Museum Narodowe w Krakowie [Hrsg.]: Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie (N.S. 8.2015)

70

Lucyna Lencznarowicz

Dopiero jednak w 1945 roku doszło do zawarcia formalnej umowy, na mocy której
kolekcję (w uszczuplonym składzie)7, uznaną wtedy za jedną z najlepszych w Krako-
wie8, włączono do zbiorów muzealnych.
Umową zostały objęte: zabytkowe meble (17 sztuk), zabytkowa porcelana (27 sztuk),
brązy (1 sztuka), hiality (25 sztuk), tabakierki (2 sztuki), miniatury (32 sztuki), obrazy
(5 sztuk) i 6 obiektów określonych jako „różne” (Art. 1). Część tych przedmiotów
dr Iwanicki oddał w posiadanie Gminy już pod koniec wojny9, niniejsza umowa przy-
znawała jej jedynie tytuł własności. Pozostałe zbiory był zobowiązany oddać Gminie
w ciągu 10 dni od daty podpisania dokumentu (Art. 2). Kolejne artykuły tejże umo-
wy regulowały warunki, na jakich zbiory miały zostać przekazane. Gmina w zamian
za odstąpienie prawa własności zobowiązywała się do wyasygnowania Kazimierzowi
Iwanickiemu jednorazowej kwoty 4000 zł na pokrycie kosztów remontu mieszkania
oraz wypłacania renty dożywotniej w formie 5 ton węgla opałowego rocznie i kwoty
4000 zł miesięcznie (Art. 4 a, b) - wysokość tej ostatniej kwoty miała być rewalory-
zowana w zależności od stopnia wzrostu cen czy ewentualnej zmiany waluty (Art. 5).
Wreszcie - w razie śmierci ofiarodawcy - do opłacenia kosztów pogrzebu „urządzo-
nego w rozmiarach jak najskromniejszych” (Art. 4 c)10.
Zapis dotyczący przekazania zbiorów obejmował m.in. 32 miniatury11, czyli obrazy
małego i bardzo małego formatu, wykonane na kości słoniowej, blasze, pergaminie
i papierze przy użyciu głównie akwareli i gwaszu. W odniesieniu do tych obiektów
stwierdzono, że „nie ma ani jednego falsyfikatu, gdyż p. Iwanicki zbierał je z wielką
umiejętnością, będąc jednym z najlepszych znawców miniatur w Polsce”12.
Kazimierz Stanisław Iwanicki (il. 1) urodził się 20 marca 1865 roku w Pawłosiowie
koło Jarosławia w Galicji. Był synem Michała i Franciszki z Ferembergów p.v. Iwanic-
kiej, s.v. Bilskiej. Uczęszczał do szkoły powszechnej i gimnazjum w Kołomyi, gdzie

7 DI MNK (Teka Darów: Kazimierz Iwanicki): por.: „Spis przedmiotów”, podlegający wycenie z marca
1927 roku, ze spisem obiektów przekazanych Umową z dnia 3 października 1945 roku.
8 DI MNK (Teka Darów: Kazimierz Iwanicki): nr M.N.112/45: opinia Dyrekcji MNK o kolekcji
K. Iwanickiego dołączona do pisma K. Iwanickiego do Prezydenta Miasta Krakowa przez Wydział Oświa-
ty i Kultury z dnia 23 maja 1945 roku.
9 DI MNK (Teka Darów: Kazimierz Iwanicki): nr 86/44: podziękowanie Feliksa Kopery z dnia 31 lipca
1944 roku za przekazane w dniu 30 lipca 1944 roku przez K. Iwanickiego przedmioty na własność Dyrek-
cji Miejskich Zbiorów [załączona lista przedmiotów obejmowała: porcelanę (27 sztuk), brązy (1 sztuka),
tabakierki (2 sztuki), hiality (25 sztuk) - z zastrzeżeniem, że te ostatnie właściciel zatrzyma w dożywotnim
użytkowaniu po wojnie],
10 Zob. przyp. 1.
11 Podawana we wcześniejszej literaturze informacja o 29 miniaturach wchodzących w skład zapisu
jest błędna (Z. Tobiaszowa, Historia zbioru miniatur Muzeum Narodowego w Krakowie, „Rozprawy i Spra-
wozdania Muzeum Narodowego w Krakowie” 1962, t. VII, s. 298). Zapis obejmował 32 miniatury i jest
zgodny ze stanem faktycznym.
12 Zob. przyp. 8.