Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Chojecka, Ewa; Uniwersytet Jagielloński w Krakowie [Editor]
Prace z Historii Sztuki: Dekoracja malarska ksiąg promotionum i diligentiarum Uniwersytetu Jagiellońskiego 16 - 18 wieku — 3.1965

DOI article:
Chojecka, Ewa: Dekoracja malarska ksiąg promotionum i diligentiarum Uniwersytetu Jagiellońskiego XVI-XVIII wieku
DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.26699#0025
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
figuralnym: psów, sowy, krokodyli, Strzelca i ptaków, umieszczonych w zwo-
jach kaligrafii 44 (ryc. 1).

Inną odmianą inicjałów jest renesansowa majuskulowa litera w postaci
klasycznej antykwy, niekiedy z wicią roślinną lub delikatną maureską w tle.

Repertuar form, pokrewny powyższym inicjałom, znajdujemy w drukach
krakowskich 2 połowy XVI w., gdzie inicjały frakturowe i maureskowe wpro-
wadzone zostały przez Biblię Scharffenbergerowską z r. 1561 i 1577 45, acz-
kolwiek w skromniejszej formie znane były już wcześniej, w połowie stulecia.

Ryc. 1. Inicjał frakturowy A (1605)

Trzecim rodzajem dekoracji inicjałowej ksiąg jest liternictwo złożone
z kwiatów i motywów roślinnych, o żywych kolorach, plastycznie modelo-
wanych, których wzory tkwią w malarstwie polskim XVI wieku 46, a także
w drzeworytnictwie tego czasu, zwłaszcza inicjałach z druków Jana Hallera 47.

44 Liber promotionum (cytowany dalej' jako L. p.) rkps 252, s. 134, r. 1605; s. 183, r. 1622;
s. 184, r. 1622.

43 Z tej serii zachowane w zbiorze drzeworytniczym Muzeum UJ klocki reprod. przez J. Mucz-
kowskiego, Zabiór odcisków drzeworytów w różnych dziełach polskich w XVI i XVII wieku odbitych a teraz
w Bibliotece Uniwersytetu Jagiellońskiego zachowanych, Kraków 1849, nr 2548—2630.

40 Podobne formy występują np. w malowidłach ściennych tzw. winiarni w Lublinie datowanych
na lata 1560—80. Por. J. Dutkiewicz, Malowidła z XVI wieku w tzw. winiarni w Lublinie (Studia
Renesansowe II, Wrocław 1957, ryc. 25)..

47 Haller używał m. i. serii inicjałów złożonych z grubych zwojów roślinnych na czarnym tle
(użyte w Albertus Magnus, Summa philosophiae naturalis, Kraków, Haller 1508) nawiązujących
stylem do inicjałów wiedeńskich Winterburgera z początku w. XVI.

E. Chojecka — Dekoracja malarska — 2

17
 
Annotationen