Uniwersytet Jagielloński w Krakowie [Hrsg.]: Prace z Historii Sztuki (11.1973)

rozważań, aczkolwiek wiadomo, jak istotne dla całokształtu twórczości były
doświadczenia teatralne artystki. Specyficzny klimat oraz artystyczne ambicje
„teatru eksperymentalnego", jakim był „Cricot 1", nie tylko stanowiły pła-
szczyznę zetknięcia się z osiągnięciami ówczesnej europejskiej awangardy
artystycznej, ale wyczuliły wrażliwość i skoncentrowały uwagę Marii Jaremy
na określonych problemach.
Na pytanie, jakiego to typu problemy intrygowały ludzi związanych
z „Cricot 1", usiłuje odpowiedzieć ten fragment niniejszej pracy, który w ze-
stawieniu wybranych faktów z historii inscenizacji teatralnych doszukuje się
genezy oraz pewnej osobliwości krakowskiego teatru.

I
Białe w tańcu i drobiące coraz szybciej
rozbłyskane stopy światła widzieliście,
a widzicie
dwa gołębie, które dziobią się na wprzódki
groch sypany na blaszanym parapecie
drobne tęcze na ich szyjach odłączają się i toczą
to złociściej
na błękitnym, to błękitniej na tłe złotym
lecz nieprzemienionym oczom,
potem —
powiedziano jej, wiedziała, za rok umrze
w czasie już wiadomie krótkim
ona
dalej
niosła wirujący kolor
od czerwieni nie gasnącej
do nad-ruchu, nad-koloru
ponad
zaczarowane koło,
tańcząc, czyli: w swojej skórze
nie zatrzymując się — oprócz
oczu
żeby ze swych źrenic nagle
ponad siedmiobarwność widma
wzlecieć,
ujrzeć pozahołkowe słońce —
i zatrzymać...
Julian Przyboś, :
Rok 1931 — uczniowie Józefa Pankiewicza, tzw. kapiści, wrócili z Pa-
ryża do kraju. Wrócił także brat Marii Józef Jarema.
Lata dwudzieste i trzydzieste w historii teatru francuskiego charakteryzuje
proces przyswajania nowych tendencji kształtowania rzeczywistości scenicznej,
wydobywających autonomię i poetykę widowisk poprzez współdziałanie

110