DOI article:
Text
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.12188#0015
— 10 —
το άπό οκταετίας άλυτον ύπα τών αρχαιολόγων ζήτημα του πώς, πότε καί δια τί έσωρεύθησαν
τά χώματα ταΰτα τά κατά μέγα μέρος αμμώδη, καί παντοίοις θραύσμασιν κεράμου και άλλης ύ-
λης συμπεφυρμένα, χαΐ έκάλυψαν μεν τά βχθύτερον κείμενα καί μείζονα τών μνημάτων, έχρησί-
μευσαν δέ και εις τόσα; μετά ταύτα ενταφιάσεις. Τό πιθανώτερον φαίνεται, ότι ή ενταύθα συμ·
«ρόρησις τών χωμάτων καί ό τοΰ όλου έκτεταμένου γηλόφου σχηματισμός έγένετο κατά μικρόν,
όχι διά μιας, συνετελέσθη δέ ήδη έν παλαιοΐς χρόνοι;, τοις τοϋ β'. περίπου η τό πολύ τοϋ γ\
μετά Χρ. αιώνος- διότι χριστιβνικόν βεβαίως τάφον ή έπιγραφήν δεν εΰρομεν ουδαμώς. Εις τούς
χρόνους τοΰ έκ τών της πρότερα; ανασκαφές παλαιότατου τών μνημάτων, τοΰ τοΰ Δεξίλεω, όπερ
ανέρχεται ίίς τό 394 προ Χρ. έτος, πλησιάζουσι βεβαίως 2—3 τών ν3ν άνακαλυφθέντων, τά δΐ
πλείονα τών λοιπών είναι τών Μακεδονικών χρόνων και ολίγα τινά τών 'Ρωμαϊκών. Τό όλον δέ
εν τη νϋν ανασκαφή ευρέθησαν, μνήματα μετ' ανάγλυφων κατά χώραν ιδρυμένα 5, άλλα ανάγλυφα
έχτετοπισμενα πολύ η ολίγον 5, στήλαι πλακωταϊ άπλούστεραι και τεχνικώτεραι μείζονες καί
ελάσσονες, κατά χώραν τε καί έκτετοπισμέναι 28,βάθρα ενεπίγραφα 2, κιονίσκοι κατά χώραν τε καί
έκτετοπισμενοι 29, Ιν δέ μνήμα άξιον λόγου Ιχει σχήμα εύμήκους ^αβδωτοϋ κίονος της δωρίας
τάξεως μέ κιονό*ρανον άι/ω καί έπ' αύτοΰ κολοβήν ύδρίχν, ίδρυμένον δέ κατά χώραν έπί στρογγυ-
λής κομψής βχσεως. Κεφάλαιον αύτών 70.
Πάντα δέ ταΰτα τά μνήματα είναι, έκτος δύο μόνων, ενεπίγραφα. Αί έπιγραφαί των παρου-
σιάζουσιν ικανά τά περίεργα, ως θέλει δειχθή όταν ποτέ έκδοθώσιν. (*)
Εκ τών ανάγλυφων 1ν μέγα, άνεπίγραφον, εχον τρεις μορ·ράς, δύο γυναικών και ενός πρεσβύ-
του, έφάνη εις τούς πλείστους τών φοιτώντων εις την άνασκαφήν ώς τό κάλλιστον κατά τέχνην,
έν δευτέρα τάξει ετέθη τό της Ήγησοΰς άνάγλυφον, ή τό της Μίκας κοιϊ τοΰ Δίωνος, διότι έδιχά-
σθησαν αί γνώμαι τών κριτών, έν τρίτη και τετάρτη τό τοϋ Λεσβίου Όνησίμου καί τά λοιπά, με-
ταξύ τών οποίων όμως εν ευμέγεθες, τών 'Ρωμαϊκών βεβαίως χρόνων τών μ. Χρ. τό τής Αλεξάν-
δρας, πιθανώς ίερείας τής Ίσιδος, εΐλκυσε πολλών τήν πρσσοχήν καί ήοεσε καί υπέρ πάντα τά
4λλα, διά τον έπιδεικτικόν αύτοΰ ίματισμόν καί τήν σοβαράν στάσιν. Ευρέθη δέ τοϋτο αρκετά
υψηλά έν τώ γηλόφω, Ιν μόλις μέτρον κάτωθεν της επιφανείας δυτικομεσημβρινώ; του έκκλησι-
δίου, άντιχρύ τών 'Αγαθωνείων μνημάτων, έν τοις χώμασι τεθαμμένον καί άνευ τής βάσεως του,
κολοβόν δέ καί κατά τό ήμισυ τοΰ πλάτους του, ένθα πιθανώτατα ήτο άναγεγλυμμένη ποτέ καί
μορφή ανδρός, ή τοΰ συμβίου τής ίερείας, ώς τοΰτο εΐκάςομεν έκ τών ομοίων έν τή Άδριανοδ
στοά καί άλλαχοΰ διατηρουμένων άναγλύφων.
Σημειώσεως δέ άξιον κρίνομεν, ότι τά τε ευτελή καί τά πολυτελή μνήματα είναι άναμίξ ιδρυ-
μένα, καί ότι αί έπιγραφαί των δηλοϋσι καί Αττικούς όημότας καί ίσοτελεϊς μετοίκους καί ξέ-
νους καί άπάτριδας κατά τό φαινόμενον,ώίτε εντελής ισοτιμία έβασίλευεν έν τήνεκροπόλει ταύτη.
Ούδενός δέ έκ τής ιστορίας γνωστού ανθρώπου μνήμα ευρέθη. Ενός κωμωδιών ποιητοΰ, Εύθίου
όνομαζομένου, άνεύρομεν τό έγκωμιαστικόν επίγραμμα, δν τών Μακεδόνικων χρόνων, άλλά μόνον
έξ αΰτοΰ γνωστός ήμϊν ό άνήρ έγένετο καί ούδαμόθεν άλλοθεν.
Άλλ' Ινώ ταϋτα ούτως ένταύθα Ιχουσιν, έν άλλη θέσει, άπεχούστ) τη; άγ. Τριάδος ώ; 300 βή<
ματα προς βορραν, έν ίδιωτικώ κτήματι ευρέθη μνήμα εν δημοσία ίδρυμένον ποτέ, τό έπί τών έν
Κορίνθω πεσόντων ιππέων έν ετει 394 προ Χρ. όπερ ειδεν ό Παυσανίας επί τής όδοϋ τής εις Ά-
καο'ημίαν καί αναφέρει. Άνεσώθη δέ τοΰτο δπό τής εταιρίας ευθύς κατά τάς πρώτας ημέρας τών
ανασκαφών, καί τό άναφέρομεν ένταΰθα όχι μόνον διότι τό άνέσω:εν ή εταιρία, άποζημιώ^ασα τόν
κατέχοντα αυτό, άλλά καί διότι ήάνακάλυψίς του οφείλεται εις τήν άνασκαφήν ταύτην. *Αν αύτη
δέν έγίνετο, δέν θα έγίνετο καί συνομιλία τών γειτόνων τής άγ. Τριάδος μετά τοϋ απομάχου
φύλακος τής ανασκαφής περί τοιούτων πραγμάτων, ώς έγένετο όντως, καί ούτω εΐς τούτων λα-
βών άφορμήν, ο κεραμεύς ό άνασκάψας αύ'τό προ 9 ετών έν τώ κτήματί του, τό έδήλωσίν είς
μέλη τοΰ συμβουλίου τής εταιρίας, ούτοι δε τό ανεγνώρισαν πρώτοι. (**)
(*) ΑΙ πλεϊίται αύτϋν /,8η ε;εΧόΟηι»ν έν τν) Έφημερ. Φιλομαθών καί ίν τω Βαΐΐβΐϊη (1β Γόοοίο ΓΓβοςβίίβ (ΓΑΙ&όοβ*,
άλλ' όχι ανει» τινών σφιλμάτιο». Σ^π=ρι=λή:ρθησ>ν δί Ιν άμιροτέροις τοις περιοόΊκοϊ; *αί τίνες έπιγθιφ.*Ί 6/λ ίν τιύττ) ή
Οίτει εύρ:0εϊϊ»ι, διότι ειυχον νά κηντίΐ προς τω έ«εΐ «ρυλ&κιίω τοΰ άπομάχοο, μεϊϊίομιιΟεΐιιι άλλοθι» πόθεν.
(**) "Ιδε την έπιγραίήν το» έχδίδομέντιν μικροί; γράμμχσιν ϊν Ι]»λιγγ;»ειΙας φύλλω τϊ,ς 7 Μιριίοω 1870. 5
το άπό οκταετίας άλυτον ύπα τών αρχαιολόγων ζήτημα του πώς, πότε καί δια τί έσωρεύθησαν
τά χώματα ταΰτα τά κατά μέγα μέρος αμμώδη, καί παντοίοις θραύσμασιν κεράμου και άλλης ύ-
λης συμπεφυρμένα, χαΐ έκάλυψαν μεν τά βχθύτερον κείμενα καί μείζονα τών μνημάτων, έχρησί-
μευσαν δέ και εις τόσα; μετά ταύτα ενταφιάσεις. Τό πιθανώτερον φαίνεται, ότι ή ενταύθα συμ·
«ρόρησις τών χωμάτων καί ό τοΰ όλου έκτεταμένου γηλόφου σχηματισμός έγένετο κατά μικρόν,
όχι διά μιας, συνετελέσθη δέ ήδη έν παλαιοΐς χρόνοι;, τοις τοϋ β'. περίπου η τό πολύ τοϋ γ\
μετά Χρ. αιώνος- διότι χριστιβνικόν βεβαίως τάφον ή έπιγραφήν δεν εΰρομεν ουδαμώς. Εις τούς
χρόνους τοΰ έκ τών της πρότερα; ανασκαφές παλαιότατου τών μνημάτων, τοΰ τοΰ Δεξίλεω, όπερ
ανέρχεται ίίς τό 394 προ Χρ. έτος, πλησιάζουσι βεβαίως 2—3 τών ν3ν άνακαλυφθέντων, τά δΐ
πλείονα τών λοιπών είναι τών Μακεδονικών χρόνων και ολίγα τινά τών 'Ρωμαϊκών. Τό όλον δέ
εν τη νϋν ανασκαφή ευρέθησαν, μνήματα μετ' ανάγλυφων κατά χώραν ιδρυμένα 5, άλλα ανάγλυφα
έχτετοπισμενα πολύ η ολίγον 5, στήλαι πλακωταϊ άπλούστεραι και τεχνικώτεραι μείζονες καί
ελάσσονες, κατά χώραν τε καί έκτετοπισμέναι 28,βάθρα ενεπίγραφα 2, κιονίσκοι κατά χώραν τε καί
έκτετοπισμενοι 29, Ιν δέ μνήμα άξιον λόγου Ιχει σχήμα εύμήκους ^αβδωτοϋ κίονος της δωρίας
τάξεως μέ κιονό*ρανον άι/ω καί έπ' αύτοΰ κολοβήν ύδρίχν, ίδρυμένον δέ κατά χώραν έπί στρογγυ-
λής κομψής βχσεως. Κεφάλαιον αύτών 70.
Πάντα δέ ταΰτα τά μνήματα είναι, έκτος δύο μόνων, ενεπίγραφα. Αί έπιγραφαί των παρου-
σιάζουσιν ικανά τά περίεργα, ως θέλει δειχθή όταν ποτέ έκδοθώσιν. (*)
Εκ τών ανάγλυφων 1ν μέγα, άνεπίγραφον, εχον τρεις μορ·ράς, δύο γυναικών και ενός πρεσβύ-
του, έφάνη εις τούς πλείστους τών φοιτώντων εις την άνασκαφήν ώς τό κάλλιστον κατά τέχνην,
έν δευτέρα τάξει ετέθη τό της Ήγησοΰς άνάγλυφον, ή τό της Μίκας κοιϊ τοΰ Δίωνος, διότι έδιχά-
σθησαν αί γνώμαι τών κριτών, έν τρίτη και τετάρτη τό τοϋ Λεσβίου Όνησίμου καί τά λοιπά, με-
ταξύ τών οποίων όμως εν ευμέγεθες, τών 'Ρωμαϊκών βεβαίως χρόνων τών μ. Χρ. τό τής Αλεξάν-
δρας, πιθανώς ίερείας τής Ίσιδος, εΐλκυσε πολλών τήν πρσσοχήν καί ήοεσε καί υπέρ πάντα τά
4λλα, διά τον έπιδεικτικόν αύτοΰ ίματισμόν καί τήν σοβαράν στάσιν. Ευρέθη δέ τοϋτο αρκετά
υψηλά έν τώ γηλόφω, Ιν μόλις μέτρον κάτωθεν της επιφανείας δυτικομεσημβρινώ; του έκκλησι-
δίου, άντιχρύ τών 'Αγαθωνείων μνημάτων, έν τοις χώμασι τεθαμμένον καί άνευ τής βάσεως του,
κολοβόν δέ καί κατά τό ήμισυ τοΰ πλάτους του, ένθα πιθανώτατα ήτο άναγεγλυμμένη ποτέ καί
μορφή ανδρός, ή τοΰ συμβίου τής ίερείας, ώς τοΰτο εΐκάςομεν έκ τών ομοίων έν τή Άδριανοδ
στοά καί άλλαχοΰ διατηρουμένων άναγλύφων.
Σημειώσεως δέ άξιον κρίνομεν, ότι τά τε ευτελή καί τά πολυτελή μνήματα είναι άναμίξ ιδρυ-
μένα, καί ότι αί έπιγραφαί των δηλοϋσι καί Αττικούς όημότας καί ίσοτελεϊς μετοίκους καί ξέ-
νους καί άπάτριδας κατά τό φαινόμενον,ώίτε εντελής ισοτιμία έβασίλευεν έν τήνεκροπόλει ταύτη.
Ούδενός δέ έκ τής ιστορίας γνωστού ανθρώπου μνήμα ευρέθη. Ενός κωμωδιών ποιητοΰ, Εύθίου
όνομαζομένου, άνεύρομεν τό έγκωμιαστικόν επίγραμμα, δν τών Μακεδόνικων χρόνων, άλλά μόνον
έξ αΰτοΰ γνωστός ήμϊν ό άνήρ έγένετο καί ούδαμόθεν άλλοθεν.
Άλλ' Ινώ ταϋτα ούτως ένταύθα Ιχουσιν, έν άλλη θέσει, άπεχούστ) τη; άγ. Τριάδος ώ; 300 βή<
ματα προς βορραν, έν ίδιωτικώ κτήματι ευρέθη μνήμα εν δημοσία ίδρυμένον ποτέ, τό έπί τών έν
Κορίνθω πεσόντων ιππέων έν ετει 394 προ Χρ. όπερ ειδεν ό Παυσανίας επί τής όδοϋ τής εις Ά-
καο'ημίαν καί αναφέρει. Άνεσώθη δέ τοΰτο δπό τής εταιρίας ευθύς κατά τάς πρώτας ημέρας τών
ανασκαφών, καί τό άναφέρομεν ένταΰθα όχι μόνον διότι τό άνέσω:εν ή εταιρία, άποζημιώ^ασα τόν
κατέχοντα αυτό, άλλά καί διότι ήάνακάλυψίς του οφείλεται εις τήν άνασκαφήν ταύτην. *Αν αύτη
δέν έγίνετο, δέν θα έγίνετο καί συνομιλία τών γειτόνων τής άγ. Τριάδος μετά τοϋ απομάχου
φύλακος τής ανασκαφής περί τοιούτων πραγμάτων, ώς έγένετο όντως, καί ούτω εΐς τούτων λα-
βών άφορμήν, ο κεραμεύς ό άνασκάψας αύ'τό προ 9 ετών έν τώ κτήματί του, τό έδήλωσίν είς
μέλη τοΰ συμβουλίου τής εταιρίας, ούτοι δε τό ανεγνώρισαν πρώτοι. (**)
(*) ΑΙ πλεϊίται αύτϋν /,8η ε;εΧόΟηι»ν έν τν) Έφημερ. Φιλομαθών καί ίν τω Βαΐΐβΐϊη (1β Γόοοίο ΓΓβοςβίίβ (ΓΑΙ&όοβ*,
άλλ' όχι ανει» τινών σφιλμάτιο». Σ^π=ρι=λή:ρθησ>ν δί Ιν άμιροτέροις τοις περιοόΊκοϊ; *αί τίνες έπιγθιφ.*Ί 6/λ ίν τιύττ) ή
Οίτει εύρ:0εϊϊ»ι, διότι ειυχον νά κηντίΐ προς τω έ«εΐ «ρυλ&κιίω τοΰ άπομάχοο, μεϊϊίομιιΟεΐιιι άλλοθι» πόθεν.
(**) "Ιδε την έπιγραίήν το» έχδίδομέντιν μικροί; γράμμχσιν ϊν Ι]»λιγγ;»ειΙας φύλλω τϊ,ς 7 Μιριίοω 1870. 5