Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Pozzo, Andrea
Perspectiva pictorum atque architectorum / Der Mahler und Baumeister Perspectiv (Band 1): Qua facillima ac expeditissima methodus omne id quod ad architecturam attinet, optica ratione delineandi exhibetur = Worinnen gezeiget wird, wie man auf das allergeschwindest- und leichteste alles, was zur Architectur und Bau-Kunst gehöret, ins Perspecti — Augsburg, 1709

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.1664#0010
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
FIGURA I.
Explkatk Uttearum Plant & Horizontis, ac Pmtftorum Oculi & Disiantia.
UTprincipiaPerlpedivs facilius intelligas, pono tibi ob oculosTemplum, in cujus
interiori facie praeter cetera pingendum sit aliquid ad Perspedivam pertinens.
Templi hujus vestigium Geometricum est A,elevatio Geometrica in longum est B,
in latum est C. In A est locus hominis aspicientis Hneam D E, cui paries pingendus
incumbit. In B idem homo ex eadem distantia intuetur lineam F G, quae refert elevatio-
nem parictis. In figura C siipponimus hominem consistere e" regione ipsius parietis: eas-
demque proportiones mensurarum translatas esse ex vero pariete in figuram C, qua;
ipsum in parvo repraesentat.
Prima ergo lineaHIdiciturlinea terrae vel plani, exqua incipit,eidemque incumbit
sedificium. Secunda lineaNON priori parallela, dicitur horizontalis,in qua ponitur O
pundum oculi & N pundum distantia:. Duo autem punda distantias a nobis ponta sunt,ut
unum adhibeas ex qua parte volueris j nam ad figuras opti ce contrahendas susficit unum
pundum distan tis:nec fieri potest ulla optica delineat io, qui a primo loeo designentur duse
parallelsB,una plani seu terr£e,al tera horizon t is, notando in linea horizontis p«ndumoculi
seu opticum, & pundum diftantia:. Porro unam eandemque rem triplici schemate reprz-
sentare oportuit, ut videas, locum ex quo aspicienda est figura C eile pundum N uniüs ex
redis N O, quam coneipere debemus veluti normaliter infixam in O; ac distantiam inter
O & N eandem este debere cum distantia inter A & D E, inter B & G F.
In piduris multum spatii oecupantibus, pundum oculi poni (biet in medio lineae ho-
rizontalis: atque ubi altitudo pidurse sit major latitudine, distantia N O fiet aequalis alti-
tudini. Si latitudo pidura; sit major alti tudine, distantia N O fiet aiqualis latitudini: ita
enim unico intuitu totum piduras spatium comprehendi poterit. Porroquamyis eadem
distantia diverso modo adhibeatur in vestigio A & in elevationibus B & C, nihilominus se-
diones visualium cum pariete vestigii A & elevationis D omniho cönspirant cum sedioni-
bus visualium figurae C. Jam si velimus ut spedatori in A & B paries depidus videatur di-
stare ä lineis D E & G F, quanta est Iongitudo quadrati Ps cujus elevatio est Qj ex pundis
A & B fiant visuales ad punda extrema quadrati,notando sediones visualium cum pariete
D E & G F, qui ab aliis vofcatur velum, vitrum, diaphanum, sedio, tela vel tabula. Inve-
nies autem lineas R S ac TV esse äquales, ac similiter lineas X Z & Y K> Scsic de aliis.
5>te ersfe ^iguc. §
CtCIßvmtg bet Boben» unb^omonkßinien/. mit aud? ber Zuge anb JDisten^punctem
r% <S5 wirb bier, um ben ©runb ber ^erspectib*£unst besier ju ber ssehen, ein Tempel borge*
steüf/in tx$m innern §beil nebensl anbermaud) eingmisitt ^erspectibgemaebt werben
soße. SDieseö^empete ober#ircben©eomesttsciyr@rHnb zeiget sidj in A, in B aber ber
nad) ber £änge, unb in C ber naa) ber Brette angelegte 2lufmg. 3n A slefyt ber SDJenscb,
so bie 2ime D E ansd>auet,n>elcbe ber @runb beteiligen SDtauer ist, bk man ntablen solle. 3n B
fnbet ssd> eben ber borige 9#enscb, so aud) in boriger Sistanj bk Sinie F G besebauet, bie bie auf*
ßejogene grauer ober SSSanb sorteilet 3n O muß man sid> einbilb«n,bafi ber 0stenscb gerabge*
gen ber Stauer über siebe/ weld)e mir aßen ibren proportiomtten QJemafm aui bem ©rossen in
fcaö kleine in ber gigur C übertragen toorben,
Sie «jte ginte h i toixb bemnacr/ i>te 5>oöen? euer ©runb*8mie genannt, aue »elcfeer bai @e6au seü
nett Anfang nimmt/unb <mä) auf bersel6«n ru^et. X>ie anöere Stnie n o n, so mit Oer erssen parallel 9 tfyet,
psisset man^orijontablinte, auf bit man t»en8ug*^unct o, unö Oeu^islans^unct n ju segen psseget
SRan^at aUt bter jwep ©i(!anj> ^Juncten ge|ieKet,Oarmt man t>eö einen bawon, auf »eteber ©eisen ei btt
Utbt, ssd> 6e0tenen mochte: gehalten man ju per(j>ecsiPiscöer 3lusrei|sunt ber 5««»«» an einem sct>on gentig
$at: so sanau<^ nic&tä in baß 0erspeetit> gebracht»erOen/ man jie&e Dann ju»ot iwe^^arallebimiett, nem*
lieft öie ßxmbi unb b ie^ortjont^tnie/unb sege so Oann auf Oiese (egtere Oen %u$t ober $erspectn>; unbOann
i>en 2)tsianj!gurteten, ©onflett 6a6e icf> r>or nuglicfe erachtet/ eine einige @acf>e in einem brenfac^enüiig
»orjusietten, unb mithin ja jetgen, baß ber Ott, auS »eldjem man bie gigur c 6esd>auen soße, ber ^Juncs K
«uf einer ber Sinien n o sc»>e/ eon »elcfter 8inie man sid) einbilben mu0/ oa§ sie in o 5EBtncselred)t emgcsents t
s!er></ unb aud) bie 3)ijlcnj swtscfeen o unb n mit ber S)ißan$ {mistben a «nb d e, unb b unb g f übttih Utm
tnen musfe.
S5e» ©ema^lbin,' so grossen ^Jlag einnehmen, psleget man Oen augssJunet in bit Witte ba ^orijont*
tinie ju segen: so a6er bie S?bbe bei ©emafelbe« grosser barm bie »reite isl, s» sott bie ©isianj fro ber #or)e,
««0 wann Oie SSreite bei ©eraabsbeö grosfer afö bie £ör)e »are, bie © tsianj N o ber ©reite gleict) genommen
werben: bann soteber gesiatten san man baä gange öottige @emat>tbe so baiö aus einmat>{ unb in einem 2ht»
jenblttf uoerseben. SBeroen $u merrftn, ba.% obwolen einerler; ©istana auf jersrijiebeae 3Betß in bem ®runb
a, unb in ben Slufjügen b unb Cgebra«ct)t wirb/ ntcftttf besto »entger bk 3losd»nitte ber ©estd&s$>, Linien &etj
terSOJauer ober SSanb bei ©runbö Aunb bei ^usjug^ D ganglid> mit benS8&sd»mtteu be|@esict)tMtniea
in ber §«gur c u6ereinfitmmen. 9Ber im ii&rigen gern »otlte, ba.% einem in * unb b <Stet>enben bie gemalte
?Rauer so mit »en ben Knien d e unb g F<ntfernet sesteinen solle, ati bai Sterecs p roeldK^ in Q anfgejo««
ßdt> jesget, lang ist/ ber mug ani ben suneten a unb b bu ©est^tf^inien na$ bem ausserjten ^uneten bei
9iiete&i {ie|en/unb bie a&sdjmtte ber ©eßt^tö^inie ben ber üSanb ober SSauer o e unb g f, so t>on et(tct>en
«in J8or6anq,©la^,S6scbnittobec3:afel genennet tt)irb,anäeicbnen; baftet) bannfinbenroirb,bagRS«t»b
T V, wie aud) x z unö y k. mmtot g,Ui(^ seyu, unb ti mit ben übrigen stet) eeenfaO* also »erhalten,
 
Annotationen