DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.35559#0196
:3S L. ANNAEI SENECAE
quod me mare negotiaturus immitterem. quod publicum agitarem, quas acccrserem mercem
Decipere cdidud, docere pauperratem,cumdiuitiaspromiseris. itatupauperem iudicas, cui
nihil deed?Suo,inquis,&patienria:dix beneficio, non fortuna. Ideo ergoiilum non iudicas di-
mtetu,quia diuiti.eeius delinere non polIunt/Vtrum malis habere multum,an latis? Qui multum
habet,pius cupit: quod ed argumentum, nondum illum satis habere: qui iatis habet, conseeu tus
ed, quod nunquam diuiti contingit,finem. An has ideo non putas elle diuitias, quia propter dia!
nemo prolcriptuscd? Quia propter illas nulh venenum filius, nulli vxor impegit ? Quiam bello
tutae sunt ? Quia in pace otiolac? Quia nec habere illas peticulosum ed, nec operosum di^ponere^
An parum habet,qui tantum non alget.non esurit, non sitit ? Pius lupirer non habet. Nunquam
parum cd,quod latis est.Nunquam multum ed, quod latis non ed. Poli Darium & Indos, pauper ^
ed Alexander Macedo: quterit quod dium laciat, Icrutatur maria ignota, in Oceanum clailes mit-
tit uouas, &,vt ita dicam, mundi claudra perrumpit. Quod naturaisatis ed, homini non ed. In-
uentusclt qui concupilccrer aliquid poli omnia. Tanta edcarcitas mentium, & tanta initiorum
Inorum vmcuique, cum procedat, obliuio. Ille modo ignobilis anguli non line controuerha do-
minus, de tanto Une terrarum periuum rediturus orbem tristised. Neminem pecunia diuitem
fecit: immo contra, nuili non maiorem dii cupiditarem incudit. Quxris.qutedt huius rei caular*
Pius incipit habere polle,qui plus habet. Ad summam, quem voles mihi ex his,quorum nomina
cum Cratio Licmoque numerantur, in medium licet protrahas: afferat censum, & quicquid ha-
bet, & quicquid Iperat.dmu! ccmputet.idc,d mihi credis,pauper ed;d tibi, poted elle. At hic qui
Icad id quod natura exigit, compoluit, non tantum extra lenium cdpaupertatis, ied extra metu, io
Sed vticias quam difficile sit rcssuas ad naturalem modum coard:are,hicipse quem circa natu-
ram diximus, quem tu vocas pauperem, habet aliquid & luperuacui. At exctecant populum, & in
seconuertuntopes, d numerati multum cx aliqua domo effertur, d multum auri tedlo quoque
eiUsillmitur,drainiiiaautcorporibusle(3:a,autlpc6tabiliscuitu ell. Omnium illorum felicitas
in publicum Ipcctar: ille quem nos & populo & fortunae lubduximus, beatus intrordtm ed. Nam
quod ad illos pertinet, apud quos lallo diuitiarum nomen inuadt occupata paupertas, dc diuitias
habent, quomodo habere dicimur febrem,cutn illa nos habeat. Econrrario dicere debemus, Fe-
bris illum tenet.Eodcm modo dicendum ed,Dmitix illum tcnenr.Nihd ergo monuidere malim,
quam hoc quod nemo monetur latis: vt omnia naturalibus dedderiis metiaris, quibus aut gratis
latisdat, autparuo.Tantummiicerevitiadedderiisnoh.Qtiaerisquali men(a.qualiargento,quam
paribus minideriis & leuibus aderat cibus.Nihil prteter cibum natura dedderat.
Ambitiolanon edlamcs: contentadedncrced. Quodcsinat,non nimis curat. Infelicis luxuriae
idatormenta iunt. Qiiaerit quemadmodum pod iaturitarem quoqueesuriat; quemadmodum
non impleat ventrem,ied farciat; quemadmodum dtim prima porione ledatam reuocet. Egregie
itaque Horatius negat ad dtim pertinere, quo poculo aqua, aut quam eleganti manu mimlhe-
tur.Nam d pertinere ad tc iudicas, quam crinitus puer, & quam perlucidum tibi poculum porri-
gat, non dtis. Inter reliqua, hpc nobis natura prarddit praecipuum, quodneceliitatitadidium
excudit. Recipiuntsupctuacuadeledfum. Hoc parum decens, illud parum lautum, oculos hoc 4*
meoslaHit. Id adfum edabido mundi conditore, qui nobis viuendi iura delcripdt, vtladiielse-
mus, nondelicati. Adsalutemomniapatatadmr&mpromptu.- deliciis omnia midreac sblli-
cite comparantur. Vtamur ergo hoc natura: benedcio inter magna numerando: & cogitemus,
nullo nomine melius illam meruilse de nobis.quam quia quicquid cx neccditate dedderatur, sine
fadidiosumitur.
Ep. cxx. EpisToLA tua per plures qutediunculas vagata ed, sedin vna conditit, & hanc
expediri dedderat: Quomodo ad nos boni honedique prima notitia peruenerit. Hatc duo apud
alios diuersa iunt, apud nos tantum diuisa. Quid dt hoc, dicam. Bonum putant elle aliqui, quod
vtile ed.Itaque hoc & diuitiis, & equo, & vino, & calceo nomen imponunt. Tanta t d apud dios
boni vilitas , & adeo vique ad sordidadeseendit. Honcdum putant, cui ratio redh ofncij condat:
tanquam pie curatam patris lenetdutcm, adiutam amici paupertatem, fortem expeditionem,
prudentem moderaramque sententiam. Ida duo quidem facimus, led ex vno- Nihd ed bonum,
nidquodhonednm ed:quodhonedum ed.vtique bonum. Superuacuumiudico adiicere, quid
intcridadiscriminisdt,cumdepedixerim. Hocvnumdicam: Nihil nobisbonumvideri, quo
quis & male vn poted. Vides autem, diuitiis, nobilitare, viribus quam mu!n male vtantur. Nunc
ergo ad id rcuertor, dc quo dedderas dici: Quomodo ad nos prima boni honedique notitia per-
ucnerit. Hoc nos docere natura non potuit: Seminanobislcientia: dedit, Icientiam non dedit.
Quidam aiunt nos in notitiam incidilse: quod ed incredibile, virtutis alieni specd n* casu occnr-
riise.Nobis videtur obseruatiocollegilse.& rerum sepe dudarum inter secoi!-tno per analog-am
nodrointeHetdu Rshonedum& bonum iudicatite. Hoc verbum cum latmi grammatici ciuirate
^7 donauerint, ego damnandum non puto, nec in duitatem diam redigendum. Vrarergo illo non
^tantum tanquam recepto, sed tanquam vhtato. Qute iit ha:c analogia,dicam. Noueramus corpo-
tis sani-
quod me mare negotiaturus immitterem. quod publicum agitarem, quas acccrserem mercem
Decipere cdidud, docere pauperratem,cumdiuitiaspromiseris. itatupauperem iudicas, cui
nihil deed?Suo,inquis,&patienria:dix beneficio, non fortuna. Ideo ergoiilum non iudicas di-
mtetu,quia diuiti.eeius delinere non polIunt/Vtrum malis habere multum,an latis? Qui multum
habet,pius cupit: quod ed argumentum, nondum illum satis habere: qui iatis habet, conseeu tus
ed, quod nunquam diuiti contingit,finem. An has ideo non putas elle diuitias, quia propter dia!
nemo prolcriptuscd? Quia propter illas nulh venenum filius, nulli vxor impegit ? Quiam bello
tutae sunt ? Quia in pace otiolac? Quia nec habere illas peticulosum ed, nec operosum di^ponere^
An parum habet,qui tantum non alget.non esurit, non sitit ? Pius lupirer non habet. Nunquam
parum cd,quod latis est.Nunquam multum ed, quod latis non ed. Poli Darium & Indos, pauper ^
ed Alexander Macedo: quterit quod dium laciat, Icrutatur maria ignota, in Oceanum clailes mit-
tit uouas, &,vt ita dicam, mundi claudra perrumpit. Quod naturaisatis ed, homini non ed. In-
uentusclt qui concupilccrer aliquid poli omnia. Tanta edcarcitas mentium, & tanta initiorum
Inorum vmcuique, cum procedat, obliuio. Ille modo ignobilis anguli non line controuerha do-
minus, de tanto Une terrarum periuum rediturus orbem tristised. Neminem pecunia diuitem
fecit: immo contra, nuili non maiorem dii cupiditarem incudit. Quxris.qutedt huius rei caular*
Pius incipit habere polle,qui plus habet. Ad summam, quem voles mihi ex his,quorum nomina
cum Cratio Licmoque numerantur, in medium licet protrahas: afferat censum, & quicquid ha-
bet, & quicquid Iperat.dmu! ccmputet.idc,d mihi credis,pauper ed;d tibi, poted elle. At hic qui
Icad id quod natura exigit, compoluit, non tantum extra lenium cdpaupertatis, ied extra metu, io
Sed vticias quam difficile sit rcssuas ad naturalem modum coard:are,hicipse quem circa natu-
ram diximus, quem tu vocas pauperem, habet aliquid & luperuacui. At exctecant populum, & in
seconuertuntopes, d numerati multum cx aliqua domo effertur, d multum auri tedlo quoque
eiUsillmitur,drainiiiaautcorporibusle(3:a,autlpc6tabiliscuitu ell. Omnium illorum felicitas
in publicum Ipcctar: ille quem nos & populo & fortunae lubduximus, beatus intrordtm ed. Nam
quod ad illos pertinet, apud quos lallo diuitiarum nomen inuadt occupata paupertas, dc diuitias
habent, quomodo habere dicimur febrem,cutn illa nos habeat. Econrrario dicere debemus, Fe-
bris illum tenet.Eodcm modo dicendum ed,Dmitix illum tcnenr.Nihd ergo monuidere malim,
quam hoc quod nemo monetur latis: vt omnia naturalibus dedderiis metiaris, quibus aut gratis
latisdat, autparuo.Tantummiicerevitiadedderiisnoh.Qtiaerisquali men(a.qualiargento,quam
paribus minideriis & leuibus aderat cibus.Nihil prteter cibum natura dedderat.
Ambitiolanon edlamcs: contentadedncrced. Quodcsinat,non nimis curat. Infelicis luxuriae
idatormenta iunt. Qiiaerit quemadmodum pod iaturitarem quoqueesuriat; quemadmodum
non impleat ventrem,ied farciat; quemadmodum dtim prima porione ledatam reuocet. Egregie
itaque Horatius negat ad dtim pertinere, quo poculo aqua, aut quam eleganti manu mimlhe-
tur.Nam d pertinere ad tc iudicas, quam crinitus puer, & quam perlucidum tibi poculum porri-
gat, non dtis. Inter reliqua, hpc nobis natura prarddit praecipuum, quodneceliitatitadidium
excudit. Recipiuntsupctuacuadeledfum. Hoc parum decens, illud parum lautum, oculos hoc 4*
meoslaHit. Id adfum edabido mundi conditore, qui nobis viuendi iura delcripdt, vtladiielse-
mus, nondelicati. Adsalutemomniapatatadmr&mpromptu.- deliciis omnia midreac sblli-
cite comparantur. Vtamur ergo hoc natura: benedcio inter magna numerando: & cogitemus,
nullo nomine melius illam meruilse de nobis.quam quia quicquid cx neccditate dedderatur, sine
fadidiosumitur.
Ep. cxx. EpisToLA tua per plures qutediunculas vagata ed, sedin vna conditit, & hanc
expediri dedderat: Quomodo ad nos boni honedique prima notitia peruenerit. Hatc duo apud
alios diuersa iunt, apud nos tantum diuisa. Quid dt hoc, dicam. Bonum putant elle aliqui, quod
vtile ed.Itaque hoc & diuitiis, & equo, & vino, & calceo nomen imponunt. Tanta t d apud dios
boni vilitas , & adeo vique ad sordidadeseendit. Honcdum putant, cui ratio redh ofncij condat:
tanquam pie curatam patris lenetdutcm, adiutam amici paupertatem, fortem expeditionem,
prudentem moderaramque sententiam. Ida duo quidem facimus, led ex vno- Nihd ed bonum,
nidquodhonednm ed:quodhonedum ed.vtique bonum. Superuacuumiudico adiicere, quid
intcridadiscriminisdt,cumdepedixerim. Hocvnumdicam: Nihil nobisbonumvideri, quo
quis & male vn poted. Vides autem, diuitiis, nobilitare, viribus quam mu!n male vtantur. Nunc
ergo ad id rcuertor, dc quo dedderas dici: Quomodo ad nos prima boni honedique notitia per-
ucnerit. Hoc nos docere natura non potuit: Seminanobislcientia: dedit, Icientiam non dedit.
Quidam aiunt nos in notitiam incidilse: quod ed incredibile, virtutis alieni specd n* casu occnr-
riise.Nobis videtur obseruatiocollegilse.& rerum sepe dudarum inter secoi!-tno per analog-am
nodrointeHetdu Rshonedum& bonum iudicatite. Hoc verbum cum latmi grammatici ciuirate
^7 donauerint, ego damnandum non puto, nec in duitatem diam redigendum. Vrarergo illo non
^tantum tanquam recepto, sed tanquam vhtato. Qute iit ha:c analogia,dicam. Noueramus corpo-
tis sani-