DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.29447#0013
13
potentiae immodicae affus demirari non abhorruisse. Henricus
VIII. levibus motus caulis, mutat cultum regnireligiosum, a ma-
joribus traditum, abrogat potestatem Papae, se titulo ac dignita-
te Supremi Capitis Ecclesiae insigniri curat, samosoque illo Snpre-
matus juramento, tanquam lapide iydio utitur, ad religiosas sub-
ditorurn opiniones dignoscendas. Mutatio religionis patrias res
plena periculi est, iis quoque principibus, quos aut fastio poten-
tior tuetur, aut infinitae potestatis adminicula stipant. At Hen-
ricus parlamenta sua serventi novationum desiderio accendere &
gre(Tus eorum, modo accelerando modo retardando, fiestere apprb
me novit. Quodvis sussragium parlamenti & convocationis non
-rationibus solum & assectibus suis, sed & minutissimis scholastico-
rum argutiis servilem morem gerere cogit. Toto fortassis in reg-
no ne unicus quidem homo est, si ab Henrico discesseris, qui sex
articulis universoque religionis systemati inter se repugnanti ex
animo assentiatur. Novae religionis asseclae in longe pluribus quam
his sex articulis a Roma dissentiunt, Romano-Catholici vero tan-
tum stbi sumere nesas ducunt. Rex solus in medio fiat, & me-
diam hanc viam omnibus sub acerrimis poenis injungere scite no-
vit. Quamvis in tota harum mutationum serie Henricus genium
suum, omnis fraeni impatientem ducem solum sequeretur, casu
tamen viam ingressus est, qua certius ad arbitrariam potestatem
ducebatur, quam quavis alia a profundissimo politico ipsi dedigna-
ta. Simulatio, artesque dolosae utramque fastionem circum speste
agere, nec quidquam Monarchae, de cuius propensione desperan-
dum erat, inconiiderate addicere docuissent: verum, quia inge-
nuitas atqne stnceritas Henrici aeque notae erant, ac grave, -quo
ab affectibus tenebatur, dominium, omnes verebantur, ne vel mi-
nima resistentia eum offenderent, nec illimitata obedi entia stbi re-
gem conciliare desperabant. Adversa Anglorum fortuna tum ita
tulit, us a suis parlamentis nuliam adverfitatum levationem ex-
pecftare possent, quid, quod quaevis nova huius seriatus sesiio ju-
Itum ipsis incutere debuit terrorem, fore, ut servitus nationis no vis
B 3 ac-
potentiae immodicae affus demirari non abhorruisse. Henricus
VIII. levibus motus caulis, mutat cultum regnireligiosum, a ma-
joribus traditum, abrogat potestatem Papae, se titulo ac dignita-
te Supremi Capitis Ecclesiae insigniri curat, samosoque illo Snpre-
matus juramento, tanquam lapide iydio utitur, ad religiosas sub-
ditorurn opiniones dignoscendas. Mutatio religionis patrias res
plena periculi est, iis quoque principibus, quos aut fastio poten-
tior tuetur, aut infinitae potestatis adminicula stipant. At Hen-
ricus parlamenta sua serventi novationum desiderio accendere &
gre(Tus eorum, modo accelerando modo retardando, fiestere apprb
me novit. Quodvis sussragium parlamenti & convocationis non
-rationibus solum & assectibus suis, sed & minutissimis scholastico-
rum argutiis servilem morem gerere cogit. Toto fortassis in reg-
no ne unicus quidem homo est, si ab Henrico discesseris, qui sex
articulis universoque religionis systemati inter se repugnanti ex
animo assentiatur. Novae religionis asseclae in longe pluribus quam
his sex articulis a Roma dissentiunt, Romano-Catholici vero tan-
tum stbi sumere nesas ducunt. Rex solus in medio fiat, & me-
diam hanc viam omnibus sub acerrimis poenis injungere scite no-
vit. Quamvis in tota harum mutationum serie Henricus genium
suum, omnis fraeni impatientem ducem solum sequeretur, casu
tamen viam ingressus est, qua certius ad arbitrariam potestatem
ducebatur, quam quavis alia a profundissimo politico ipsi dedigna-
ta. Simulatio, artesque dolosae utramque fastionem circum speste
agere, nec quidquam Monarchae, de cuius propensione desperan-
dum erat, inconiiderate addicere docuissent: verum, quia inge-
nuitas atqne stnceritas Henrici aeque notae erant, ac grave, -quo
ab affectibus tenebatur, dominium, omnes verebantur, ne vel mi-
nima resistentia eum offenderent, nec illimitata obedi entia stbi re-
gem conciliare desperabant. Adversa Anglorum fortuna tum ita
tulit, us a suis parlamentis nuliam adverfitatum levationem ex-
pecftare possent, quid, quod quaevis nova huius seriatus sesiio ju-
Itum ipsis incutere debuit terrorem, fore, ut servitus nationis no vis
B 3 ac-