Mercuriale, Girolamo; Coriolanus, Christophorus [Ill.]: Hieronymi Mercvrialis De Arte Gymnastica: Libri Sex, In Qvibvs Exercitationvm Omnivm Vetustarum genera, loca, modi, facultates, & quidquid denique ad corporis humani exercitationes pertinet, diligenter explicatur ; Opus non modo medicis, verum etiam omnibus antiquarum rerum cognoscendarum, & valetudinis conseruandae studiosis admodum vtile (Venetiis, 1601) [Cicognara, 1711-3]

SECVNDVS. 87
A trocedat, ex quo fit3ut quandoq. manibus occurrant, dum propiri-,,
quat, quandoque u ero pedore manibus p a dis, quandoque vero ijs n
ad terga revolutis. Ha£te.nus Antyilus.qui tametsi figuram Coryci
utpoce omnibus tunc temporis notam non exprimat,coniedtura ta
men assequi posiumus, & lpsum sph aerie um, aut saltem rotundum
ex materia coriacea exstitisse, alioqui si angulare fuisset in occur-
su,& manus, & pedtus non sine laesione percussisset. Haec autem
si uidisset Fuchsius,sancintellixisset, Valeriolam non sine ratione
aduersus ipsum contendisse, follem,corycum paullo minus,
quam coelum, & terram distasse, Neque etiam satis mirari soleo
antiquissimum seriptorem Caelium Aurelianum,quiIib. v.tard.
passf. cap. vjt. dicit variam uolutationem in palaestra esse uocatam
g a Graecisceladian, atq. coricomachian, nisi sit in codice depra-
uatissimo error,vt puto. De hoc intelligendum est adagium illud,
TrgosKwgvMvyvttvccfycrSxi.quo genere certamins Apulcioin Thefsalia
certatum elt.De.hac quoq. exercitatione verba fecit Hippocrates,
siue Polybus,ubiKagvKOiAt^txvjiaUo a Cornario follem interpreta-
tam,ad attenuandum corpus probauit: quemadmodum & eandem,
intellexit Aretaeus, ubi pro elephanticorum exercitationibus kq§v-
wJBssA-«es probauit, quas bonus ille interpres, neseio quo spiritu, pe-
rae,aut sac culi iadus,inepte satis transiulit.Eandemquoq. intelle-
xisse Coelium Aurelianum existimofcum ad polysarciam diminue
dam corycomacbiam( sic enim legendum est)commendauit ijsde
prope remedijs vsus,qua? ab Hippocrate loco citato propositasunt.
vndeargumentatusshm,Aud:oresicuti cetera,ita &: corycomachia
C ab Hippocrate mutuatu esse. quamuis textus iu dicio meo depraua
tus sit. Locum vbi ludebatur, Coryceum apud Vitruuium appella-
ri,censuerunt aliqui;quorumsententiampoitquam insuperioribus
refutauimus,nil aliud dicendum est.Atq. haec de quatuor pilae lu
di graecorum generibus,videlicet pila parua, pila magna,pila ina-
ni , &: coryco, quae omnia diuersa inter se exstitifse, non modo ex
deseriptionibus nuper allatis manifesto conslat, uerum etiam ex
Galeni verbis in secundo de tuenda ualetudinescriptis: vhiinttr
caeteras gymnasiortim exercitationes corycum, pilam parua,& pi-
lam magna,separatim recenset, sicut Sc Paulus Acgineta ipsum imi
tatus. quod profedo non fecissent,nisi quaeda inter se diuerla exili
tissentpilarum genera,diuersae etiam cum ijs fadftae exercitatio
nes. Quae nunquid omnes in Graecorum gymnasijs exercerentur,
parum scire refcrt.sat sit intclligere, medicam gymnasticam, atque
bcUicam,&: praesenim pueris edocendis incumbeteni pilaru exer-
citationes