DOI Artikel:
Martyniak-Charzyńska, Bożena: Epitafium Doktora Adama z Kasiny Wielkiej w Tarnowskim Muzeum Diecezjalnym
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.29198#0087
EPITAFIUM DOKTORA ADAMA Z KASINY WIELKIEJ
75
worsku. Obraz powstał w r. 1492. Różni się on od wyżej omówionych
i należy do grupy tzw. epitafiów zbiorowych se. Przedstawia stojącą po-
środku obrazu Madonnę z Dzieciątkiem. Po obu jej stronach wyobrażone
są klęczące postacie fundatorów; po prawej ręce Madonny dwu mężczyzn
polecanych przez anioła, po lewej trzy kobiety — matka i dwie córki,
polecane przez św. Elżbietę.
Rodzinę fundatorów mamy także ukazaną w scenie środkowej pen-
taptyku z Szydłowca z r. 1510, wyobrażającej Wniebowzięcie NMP
Scena przedstawia apostołów, którzy rękami wzniesionymi ku górze
wskazują niebo, gdzie rozgrywa się scena koronacji NMP. U stóp apo-
stołów przedstawione są postacie fundatorów; po prawej (heraldycz-
nie) postać mężczyzny w zbroi — jest to Jakub Szydłowiecki, po lewej
zaś cztery postacie kobiece — żona fundatora, Zofia, z trzema córkami.
Mimo kilku lat dzielących obrazy z Przeworska i Szydłowca, na tym
ostatnim dysproporcja między postaciami świeckich i niebian jest znacz-
nie bardziej rażąca. Styl całego malowidła wskazuje na wysoki poziom
warsztatu malarskiego, postacie zaś fundatorów, traktowane schematycz-
nie, nie są ściśle jakby związane z całością obrazu.
Dysproporcja .między postacią świeckiego donatora a Madonną jest
jeszcze silniej zaakcentowana w Obrazie woP/iunt/m Jana Lubra?iskiepo
mimo, że obraz ten pochodzi już z drugiego dziesięciolecia wieku XVI,
a więc jest jeszcze późniejszy od poprzedniego. Obraz ten ss przedstawia
Madonnę z Dzieciątkiem, u stóp której klęczy wotant biskup Jan Lu-
brański. Tło obrazu jest złote, wygniatane w romby. U dołu obrazu
widoczna jest perspektywicznie ujęta posadzka. Bardzo podobny wzór
tła oraz posadzkę w perspektywie odnajdziemy w epitafium z Kasiny
5s M. Walicki, Maiarsiiro polskie XV wieka, Warszawa 1935, s. 165:
wśród długiego szeregu dzieł należących do ^znormalizowanej^ [...] produkcji
nie pozbawiony znaczenia jest obraz wotywny kasztelana Rafała Tarnowskiego
w farze przeworskiej z r. 1493".
5^ ,,Jeden z największych poliptyków pocz. XVI w., wykonany zapewne bez-
pośrednio po śmierci Jakuba Szydłowieckiego (1509) [...] O wpływach krakowskich
mówi dowodnie przede wszystkim obraz środkowy [...] Te same związki ze sztuką
małopolską wykazuje styl predelli (najbliższe analogie w Bodzentynie, [...] delikat-
nie malowane postacie świętych, [...] blisko pokrewne postaciom obrazu z Paczół-
towic [...]" — M. Walicki, Malarstwo polskie. Gotpk, renesans..., s. 328.
58 Pochodzi z kościoła w Kazimierzu Biskupim, pow. koniński. Obraz przed-
stawia ,,[...] wielką i stojącą Matkę Najśw. z Dzieciątkiem na ręku [...], u stóp
której klęczy maleńka postać biskupa Jana Lubrańskiego". Tło obrazu: ,,Romboidal-
ne liściaste bukiety z palmetami tego samego rodzaju naprzemian wypełniają tra-
pezy ukośnej kraty zakreślonej podwójnymi liniami". Obraz woćpwnp Jana Lu-
blańskiego, bisknpa poznańskiego w Kazimierza Biskupim, Sprawozdanie z posie-
dzenia z dnia 28 iVI 1906 r., ,,Sprawozdanie Komisji do badania Historii Sztuki
w Polsce", VII (1908), CLXVIII.
75
worsku. Obraz powstał w r. 1492. Różni się on od wyżej omówionych
i należy do grupy tzw. epitafiów zbiorowych se. Przedstawia stojącą po-
środku obrazu Madonnę z Dzieciątkiem. Po obu jej stronach wyobrażone
są klęczące postacie fundatorów; po prawej ręce Madonny dwu mężczyzn
polecanych przez anioła, po lewej trzy kobiety — matka i dwie córki,
polecane przez św. Elżbietę.
Rodzinę fundatorów mamy także ukazaną w scenie środkowej pen-
taptyku z Szydłowca z r. 1510, wyobrażającej Wniebowzięcie NMP
Scena przedstawia apostołów, którzy rękami wzniesionymi ku górze
wskazują niebo, gdzie rozgrywa się scena koronacji NMP. U stóp apo-
stołów przedstawione są postacie fundatorów; po prawej (heraldycz-
nie) postać mężczyzny w zbroi — jest to Jakub Szydłowiecki, po lewej
zaś cztery postacie kobiece — żona fundatora, Zofia, z trzema córkami.
Mimo kilku lat dzielących obrazy z Przeworska i Szydłowca, na tym
ostatnim dysproporcja między postaciami świeckich i niebian jest znacz-
nie bardziej rażąca. Styl całego malowidła wskazuje na wysoki poziom
warsztatu malarskiego, postacie zaś fundatorów, traktowane schematycz-
nie, nie są ściśle jakby związane z całością obrazu.
Dysproporcja .między postacią świeckiego donatora a Madonną jest
jeszcze silniej zaakcentowana w Obrazie woP/iunt/m Jana Lubra?iskiepo
mimo, że obraz ten pochodzi już z drugiego dziesięciolecia wieku XVI,
a więc jest jeszcze późniejszy od poprzedniego. Obraz ten ss przedstawia
Madonnę z Dzieciątkiem, u stóp której klęczy wotant biskup Jan Lu-
brański. Tło obrazu jest złote, wygniatane w romby. U dołu obrazu
widoczna jest perspektywicznie ujęta posadzka. Bardzo podobny wzór
tła oraz posadzkę w perspektywie odnajdziemy w epitafium z Kasiny
5s M. Walicki, Maiarsiiro polskie XV wieka, Warszawa 1935, s. 165:
wśród długiego szeregu dzieł należących do ^znormalizowanej^ [...] produkcji
nie pozbawiony znaczenia jest obraz wotywny kasztelana Rafała Tarnowskiego
w farze przeworskiej z r. 1493".
5^ ,,Jeden z największych poliptyków pocz. XVI w., wykonany zapewne bez-
pośrednio po śmierci Jakuba Szydłowieckiego (1509) [...] O wpływach krakowskich
mówi dowodnie przede wszystkim obraz środkowy [...] Te same związki ze sztuką
małopolską wykazuje styl predelli (najbliższe analogie w Bodzentynie, [...] delikat-
nie malowane postacie świętych, [...] blisko pokrewne postaciom obrazu z Paczół-
towic [...]" — M. Walicki, Malarstwo polskie. Gotpk, renesans..., s. 328.
58 Pochodzi z kościoła w Kazimierzu Biskupim, pow. koniński. Obraz przed-
stawia ,,[...] wielką i stojącą Matkę Najśw. z Dzieciątkiem na ręku [...], u stóp
której klęczy maleńka postać biskupa Jana Lubrańskiego". Tło obrazu: ,,Romboidal-
ne liściaste bukiety z palmetami tego samego rodzaju naprzemian wypełniają tra-
pezy ukośnej kraty zakreślonej podwójnymi liniami". Obraz woćpwnp Jana Lu-
blańskiego, bisknpa poznańskiego w Kazimierza Biskupim, Sprawozdanie z posie-
dzenia z dnia 28 iVI 1906 r., ,,Sprawozdanie Komisji do badania Historii Sztuki
w Polsce", VII (1908), CLXVIII.