xsaà* DE MAGNIFICENTIA RQMANQRUM.
fa & Eugrammum : ab iis Italia traditani plasticen . Sunt igitur qui tradant ita
saBum ejj'e ì Nec tamen iì , qui funt j nominantur . At enìm suni qui tradant
ea , quce superius diBa sunt , a Sinensibus excogitata ; hique qui Jìnt, novimus .
Jam vero Ji nihilominus non defunt , qui , ut Europceis saveant, detrahant Sinen-
Jibus , quod ex diligentijjìmìs eorum annalibus compertum ejì 5 prò certo ne haberi
oportebìt, quod incertis auBorìbus a Plinio traditur de rebus antiquijimis in tan-
ta temporum obscuritate , si? fcriptorum inopia ì Rhceco , & Theodoro Samiis multo
pojleriores ex Plinio sunt Euchir , & Eugranimus : numquid tamen folidioribus sun-
damentis nititur, quod de illis traditur , venijse nimirum in Etruriam una cum De-
marato , ibique plafticen docuijfe ; cum ex ejus temporis monumentis certum non
scìerìnt Komani , quinam Tarquinii liberi ejsent, qui nepotes ì Quos enim moriens
reliquit insantes , Lucium nimirum Tarquinìum , qui Superbus poftea diSus ejì ,
&? Aruntem Tarquinìum , hos Fabius , aliique , ittius silios ex Tanaquile suijfe tra-
dunt. Contra Dìonyjìus nepotes ex filio , qui jam obierat , eos adpellat ; cajìigat-
que ittius temporis fcriptores , qui altter fenserunt c0 : Omnino , inquit , inconiide-
rate & negligenter in hac parte quidam scripsèrunt , non excussis absùrdis , quas ri-
detti illorum elevant c: . Et aliquanto pofl : Ha:c absurda aliis absurdis quidam Roma-
ni historici diluere conati slint, prò Tanaquile ( quce Ji eorum insantium mater suis-
Jèt , peperijfet septuagenaria major ) matrem puerorum substituentes quamdam Gega-
niam nunquam nominatam in historiis c,) . Et vero consians omnium opinio eft , Ta-
naquilem fuijse unicum Tarquinii Prisci uxorem , eique vixijje superftitem . Labi-
tur iterum in errorem Fabius PìBor , cum dicit , Aruntem Tarquinium a Tana-
quile , quam ejus matrem ejje ah , sepultum suijse . Hac autem numerasjet eo tem-
pore annos centum quindecim : quam Fabii oscitantiam miratus Dionyjius conclu-
da : Adeo parum laboris impendit hic scriptor perquirenche veritati historias ! Jam ve-
ro putabimusne , diligentiores Romanos fuijse in persequcndis iis quce ad Demarati
ajjeclas pertinelant , quam quce ad Regem Tarquinium -? An documento id ipsum
est , varia suijfe eo tempore , quce scriptitaret quìcumque vellet , & ex fermonibus
valgi plerumque, vanisque rumoribus conleBa ; quandoquidem videmus tantopere dif-
Jìdere inter sé de rebus gravisjimis , & ad Regum historiam pertinentìbus , Livium
etiam , & Dionyjium ì
XXVI. Neque vero, quod Fabio Dionyjius objìcit , id ego in Plinium conseram :
in tam multis enim & tam multorum generum rebus , quas hic auBor congejjìt ,
de quibus prceterea nemo data opera dijjeruerat, concedi eidem facile potejì, ut non
pauca sumpserit ex aliorum adverfariis , qucecumque demum ea ejjent , aut ex ho-
minum sermone ; prcefertim cum fidem ipse fuam non interponat in adserenda re-
rum , quas narrat , veritate ; feci in multis , ut in re nojìra , tantummodo dicat,
esse qui ira tradant . Cceterum Ji Tufcanicce architeBurce mos fuit templorum sastì-
gia JìBilibus Jignis ornare , ut ah Vitruvius , multo antiquior adventu Euchiros ,
&" Eugrammi esse apud Etruscos plastice debuit ; cum multo antiquior fuerit etiam
architeBura . Idem dico de urnis ad cineres mortuorum excipiendos JìBilibus , quce
tota Etruria pajjim reperiuntur , anaglypbis infculptce , &? Jignis interdum medio
corpore exstantibus in operculo : quce quidem, Ji sorma, Ji vesthus , Ji oris lineamen-
ta reBe inspicìantur , nemo dìcet , ab Demarati comhibus ìnitium duxisse ; nihìl
enim habent Grcecanicum : aut idem sateatur , necefse est , ab illis mutatum apud
Etruscos morem condendi mortuorum ossa , JìBilibus illis urnis inventis ; quod non
sacile dabitur . Hac credibilia non sunt ; multoque probabilius videtur , ut mos or-
nandi tempia JìBilibus , ita & plastice ab Etruscis , ubi jamdiu exercebatur , ad
Komanos transiisse : ab adventu enim Demarati Tarquinios ad discessum inde Ro-
mani
(1) Lib. 4.
Tg£ì>CCXL>À(W TTOiBi'TE? UsJTEQOC T TTCuSiW TtryctVIOLV 7J1W , Tipi ?}S IB$ÌSulcUs TTCCÙ^7\n(DCCfJ,tS; IrvpteC» .
^ ; aia? QAtyov t$ri\> a> tvas tsOfuvji^ ccutó tp inpi tuo ììvtwtiv tq$ «àjj-JWccs «twacutw/jop »
fa & Eugrammum : ab iis Italia traditani plasticen . Sunt igitur qui tradant ita
saBum ejj'e ì Nec tamen iì , qui funt j nominantur . At enìm suni qui tradant
ea , quce superius diBa sunt , a Sinensibus excogitata ; hique qui Jìnt, novimus .
Jam vero Ji nihilominus non defunt , qui , ut Europceis saveant, detrahant Sinen-
Jibus , quod ex diligentijjìmìs eorum annalibus compertum ejì 5 prò certo ne haberi
oportebìt, quod incertis auBorìbus a Plinio traditur de rebus antiquijimis in tan-
ta temporum obscuritate , si? fcriptorum inopia ì Rhceco , & Theodoro Samiis multo
pojleriores ex Plinio sunt Euchir , & Eugranimus : numquid tamen folidioribus sun-
damentis nititur, quod de illis traditur , venijse nimirum in Etruriam una cum De-
marato , ibique plafticen docuijfe ; cum ex ejus temporis monumentis certum non
scìerìnt Komani , quinam Tarquinii liberi ejsent, qui nepotes ì Quos enim moriens
reliquit insantes , Lucium nimirum Tarquinìum , qui Superbus poftea diSus ejì ,
&? Aruntem Tarquinìum , hos Fabius , aliique , ittius silios ex Tanaquile suijfe tra-
dunt. Contra Dìonyjìus nepotes ex filio , qui jam obierat , eos adpellat ; cajìigat-
que ittius temporis fcriptores , qui altter fenserunt c0 : Omnino , inquit , inconiide-
rate & negligenter in hac parte quidam scripsèrunt , non excussis absùrdis , quas ri-
detti illorum elevant c: . Et aliquanto pofl : Ha:c absurda aliis absurdis quidam Roma-
ni historici diluere conati slint, prò Tanaquile ( quce Ji eorum insantium mater suis-
Jèt , peperijfet septuagenaria major ) matrem puerorum substituentes quamdam Gega-
niam nunquam nominatam in historiis c,) . Et vero consians omnium opinio eft , Ta-
naquilem fuijse unicum Tarquinii Prisci uxorem , eique vixijje superftitem . Labi-
tur iterum in errorem Fabius PìBor , cum dicit , Aruntem Tarquinium a Tana-
quile , quam ejus matrem ejje ah , sepultum suijse . Hac autem numerasjet eo tem-
pore annos centum quindecim : quam Fabii oscitantiam miratus Dionyjius conclu-
da : Adeo parum laboris impendit hic scriptor perquirenche veritati historias ! Jam ve-
ro putabimusne , diligentiores Romanos fuijse in persequcndis iis quce ad Demarati
ajjeclas pertinelant , quam quce ad Regem Tarquinium -? An documento id ipsum
est , varia suijfe eo tempore , quce scriptitaret quìcumque vellet , & ex fermonibus
valgi plerumque, vanisque rumoribus conleBa ; quandoquidem videmus tantopere dif-
Jìdere inter sé de rebus gravisjimis , & ad Regum historiam pertinentìbus , Livium
etiam , & Dionyjium ì
XXVI. Neque vero, quod Fabio Dionyjius objìcit , id ego in Plinium conseram :
in tam multis enim & tam multorum generum rebus , quas hic auBor congejjìt ,
de quibus prceterea nemo data opera dijjeruerat, concedi eidem facile potejì, ut non
pauca sumpserit ex aliorum adverfariis , qucecumque demum ea ejjent , aut ex ho-
minum sermone ; prcefertim cum fidem ipse fuam non interponat in adserenda re-
rum , quas narrat , veritate ; feci in multis , ut in re nojìra , tantummodo dicat,
esse qui ira tradant . Cceterum Ji Tufcanicce architeBurce mos fuit templorum sastì-
gia JìBilibus Jignis ornare , ut ah Vitruvius , multo antiquior adventu Euchiros ,
&" Eugrammi esse apud Etruscos plastice debuit ; cum multo antiquior fuerit etiam
architeBura . Idem dico de urnis ad cineres mortuorum excipiendos JìBilibus , quce
tota Etruria pajjim reperiuntur , anaglypbis infculptce , &? Jignis interdum medio
corpore exstantibus in operculo : quce quidem, Ji sorma, Ji vesthus , Ji oris lineamen-
ta reBe inspicìantur , nemo dìcet , ab Demarati comhibus ìnitium duxisse ; nihìl
enim habent Grcecanicum : aut idem sateatur , necefse est , ab illis mutatum apud
Etruscos morem condendi mortuorum ossa , JìBilibus illis urnis inventis ; quod non
sacile dabitur . Hac credibilia non sunt ; multoque probabilius videtur , ut mos or-
nandi tempia JìBilibus , ita & plastice ab Etruscis , ubi jamdiu exercebatur , ad
Komanos transiisse : ab adventu enim Demarati Tarquinios ad discessum inde Ro-
mani
(1) Lib. 4.
Tg£ì>CCXL>À(W TTOiBi'TE? UsJTEQOC T TTCuSiW TtryctVIOLV 7J1W , Tipi ?}S IB$ÌSulcUs TTCCÙ^7\n(DCCfJ,tS; IrvpteC» .
^ ; aia? QAtyov t$ri\> a> tvas tsOfuvji^ ccutó tp inpi tuo ììvtwtiv tq$ «àjj-JWccs «twacutw/jop »