122 Πρακτικά τον 1913

Περί τοΰ κτίσματος τούτου άξιον έρεύνης είναι πρώτον ό χρό-
νος της ιδρύσεως αύτοΰ. ΈπΙ τούτου οι μέχρι τοΰ ΤθΧΪβΓ πρα-
γματευθέντες περί αύτοΰ άπεφαίνοντο δτι έκτίσθη επί Νέρωνος ή
Τραϊανού και ήτο τό πρώτον ναός των Καβείρων (1). άλλ' ό
σοφός ούτος (2) άπέδειξεν άσύστατον τήν γνώμην ταύτην. διότι
έξετάσας εύρεν δτι επί των οπτών πλίνθων, ές ων δλον τό οικο-
δόμημα έχει κτισθή, είναι έντετυπωμέναι σφραγίδες σταυρού, δι'
ών αποδεικνύεται δτι ιδρύθη επικρατούντος πλέον έν Θεσσαλο-
νίκη τοΰ χριστιανισμού. Τά σφραγίσματα δέ ταΰτα κωλύουσιν
ημάς να δεχθώμεν καΐ περί τοΰ ιδρύματος τούτου γνώμην, οποίαν
περί τοΰ έν Ταδέννη Βαπτιστηρίου των ' Ορ&οδόξων (8311 Οίο-
ν&ηηί ϊη Κοηίβ) ειπεν ό Νβα\νΪΓΐ;1ι (πειθόμενος έκ τοΰ στρογ-
γύλου τοΰ σχήματος, δπερ έχει τό οηΜηπππι έν ταΐς βέρμαις
τοΰ Καρακάλλα) (3), δτι τό Βαπτιστήριον έκεΐνο πρό της έπι-
κρατήσεως τοΰ χριστιανισμού ήτο §έρμαι (4).

Ήμεΐς περί τοΰ έν Θεσσαλονίκη ιδρύματος τούτου εχομεν τήν
γνώμην δτι έκτίσθη λήγοντος τοΰ Δ' αιώνος έπΐ Θεοδοσίου τοΰ
μεγάλου, πολλαχώς προς τήν πόλιν ταύτην οίκείως έχοντος,
σύγχρονον ϊσως τοΰ έν Ταβέννη Βαπτιστηρίου των 'Ορθοδόξων,
πρός δ περί τήν άρχιτεκτονικήν μορφήν κατά πολλά έμφερές
είναι (5), καΐ κατά τήν κοσμητικήν, περί ής θά εϊπωμεν μικρόν
κατωτέρω. Νομίζομεν δ' δτι άρχήθεν ιδρύθη, ϊνα χρησιμεύση ώς
βαπτιστήριον των χριστιανών έν θεσσαλονίκη.

Εισερχόμεθα δέ νΰν εις τόν ναόν μόνον διά της πρός δυσμάς

(1) θεηηαίη (1746). — Σβα&β- Τι·3νβΐ8 ϊη Νοί'ίβ. Οΐ'βθοβ III, σ.
240 κεξ.— ΟοΊΐδίηβτ])- Υογα.£β ά&ι\3 \& ΜΗΟβάοϊηβ σ. 34-35. — Προχο-
ρώβ' Παμγιάτνοκι βιζαντίοκαγο τσερκάβναγο τζοδέεοτβα υ Θεσσαλονίκιγε έν
τοις Χρίστιάνσκιγια Δρεβνόοτι ΐ 'Αρχαιολόγιγια 1872.

(2) Τεχίβν β ΡηΙΙαη· Ι'αΓοΙιίίβοΙιιΐ'θ 1ιγζ3η1ϊηβ σελ. 144 κε?.

(3) Οοντο%/β?·- βιχίιΐίθοίυΐ'θ ΓΟΐϊΐαηβ σ. 31 είχ. 8 και 35 είκ. 10. —
δρηηξ)βν Μ%αΚα<ΪΙ%8- Κυη8ί§β8θΙιϊο1ιΙθ I σελ. 428 είκ. 753.

(4) 8ρνίη(/βι·-ΝβηιυϊΗ1ί ΚυηδΙ. II σ. 53-54.

(5) Κατά τό στρογγύλον εςωθεν οποίον είναι πρός τό εν 'Ραοεννη Βαπτιστή-
ριον των Όρθοδόξων και πρός τό μαυσώλειον - βαπτιστήριον της άγιας Κωνστάν-
τιας έν 'Ρώαη (Ρέταίέ- &Γθ1ΐόθ1θ§ϊβ οΙίΓΟίϊβιΐηο σ. 177 είκ. 131), διαφέρει
δέ τούτου κατά τήν προβαίνουσαν πολϋ έςω τοΰ κυρίου οικοδομήματος άψϊδα του
ίεροΰ άδυτου.