V!TAL' S!DAROVtCH
STRESZCZENIE
Znaleziska greckich i rzymskich prowincjonalnych monet
na Białorusi
Celem artykułu jest omówienie i publikacja znalezisk starożytnych monet
greckich oraz prowincjonalnych rzymskich zarejestrowanych na terenie dzisiejszej
Białorusi. Autor szczegółowo opisuje dwa znaleziska monet greckich - małego brą-
zu wybitego w Pantikapajonie w łlł wieku p.n.e. (katalog 1) oraz srebrnej monety
ptolemejskiej, która okazała się nowożytnym fałszerstwem typu bitego w złocie.
Rzymskie monety prowincjonalne znane są z 23 znalezisk zawierających 39
monet. Można wymienić pośród nich monety bite w Królestwie Bosporańskim
(3 znaleziska, katalog 2-4), monety bite w prowincjach naddunajskich i bałkańskich
(11 znalezisk zawierających 11 monet, katalog 5-16), w Azji Mniejszej i Egipcie
(4 znaleziska zawierające 24 monety, katalog 17-20) oraz pochodzące z nieokre-
ślonych mennic (3 znaleziska zawierające 4 monety, katalog 21-24). Wśród zna-
lezisk monet prowincjonalnych zdecydowanie przeważają egzemplarze brązowe
i bilionowe, za wyjątkiem elektronowego statera Sauromatesa II (173/174-210/211)
znalezionego w Mińsku (katalog 2), oraz srebrnej licyjskiej drachmy Trajana (98-
117), wchodzącej w skład skarbu denarów znalezionego w okolicach wsi Lysćycy
(katalog 17).
W artykule przedstawiono analizę znalezisk w nawiązaniu do geograficznych
regionów Białorusi oraz układu kultur archeologicznych w pierwszych wiekach
naszej ery. Zdecydowana większość znalezionych monet wybita została w Iłł wie-
ku, a ich napływ może częściowo wiązać się z kontaktami ludności zamieszkującej
w tym okresie obszar dzisiejszej Białorusi z ludnością kultury czerniachowskiej
i z tzw. wojnami gockimi. Część monet mogła trafić na tereny wschodnioeuropej-
skiego Babaricum za pośrednictwem legionów stacjonujących nad Dunajem i na
Bałkanach, część zaś (rzymskie monety z Aleksandrii) mogła zostać przyniesiona
na obszar dzisiejszej Białorusi przez żołnierzy germańskich, służących w rzym-
skiej armii w 2. połowie 1H wieku n.e.
STRESZCZENIE
Znaleziska greckich i rzymskich prowincjonalnych monet
na Białorusi
Celem artykułu jest omówienie i publikacja znalezisk starożytnych monet
greckich oraz prowincjonalnych rzymskich zarejestrowanych na terenie dzisiejszej
Białorusi. Autor szczegółowo opisuje dwa znaleziska monet greckich - małego brą-
zu wybitego w Pantikapajonie w łlł wieku p.n.e. (katalog 1) oraz srebrnej monety
ptolemejskiej, która okazała się nowożytnym fałszerstwem typu bitego w złocie.
Rzymskie monety prowincjonalne znane są z 23 znalezisk zawierających 39
monet. Można wymienić pośród nich monety bite w Królestwie Bosporańskim
(3 znaleziska, katalog 2-4), monety bite w prowincjach naddunajskich i bałkańskich
(11 znalezisk zawierających 11 monet, katalog 5-16), w Azji Mniejszej i Egipcie
(4 znaleziska zawierające 24 monety, katalog 17-20) oraz pochodzące z nieokre-
ślonych mennic (3 znaleziska zawierające 4 monety, katalog 21-24). Wśród zna-
lezisk monet prowincjonalnych zdecydowanie przeważają egzemplarze brązowe
i bilionowe, za wyjątkiem elektronowego statera Sauromatesa II (173/174-210/211)
znalezionego w Mińsku (katalog 2), oraz srebrnej licyjskiej drachmy Trajana (98-
117), wchodzącej w skład skarbu denarów znalezionego w okolicach wsi Lysćycy
(katalog 17).
W artykule przedstawiono analizę znalezisk w nawiązaniu do geograficznych
regionów Białorusi oraz układu kultur archeologicznych w pierwszych wiekach
naszej ery. Zdecydowana większość znalezionych monet wybita została w Iłł wie-
ku, a ich napływ może częściowo wiązać się z kontaktami ludności zamieszkującej
w tym okresie obszar dzisiejszej Białorusi z ludnością kultury czerniachowskiej
i z tzw. wojnami gockimi. Część monet mogła trafić na tereny wschodnioeuropej-
skiego Babaricum za pośrednictwem legionów stacjonujących nad Dunajem i na
Bałkanach, część zaś (rzymskie monety z Aleksandrii) mogła zostać przyniesiona
na obszar dzisiejszej Białorusi przez żołnierzy germańskich, służących w rzym-
skiej armii w 2. połowie 1H wieku n.e.