Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Rocznik Historii Sztuki — 43.2018

DOI article:
Kozakowska-Zaucha, Urszula: Kogóż tam nie było? Karykatury Kazimierza Sichulskiego z restauracji Stanisława Karpowicza w Zakopanem
DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.45167#0140

DWork-Logo
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
KOGÓŻ TAM NIE BYŁO? KARYKATURY KAZIMIERZA SICHULSKIEGO...

139


25. Kazimierz Sichulski, Ignacy Daszyński, 1916,
akwarela, pastel, kredka, ołówek, tektura, 89 x 63 cm,
Zakopane, Muzeum Tatrzańskie


26. Kazimierz Sichulski, Antoni Siemaszko, 1916,
akwarela, pastel, kredka, tektura, 89 x 62,5 cm,
Zakopane, Muzeum Tatrzańskie

zapatrzony przed siebie, został niemal wstawiony w wieniec pogrzebowy zwieńczony tabliczką z napisem:
NKN, spod której opadają szarfy z napisami: PÓKI [MY\ ŻYJEMY, JES ZCZE POLSKA NIE ZGIŃ
ĘŁA, VIRIBUS UNITIS, [AA7] RHEIN, KREW NASZĄ.
Podobnie jak Jaworski i Daszyński w pracy politycznej w Naczelnym Komitecie Narodowym czynnie
uczestniczył ekonomista dr Juliusz Leo (1862-1918)90. Prezydent Krakowa, poseł do parlamentu austriac-
kiego i prezes Koła Polskiego w tymże parlamencie opowiadał się za przyszłością Polski przy Austrii.
Wiele zrobił w zbudowaniu wizji tak zwanego Wielkiego Krakowa. Angażując się w prace polityczne
i społeczne, nie zapominał jednak o sobie i swojej rodzinie, co wypomniał mu Sichulski Leo trzyma
w ręku kartkę z napisem: Pensja dla rodziny9^.
W 1916 r. kolekcja „u Karpia” powiększyła się o kolejne przedstawienia legionistów. Wśród nich
znalazł się Gustaw Daniłowski (1871-1927)92, poeta i prozaik, publicysta, uczestnik wydarzeń 1905 r.
w Rosji, związany z polskim ruchem socjalistycznym. Mimo słabego zdrowia uczestniczył w kampanii
legionowej, podczas której pełnił funkcję kronikarza sztabowego. Sichulski ukazał go stojącego pod brzozą.
Wychudzony, bosy bohater w rogatywce, z olbrzymią szablą u boku, w ręku trzyma lejce stojącej obok
nędznej szkapy i zapewne dla ochrony wątłego zdrowia chowa się pod parasolem.
Jako jeden z pierwszych do Legionów zaciągnął się aktor i reżyser Antoni Siemaszko (1861 1924)93.
„Mniej siłą fizyczną, więcej duchem i humorem służył sprawie”, dlatego pokazany został jako wychudzony
gentelman, w cywilnym ubraniu, w za dużych butach, z przydługą szablą u boku94 (il. 26).
Charakterystyczną postacią był Władysław Jaksa-Rożen (1875-1931)95, który w okresie tworzenia
Legionów bywał w Zakopanem i na Podhalu. W niepodległej Polsce był generałem armii oraz komendantem
Warszawy, bronił Lwowa w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Dzięki dużemu wzrostowi i nadmiernej
szczupłości Jaksa-Rożen stał się dla Sichulskiego wdzięcznym modelem karykatury podpisanej: kapitan
Rożen. Przedstawiony został niczym potężny, wyłamujący się z ram obrazu legionista-Don Kichot na
koniu i z lancą w ręce, w tle widoczne jest skrzydło wiatraka.

90 Kazimierz Sichulski, Juliusz Leo, 1916, pastel, akwarela, kredka, tektura, 90,5 x 63 cm, sygn. p.d.: „Sich/ 916”, Zakopane,
Muzeum Tatrzańskie, nr inw. S/1785.
91 Katalog karykatur Kazimierza Sichulskiego..., s. 11.
92 Kazimierz Sichulski, Gustaw Daniłowski, 1916, pastel, akwarela, kredka, papier naklejony na tekturę, 91,5 x 64,5 cm, sygn.
p.d.: „Sich916”, Zakopane, Muzeum Tatrzańskie, nr inw. S/1770.
93 Kazimierz Sichulski, Antoni Siemaszko, 1916, akwarela, pastel, kredka, tektura, 89 x 62,5 cm, sygn. p.g.: „Sich/916”, Zakopane,
Muzeum Tatrzańskie, nr inw. S/1798.
94 Katalog karykatur Kazimierza Sichulskiego..., s. 11.
95 Kazimierz Sichulski, Wladyslaw Jaksa-Rożen, 1916, akwarela, pastel, kredka, papier naklejony na tekturę, 89 x 63,5 cm, sygn.
l.g.: „Sich916”, Zakopane, Muzeum Tatrzańskie, nr inw. S/1795.
 
Annotationen