DOI article:
Mączyński, Ryszard: Mater Gratiarum Varsaviensis: Wizerunki Madonny łaskawej w sztuce polskiej
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.16407#0289
WIZERUNKI MADONNY ŁASKAWEJ W SZTUCE POLSKIEJ
287
28. Chełm Lubelski. Kościół popijarski.
Obraz Najświętszej Marii Panny Łaskawej (koniec XVII w.)
kolorystyki: Madonna piotrkowska ma suknię różowoczerwoną, a płaszcz niebieski, natomiast rydzyńska
suknię koralową, a płaszcz granatowy. Różnią się - i to znacznie - wymiarami płótna, obraz bowiem piotr-
kowski jest o wiele mniejszy od warszawskiego (120 x 80 cm), podczas gdy rydzyński zyskał pokaźnie zwięk-
szony gabaryt (250 x 150 cm). Choć w obu kompozycjach dodano wokół zasadniczej postaci trochę główek
lub figurek aniołków (poza istniejącymi dwoma unoszącymi koronę), to jednak nieodmiennie powtarzano
brązowe, mało efektowne tło obłoków, typowe wprawdzie dla malarstwa mazowieckiego połowy wieku XVII,
ale w stuleciu XVIII, z którego pochodzą oba obrazy, wynikające już tylko z odtwórczego powielania pier-
wowzoru. Do wymienionej pary można dodać jeszcze malowidło z popijarskiego kościoła w Wieluniu178.
Postać Matki Boskiej Łaskawej nie została tym razem uzupełniona żadnymi dodatkami, lecz odwrócona tak,
by spoglądała w lewą stronę, wszakże nie jest to dokładne odbicie lustrzane Madonny, gdyż strzały trzyma
nadal - jak na obrazie warszawskim - cztery w ręce lewej a trzy w prawej.
Daleko swobodniej potraktowano ów wzór w malowidle ołtarzowym u pijarów w Chełmie Lubelskim
(il. 28). Obecność „obrazu Najświętszej Marii Panny Łaskawej, mającej koronę srebrną nad głową i wota
srebrne" w tamtejszym kościele Szkół Pobożnych jest zaświadczona wizytacją odbytą w roku 1690179. Niewy-
kluczone, iż mógł to być właśnie ten zachowany konterfekt, tym trudniejszy do datowania, że bardzo ciemny
ODZ, BK: Baranowską loc.cit.
Acta visitationis generalis A.D. 1690... a Domus Chełmensis cyt. wg: Rolką op.cit., s. 366.
287
28. Chełm Lubelski. Kościół popijarski.
Obraz Najświętszej Marii Panny Łaskawej (koniec XVII w.)
kolorystyki: Madonna piotrkowska ma suknię różowoczerwoną, a płaszcz niebieski, natomiast rydzyńska
suknię koralową, a płaszcz granatowy. Różnią się - i to znacznie - wymiarami płótna, obraz bowiem piotr-
kowski jest o wiele mniejszy od warszawskiego (120 x 80 cm), podczas gdy rydzyński zyskał pokaźnie zwięk-
szony gabaryt (250 x 150 cm). Choć w obu kompozycjach dodano wokół zasadniczej postaci trochę główek
lub figurek aniołków (poza istniejącymi dwoma unoszącymi koronę), to jednak nieodmiennie powtarzano
brązowe, mało efektowne tło obłoków, typowe wprawdzie dla malarstwa mazowieckiego połowy wieku XVII,
ale w stuleciu XVIII, z którego pochodzą oba obrazy, wynikające już tylko z odtwórczego powielania pier-
wowzoru. Do wymienionej pary można dodać jeszcze malowidło z popijarskiego kościoła w Wieluniu178.
Postać Matki Boskiej Łaskawej nie została tym razem uzupełniona żadnymi dodatkami, lecz odwrócona tak,
by spoglądała w lewą stronę, wszakże nie jest to dokładne odbicie lustrzane Madonny, gdyż strzały trzyma
nadal - jak na obrazie warszawskim - cztery w ręce lewej a trzy w prawej.
Daleko swobodniej potraktowano ów wzór w malowidle ołtarzowym u pijarów w Chełmie Lubelskim
(il. 28). Obecność „obrazu Najświętszej Marii Panny Łaskawej, mającej koronę srebrną nad głową i wota
srebrne" w tamtejszym kościele Szkół Pobożnych jest zaświadczona wizytacją odbytą w roku 1690179. Niewy-
kluczone, iż mógł to być właśnie ten zachowany konterfekt, tym trudniejszy do datowania, że bardzo ciemny
ODZ, BK: Baranowską loc.cit.
Acta visitationis generalis A.D. 1690... a Domus Chełmensis cyt. wg: Rolką op.cit., s. 366.