DOI article:
Chojecka, Ewa: Dekoracja malarska ksiąg promotionum i diligentiarum Uniwersytetu Jagiellońskiego XVI-XVIII wieku
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.26699#0110
czapla ta pojawia się z mottem «sic sperare licet» i «ars cura vigili
paratur» 26S.
Temat łabędzia śpiewającego przed śmiercią pochodzi z tego samego źródła.
Łabędź pojawia się w liber diligentiarum w r. 172 5 266 (ryc. 56), stojąc nad
brzegiem jeziora, z mottem głoszącym: «Aeternitati»— dla wieczności. Fizjo-
logusowy łabędź krakowski posiada związek z jego interpretacją u Picinella,
gdzie oznaczał «Virtus aeterna» i «laborare-aeternitati»— pracę dla wiecz-
ności 267. Picinelli łączy łabędzia z symboliką poetów, w tym także znaczeniu
wyobraża łabędzie Alciati, umieszczając ich wyobrażenie na tarczy jako znak
Ryc. 56. Łabędź śpiewający (1725)
herbowy poetów 268. Interpretację łabędzia, bliską założeniom akademickim,
przytacza Erazm z Rotterdamu powiadając, że śpiew łabędzi «videłicet per
aetatem maturescente eloquentia» 269. Takie określenie czyni łabędzia fizjo-
logusowego zrozumiałym w księdze uniwersyteckiej, poświęconej popisom
uczniowskiej wymowy.
265 L. d., rkps 91, s. 135 (1702). — L. d., rkps 90, s. 71 (1675).
268 L. d., rkps 90, s. 346.
267 Picinelli, o. c., s. 292—293.
268 A. Alciati, Emblematom liber, Aug. Vind. 1531, s. 113. Por. także R. J. Glements, Iconography
on the Naturę andInspiration of Poetry in Renaissance Emblem Literaturę (Pubiications of the Modern Language
Association of America, LXX, nr 4, część 1, September 1955) s. 781—789.—J. R. Harris,
Apollo's Birds. (The Bulletin of the John Rylands Library, IX, nr 2, July 1925, Manchester 1925,
s. 3.).
209 Erazm z Rotterdamu, Adagiorum.., s. 81. W literaturze uniwersyteckiej łabędź był przy-
równywany do postaci św. Tomasza z Akwinu, por. M. J. Waleszyński, Cygnus Aąuinaticis innatansa
aquis D. Thomas Aąuinas Doctor Angelicus.., Poznań 1701: «Et hoc quoque Thomam Cygnum esse
probat, qui non ad cujusvis venti flatum cantare novit». Być może łabędzia z miniatury rozumiano
także jako symbol odnoszący się do tomistycznej metody nauczania filozofii.
102
paratur» 26S.
Temat łabędzia śpiewającego przed śmiercią pochodzi z tego samego źródła.
Łabędź pojawia się w liber diligentiarum w r. 172 5 266 (ryc. 56), stojąc nad
brzegiem jeziora, z mottem głoszącym: «Aeternitati»— dla wieczności. Fizjo-
logusowy łabędź krakowski posiada związek z jego interpretacją u Picinella,
gdzie oznaczał «Virtus aeterna» i «laborare-aeternitati»— pracę dla wiecz-
ności 267. Picinelli łączy łabędzia z symboliką poetów, w tym także znaczeniu
wyobraża łabędzie Alciati, umieszczając ich wyobrażenie na tarczy jako znak
Ryc. 56. Łabędź śpiewający (1725)
herbowy poetów 268. Interpretację łabędzia, bliską założeniom akademickim,
przytacza Erazm z Rotterdamu powiadając, że śpiew łabędzi «videłicet per
aetatem maturescente eloquentia» 269. Takie określenie czyni łabędzia fizjo-
logusowego zrozumiałym w księdze uniwersyteckiej, poświęconej popisom
uczniowskiej wymowy.
265 L. d., rkps 91, s. 135 (1702). — L. d., rkps 90, s. 71 (1675).
268 L. d., rkps 90, s. 346.
267 Picinelli, o. c., s. 292—293.
268 A. Alciati, Emblematom liber, Aug. Vind. 1531, s. 113. Por. także R. J. Glements, Iconography
on the Naturę andInspiration of Poetry in Renaissance Emblem Literaturę (Pubiications of the Modern Language
Association of America, LXX, nr 4, część 1, September 1955) s. 781—789.—J. R. Harris,
Apollo's Birds. (The Bulletin of the John Rylands Library, IX, nr 2, July 1925, Manchester 1925,
s. 3.).
209 Erazm z Rotterdamu, Adagiorum.., s. 81. W literaturze uniwersyteckiej łabędź był przy-
równywany do postaci św. Tomasza z Akwinu, por. M. J. Waleszyński, Cygnus Aąuinaticis innatansa
aquis D. Thomas Aąuinas Doctor Angelicus.., Poznań 1701: «Et hoc quoque Thomam Cygnum esse
probat, qui non ad cujusvis venti flatum cantare novit». Być może łabędzia z miniatury rozumiano
także jako symbol odnoszący się do tomistycznej metody nauczania filozofii.
102