclesiis habeatur.
Ubi autem soli consueverunt illuftres, aut de co -
F f f f 3