DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.28131#0058
3
3 ,
3 S
a in t. e xf dlo%
ss. de nego. gest.
b dJ.i. §. tnftri
nto primi scrinis
Csde ojsic\ Prdf
Vrxt.Jsrt.
s Lz.C.cle deser
tcrib t. v/e, C. de
prosefsir js me.
lib. L t.
d tn u.yariar.
e i.vis.§.tn his.
C. de teg. appel.
f tn l.cum vftm
fruBum mfi.ss.
cjutb moi.vfits
frtici.amitt.
g tn u. Variar.
h Itb.z.debello
Perjico.
i Noueli. 11,de
referendarijs.
K in l.pr&cipt-
m ts §. vlt.C. de
appeUat,
l in l.necquic-
qi*4W.%. l.C. de
ojsc.proc&ns
IN NOTITIAM VTRAMQVE.
, ack‘uuam exponitproeo , qui adiutori opitulatur.
Harpocration* inquir3quidamell5 ex Heracliani sa-
teilitibus 5 ordinem habens, vt adiutori opituletur;
Nam di£tio , subadiuua, hoc interpretan crcditur.
Ha?c ille.Sed in Notitia credo legedumffiubadiuua: ,
in plurali3vt habentcodices manu scripn, quia cum
adiutor criminososcustodiret, pluribus subadiuuis
sdigebat,& in Occidete in ossicio P.P.Italie,& Gal
]iarum3& Pra?fe&i Vrbi iegitur,subadiuuar5 & eodS
modo in Ducibus tam Orienti$,qua Occidentis Ad
iutoresadiutoru vocantur a Suida m verbo-p«vC«iou.
i?asquse didtio eli corrupte scripta
Sicsubcurator appellatur curatoris gdiutor. a 1 ost
numerarios adiutorissubadiuuar ponuncuisquia illi,
vtputo,dignitate prsecedebant.In ohicio P.P. Afri-
cs subadiuua seu primiscrinius decem ministros ha
bebat3quibus annonse a hsco soluebantur. b
DECVRA STISTOLARVML
Cap. X VII.
L IV S post hos erat,cui cura
epiflolarum demandabatunsar
pe enim ob oecurreres necesil-
tates^ epistolas Principb vel a-
\ lijs scribere PssefedUcogeb.au-
tur,autcauia euedtionum,vbi
alicui equites publicis,cutren-
di facultate dabat,vel vbi quis
munere ofhcsj fundus cu honotarijs epistolis mit-
tebatur quar testimoniales vocabatmir, c vei v.bi ad
annona , tributavepublicaspedantia3autaliam ad
Rempubhca pertinentia ordinabant 3 Casisicdorus d
epistolas canonicas nominat adcanonemtribucoiu-
pertinentes. Qui harum curam habebanc, epistola-
res sunc vocati: Hi introduda ad Praefedtim causa-
rum appellatione >gesta coram priore iudice.acci-
piebant, & sequentiaadascnbebant. e Horum lo-
co succestere apud Venecos magistratuum cancdla-
rijbqui quandoquect exceptonsosticiofunguntur.
D E R E G E N D A R /0,
Cap. XVIII.
E G E Pv E N D A R. IVS quoque in
Pr^fedi ossicio repenebatur, quem
dubitandum non est a libellis fuisse,
vt sqpe Notitia indicat,quem in offi-
cio Ducum Orietis Subscribendariu
appelsit . Libeliis enim supplicibus
Pratfedfo pqtredis subscribebant . Rcgerendarius
dicebatur,qubd ea scripta regereret, seu in codicem
reserret: a regerere., ouod esi loco subtradi alsud
reponere.Iabolenus:* Nec,st summaterra*inquit,
sublataex meo fundo>& alia regesta esset, idcirco
meum solum essedestnit : V?Kie registrum voca-
turcodex, in quern scriptareferuntur; vt registrum
D. Gregorij . Regetendarius etiam aCasiiodoro S
;gpel!atur> forte iegendum Referendarius, quem
Procopius h eum esse ait, quilupplicantium preces
Principi explicat, & eius responsionibus prsedL Ita
etiam mterpretatur Iuftinianus . 1 NoueliaX L de
referenciariis tiadsans. . *
Idem apud Magistrum militum Orienris Scrinia-
rius vocatur, A Theodosto Libellensts, k abalijs ,
a libellis: libelius vero inde didus videtur, quia in
pageilas5& parui libri formam comphcabatur: Sue-
tonius in C.Iuiio Cxsare: Epistoia?, inquit, eiusad
Senatum extant,quasprimu& videturad paginas,&
formam materialis, libelli conuertisse, cum antea
Consules,& Duces, non nist transuersa chartamit-
terent scriptas. Per libellumaurem supplicem lites
expediebantur,qua: de plano.i. extra tribunal causa?
cognitionem non destderabant, & vbi aduersarius
non contendebat. Vlpianus: 1 vbi decretu , mquit,
necestarium cst* per Iibdlum id Pro^onsul expedi-
renon poterit, qu^cunque enim ciusat cognitione
desideranr, per hbellum non possimt expeairi: Mul-
ta vero per libellum expediebantur,vt excusatio tu-
torisdati: Moddtinus, m oporter, inqmt, excusari
tutorem,velante tribunai, velapudada: poteli au-
tem , & iibellosdare . Hec^ille . Similisexcusatio
ex numero libellorumin iibelio fadaeft apud Cal-
listratum. n Etha?c perassessores plerunque expe-
diebantur. Papinianus. Quonianj5inquit, ° depla-
no quoque libelius dari potelhln his perpendendis
studium assessorum versabatur. P Scrinium libello-
ru P.P.Afric* sexscribas habebat, quib.expublico
annomr soluebantur. S His carebant Prdedtus Au-
gustalis, Vicarij, Cprredores, & Prestdes, qui per
se libellissubscribere tenebantur. Constantinus, r
Pr^stdes , inquit, non per assessores, l'ed per se sub-
lcribant libellis: & licet Prarstdis vocabulo vtatur,
illud latius intelligitur, & ad alios magistratus ex-
tenditur. Consulares , tamen Orientis rninistros d
libellis habebant, vt aliquid ex Consulum imagine
haberent,& si aliud in Occidenteobseruabatur, vbi
his non vtebantur.
D E EXCEPTORirvS , ET
vum adiutonbus. Cap. X VIX.
£0-
RANT, & exceptores in P. P. offi-
cio, qui ada iudiciorum coram eo m
catists appellationum scribebant.Ana
stastus, s lubemus, inquitpro editic-
ne adorum exceptoribus dimidiam
ioiidi partem darirLoquicur de scriniarijs Palatinis,
quos vult exceptoribus, quiadta scripserunt,tetiues
iportulas soluere.Alij pinguiores dabant: Nam pro
adtisjvel scribendis,aut edenc|is,redtandoveinstru-
mencofepesolidum, quandoqj plns3autminus pro
hominum conditione,& vsu locorum Moiuebant.
Adorum sormams^pe recitant lureconsulti , vt
Sca?uola, u iruer curatorem minons,inquit,& cre>
ditorern ada fada sunt apud procuratorem C^saris
jn&afcripta . priscus Procurator Cssaris dixit, Fa-
cias iudicata,Noueilus curator dixit,abl!rheo pupil-
lum . Priscus Proc.urator Ca?saris dtxit, respcnlum
habes,scis quid facere debeas. Aliaque plura huius-
modi in iure breuiter recitata reperiuntur, xquo
rum hodie immensa ,& verbosa scribuntur volumi-
na.Nec integris diClionibus lolu adta iudicioru co-
ardabatur,led vt celerius expedircttir, nous scribe-
batur.Modestinus, > reos, inquir, qui notis scubunt
ada prsestdum , Reip, causa non abessse certum est.
Metaphrast. z Corneiius , ait, Diaconus sciens no-
tis scribere,quibus vtuntur in iudicio, notabat om-
nia,qua?dicebantur, &opponebantur. Cumverd
causaexaminabatur, exceptoresadta , qua: Xcripse-
rant,PrsefedtisautPr£stdibus recitabant, vtex adis
cuiusdam iudicij relatis a D Augultino *apparet.
Constantino Maximo Augusto, ait,& Conllanti-
no iuniore nobilisiimo Caesare COnsulibus , Idi-
bus Decembris , ex tota Meciacienst indudfo,&
applicito Vidore Grammatico , astante etiam
Nundinario Diacono , Zenophilus Consularis
dixit . Qiiisvocaris ? Respondit, Vivlor,&Pau-
lo post aiio locorespondit , Nundinarius , le~
gantur a<fta,Zenophilus COnsularis dixic,legantur,
& legit N.exceptor ea jqua: Diocletiano imperan-
te,adtafuerant,qua: longum lumisesset referre.Hsec
aCta excepcores conseruabant, & uinc dicebantur
in memoriam redigi, vs apparet ex astis recitatis i
Surio, b & Carsare Card.Barone his verbis:Proc6suI
parce ,eiusqi confessionexn in memoria cucaeteris
confessionibusr^diges.i.ieruabis. Sic P. ViCtor rne-
moriamprouinciaium in Bastlica Antoniniana in
IX.vrbisregione fuiste scribit. Alii volunt memoria
locum esie, vbi adta conseruabanttir; Solebant &
Principum edidtaexceptores ddcribere. Hi neque
apud Prarudeserant cohortales, nequeillorum co-
ditiom ebitnduuiilasq, a fiico armonas capiebant,,
Gratu
m in i scire cti.i
oportetcpor-
tet. de excujnt.
tutor.
n tn l.femper.%,
l .deiure tmmu-
ntta. ®
o tn l. miles. §*
jexagtnta, de
duiter.
fi. \.ff. de cssii
assefor.
q l.l. C. de cjs,
P.P.stsri.
r tn i.i.C.dt as-
fesior.
Cod.de numera.
(tftu.cbttrt. ee ex
ceptortbus.
s tn t. facrts foli
dt n §. modum
Uijuper sportula
ru.C.de prox fa-
crojcrm. ith.ix.
t d l.tn sacris.l.
uit.C.de Cajircn
fiants.l ult. ij.de
prttiiifchola.
u tn l pen.de au»
cisff.tut.
x in i.i.jfje his
(jH& tn ttSia.de*.
Len. tni. i. C. de
ueteran.tn L.ex-
tatjj.de eo quod
met.cau.tn l.tre
dtt ores . js \ ad i.
iul. de vtprtua.
y tn L mter eos,
cjutbxau.
maior.
K> 16. Febr.in y,
Porphyrto epifo
po.
a contra Qrcfco
h x i. Februar,
3 ,
3 S
a in t. e xf dlo%
ss. de nego. gest.
b dJ.i. §. tnftri
nto primi scrinis
Csde ojsic\ Prdf
Vrxt.Jsrt.
s Lz.C.cle deser
tcrib t. v/e, C. de
prosefsir js me.
lib. L t.
d tn u.yariar.
e i.vis.§.tn his.
C. de teg. appel.
f tn l.cum vftm
fruBum mfi.ss.
cjutb moi.vfits
frtici.amitt.
g tn u. Variar.
h Itb.z.debello
Perjico.
i Noueli. 11,de
referendarijs.
K in l.pr&cipt-
m ts §. vlt.C. de
appeUat,
l in l.necquic-
qi*4W.%. l.C. de
ojsc.proc&ns
IN NOTITIAM VTRAMQVE.
, ack‘uuam exponitproeo , qui adiutori opitulatur.
Harpocration* inquir3quidamell5 ex Heracliani sa-
teilitibus 5 ordinem habens, vt adiutori opituletur;
Nam di£tio , subadiuua, hoc interpretan crcditur.
Ha?c ille.Sed in Notitia credo legedumffiubadiuua: ,
in plurali3vt habentcodices manu scripn, quia cum
adiutor criminososcustodiret, pluribus subadiuuis
sdigebat,& in Occidete in ossicio P.P.Italie,& Gal
]iarum3& Pra?fe&i Vrbi iegitur,subadiuuar5 & eodS
modo in Ducibus tam Orienti$,qua Occidentis Ad
iutoresadiutoru vocantur a Suida m verbo-p«vC«iou.
i?asquse didtio eli corrupte scripta
Sicsubcurator appellatur curatoris gdiutor. a 1 ost
numerarios adiutorissubadiuuar ponuncuisquia illi,
vtputo,dignitate prsecedebant.In ohicio P.P. Afri-
cs subadiuua seu primiscrinius decem ministros ha
bebat3quibus annonse a hsco soluebantur. b
DECVRA STISTOLARVML
Cap. X VII.
L IV S post hos erat,cui cura
epiflolarum demandabatunsar
pe enim ob oecurreres necesil-
tates^ epistolas Principb vel a-
\ lijs scribere PssefedUcogeb.au-
tur,autcauia euedtionum,vbi
alicui equites publicis,cutren-
di facultate dabat,vel vbi quis
munere ofhcsj fundus cu honotarijs epistolis mit-
tebatur quar testimoniales vocabatmir, c vei v.bi ad
annona , tributavepublicaspedantia3autaliam ad
Rempubhca pertinentia ordinabant 3 Casisicdorus d
epistolas canonicas nominat adcanonemtribucoiu-
pertinentes. Qui harum curam habebanc, epistola-
res sunc vocati: Hi introduda ad Praefedtim causa-
rum appellatione >gesta coram priore iudice.acci-
piebant, & sequentiaadascnbebant. e Horum lo-
co succestere apud Venecos magistratuum cancdla-
rijbqui quandoquect exceptonsosticiofunguntur.
D E R E G E N D A R /0,
Cap. XVIII.
E G E Pv E N D A R. IVS quoque in
Pr^fedi ossicio repenebatur, quem
dubitandum non est a libellis fuisse,
vt sqpe Notitia indicat,quem in offi-
cio Ducum Orietis Subscribendariu
appelsit . Libeliis enim supplicibus
Pratfedfo pqtredis subscribebant . Rcgerendarius
dicebatur,qubd ea scripta regereret, seu in codicem
reserret: a regerere., ouod esi loco subtradi alsud
reponere.Iabolenus:* Nec,st summaterra*inquit,
sublataex meo fundo>& alia regesta esset, idcirco
meum solum essedestnit : V?Kie registrum voca-
turcodex, in quern scriptareferuntur; vt registrum
D. Gregorij . Regetendarius etiam aCasiiodoro S
;gpel!atur> forte iegendum Referendarius, quem
Procopius h eum esse ait, quilupplicantium preces
Principi explicat, & eius responsionibus prsedL Ita
etiam mterpretatur Iuftinianus . 1 NoueliaX L de
referenciariis tiadsans. . *
Idem apud Magistrum militum Orienris Scrinia-
rius vocatur, A Theodosto Libellensts, k abalijs ,
a libellis: libelius vero inde didus videtur, quia in
pageilas5& parui libri formam comphcabatur: Sue-
tonius in C.Iuiio Cxsare: Epistoia?, inquit, eiusad
Senatum extant,quasprimu& videturad paginas,&
formam materialis, libelli conuertisse, cum antea
Consules,& Duces, non nist transuersa chartamit-
terent scriptas. Per libellumaurem supplicem lites
expediebantur,qua: de plano.i. extra tribunal causa?
cognitionem non destderabant, & vbi aduersarius
non contendebat. Vlpianus: 1 vbi decretu , mquit,
necestarium cst* per Iibdlum id Pro^onsul expedi-
renon poterit, qu^cunque enim ciusat cognitione
desideranr, per hbellum non possimt expeairi: Mul-
ta vero per libellum expediebantur,vt excusatio tu-
torisdati: Moddtinus, m oporter, inqmt, excusari
tutorem,velante tribunai, velapudada: poteli au-
tem , & iibellosdare . Hec^ille . Similisexcusatio
ex numero libellorumin iibelio fadaeft apud Cal-
listratum. n Etha?c perassessores plerunque expe-
diebantur. Papinianus. Quonianj5inquit, ° depla-
no quoque libelius dari potelhln his perpendendis
studium assessorum versabatur. P Scrinium libello-
ru P.P.Afric* sexscribas habebat, quib.expublico
annomr soluebantur. S His carebant Prdedtus Au-
gustalis, Vicarij, Cprredores, & Prestdes, qui per
se libellissubscribere tenebantur. Constantinus, r
Pr^stdes , inquit, non per assessores, l'ed per se sub-
lcribant libellis: & licet Prarstdis vocabulo vtatur,
illud latius intelligitur, & ad alios magistratus ex-
tenditur. Consulares , tamen Orientis rninistros d
libellis habebant, vt aliquid ex Consulum imagine
haberent,& si aliud in Occidenteobseruabatur, vbi
his non vtebantur.
D E EXCEPTORirvS , ET
vum adiutonbus. Cap. X VIX.
£0-
RANT, & exceptores in P. P. offi-
cio, qui ada iudiciorum coram eo m
catists appellationum scribebant.Ana
stastus, s lubemus, inquitpro editic-
ne adorum exceptoribus dimidiam
ioiidi partem darirLoquicur de scriniarijs Palatinis,
quos vult exceptoribus, quiadta scripserunt,tetiues
iportulas soluere.Alij pinguiores dabant: Nam pro
adtisjvel scribendis,aut edenc|is,redtandoveinstru-
mencofepesolidum, quandoqj plns3autminus pro
hominum conditione,& vsu locorum Moiuebant.
Adorum sormams^pe recitant lureconsulti , vt
Sca?uola, u iruer curatorem minons,inquit,& cre>
ditorern ada fada sunt apud procuratorem C^saris
jn&afcripta . priscus Procurator Cssaris dixit, Fa-
cias iudicata,Noueilus curator dixit,abl!rheo pupil-
lum . Priscus Proc.urator Ca?saris dtxit, respcnlum
habes,scis quid facere debeas. Aliaque plura huius-
modi in iure breuiter recitata reperiuntur, xquo
rum hodie immensa ,& verbosa scribuntur volumi-
na.Nec integris diClionibus lolu adta iudicioru co-
ardabatur,led vt celerius expedircttir, nous scribe-
batur.Modestinus, > reos, inquir, qui notis scubunt
ada prsestdum , Reip, causa non abessse certum est.
Metaphrast. z Corneiius , ait, Diaconus sciens no-
tis scribere,quibus vtuntur in iudicio, notabat om-
nia,qua?dicebantur, &opponebantur. Cumverd
causaexaminabatur, exceptoresadta , qua: Xcripse-
rant,PrsefedtisautPr£stdibus recitabant, vtex adis
cuiusdam iudicij relatis a D Augultino *apparet.
Constantino Maximo Augusto, ait,& Conllanti-
no iuniore nobilisiimo Caesare COnsulibus , Idi-
bus Decembris , ex tota Meciacienst indudfo,&
applicito Vidore Grammatico , astante etiam
Nundinario Diacono , Zenophilus Consularis
dixit . Qiiisvocaris ? Respondit, Vivlor,&Pau-
lo post aiio locorespondit , Nundinarius , le~
gantur a<fta,Zenophilus COnsularis dixic,legantur,
& legit N.exceptor ea jqua: Diocletiano imperan-
te,adtafuerant,qua: longum lumisesset referre.Hsec
aCta excepcores conseruabant, & uinc dicebantur
in memoriam redigi, vs apparet ex astis recitatis i
Surio, b & Carsare Card.Barone his verbis:Proc6suI
parce ,eiusqi confessionexn in memoria cucaeteris
confessionibusr^diges.i.ieruabis. Sic P. ViCtor rne-
moriamprouinciaium in Bastlica Antoniniana in
IX.vrbisregione fuiste scribit. Alii volunt memoria
locum esie, vbi adta conseruabanttir; Solebant &
Principum edidtaexceptores ddcribere. Hi neque
apud Prarudeserant cohortales, nequeillorum co-
ditiom ebitnduuiilasq, a fiico armonas capiebant,,
Gratu
m in i scire cti.i
oportetcpor-
tet. de excujnt.
tutor.
n tn l.femper.%,
l .deiure tmmu-
ntta. ®
o tn l. miles. §*
jexagtnta, de
duiter.
fi. \.ff. de cssii
assefor.
q l.l. C. de cjs,
P.P.stsri.
r tn i.i.C.dt as-
fesior.
Cod.de numera.
(tftu.cbttrt. ee ex
ceptortbus.
s tn t. facrts foli
dt n §. modum
Uijuper sportula
ru.C.de prox fa-
crojcrm. ith.ix.
t d l.tn sacris.l.
uit.C.de Cajircn
fiants.l ult. ij.de
prttiiifchola.
u tn l pen.de au»
cisff.tut.
x in i.i.jfje his
(jH& tn ttSia.de*.
Len. tni. i. C. de
ueteran.tn L.ex-
tatjj.de eo quod
met.cau.tn l.tre
dtt ores . js \ ad i.
iul. de vtprtua.
y tn L mter eos,
cjutbxau.
maior.
K> 16. Febr.in y,
Porphyrto epifo
po.
a contra Qrcfco
h x i. Februar,