Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Editor]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Editor]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (22.2023)

II. 5-6. Ściana południowa. Malowidła i schemat ikonograficzny rozmieszczenia scen
chrystologicznych, po 1500, kościół w Sząbruku, fot. Joanna Jakutowicz

Mariae) z ok. 800 r.8 Zgodnie z tymi apokryfami, kreślącymi w podobny sposób
przebieg życia św. Anny, w Sząbruku wykonano sceny: objawienie się anioła
Joachimowi, Joachim przed kapłanem Isacharem, pocałunek przy Złotej Bramie
(il. 7, 8). Pierwsza ze scen została uszkodzona poprzez wtórne wmurowa-
nie ambony i obecnie pozostaje nierozpoznana. Przedstawienia te przecho-
dzą następnie w cykl maryjny, którego ikonografia, również oparta częściowo
na apokryfach, obejmuje: dzieciństwo Marii (?), zwiastowanie i nawiedzenie
św. Elżbiety. Również w tym przypadku dwie sceny umieszczone między zwia-
stowaniem a nawiedzeniem uległy zatarciu. W jednej z nich można dostrzec
postać biskupa, co mogłoby wskazywać na scenę sprawdzania prawowierno-
ści Marii i Józefa, wzmiankowaną w Ewangelii Pseudo-Mateusza9. Temat ten,
również powiązany z przekazami apokryficznymi, należy do najrzadziej przed-
stawianych wątków z życia Marii, w związku z czym nie ma ukształtowanej
ikonografii, a słaby stan zachowania omawianej sceny dodatkowo utrudnia
jednoznaczną interpretację.

8 Georg Binding, Karl Wessel, [hasło] heilige Anna [w:] Lexikon des Mittelalters, hrsg. v. Char-
lotte Bretscher-Gisiger, Bd. 1, München 2003, s. 654.

9 Ewangelia Pseudo-Mateusza [w:] Apokryfy Nowego Testamentu, red. Marek Starowieyski,
Warszawa 2003, s. 291-317.

68