Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (6.1999)

Waldemar
Deluga


3. Wilłem Hondius Portret Bohdana
Chmielnickiego, stan 4, miedzioryt.
Biblioteka Narodowa w Warszawie

miedziorytu widzimy inną inskrypcję: BOHDAN CHMIELNICKA EXE-
RCITUS/ S.R.Mtls ZAPOROHSCENSIS PRAEFECTUS. Zaś przy pra-
wym uchu portretowanego i na jego kołnierzu widoczne są zarysowania,
co sugeruje o zmianach na płycie miedziorytniczej. Efekt retuszowania
widoczny jest również przy trzęsidle, a także po prawej stronie twarzy.
Odbitka ta należy do stanu trzeciego, nie jest już pracą autorską, powstałą
w okresie późniejszym, po zlikwidowaniu elementów ośmieszających
Chmielnickiego.
Kolejny wykonany przez Hondiusa interesujący dla naszych rozważań
portret, to wizerunek hospodara Mołdawii Bazylego Łupu. Oglądamy
portret szlachcica ubranego według mody panującej w Rzeczypospolitej
i Mołdawii. Miedzioryt opracowany został około 1651 r. według rysunku
przygotowawczego Abrahama van Westervelda, o czym informuje zamie-
szczona na miedziorycie inskrypcja10. Możliwe, iz, pracujący na dworze
Radziwiłłów malarz holenderski był w Mołdawii i jeśli tak, to mógł tam
przybyć w roku 1644, kiedy Janusz Radziwiłł wysłał swe poselstwo
w celu uzyskania zgody hospodara na małżeństwo z jego córką Marią

111 Błock, op. cit., nr 17.

170