DOI Heft:
Artykuły / Articles
DOI Artikel:Lencznarowicz, Lucyna: Kazimierz Iwanicki i jego kolekcja miniatur
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.47327#0074
72
Lucyna Lencznarowicz
i XX wieku oraz w pierwszej połowie XX wieku22. Te początki wiązały się z urządza-
niem własnego mieszkania. Otóż za poradą pewnego znajomego, krewnego sławnego
malarza Alfreda Wierusza-Kowalskiego, postanowił on w 1894 roku umeblować swoje
mieszkanie w stylu empirowym23. W związku z tym zaczął odwiedzać nieliczne, dzia-
łające w tym czasie, antykwariaty, a także częściej zaglądać do krakowskich muzeów,
aby pogłębiać znajomość dzieł sztuki i kształtować swój gust. Rynek antykwaryczny
w Krakowie był wówczas bardzo słabo rozwinięty. Najbardziej znany był antykwariat
Mieczysława Kurnatowskiego, założony w 1872 roku jako kantor wymiany przy Rynku
Głównym, handlujący później książkami i zabytkami sztuki, a następnie specjalizujący
się głównie w numizmatyce, prowadzony po śmierci właściciela w 1905 roku aż do lat
pięćdziesiątych XX wieku przez jego trzecią żonę, Marię ze Steblików24. Urządzenie
mieszkania w określonym stylu było w ówczesnej sytuacji prawdziwym wyzwaniem.
Trwając przy swoim zamiarze, Iwanicki w pierwszym rzędzie skupił się na poszuki-
waniach odpowiednich mebli, a także innych przedmiotów wyposażenia, takich jak
lustra, zegary, świeczniki, porcelana czy szkło. Okres ten tak wspomina: „Składałem
i dobierałem szczególniej meble, co nie było taką łatwą rzeczą, gdyż jak poprzednio
wzmiankowałem urządzenia w starych mieszczańskich domach porozrzucano i po-
niszczono prawie doszczętnie”25. W tych warunkach dużo kupował od domokrążców,
przeważnie żydowskiego pochodzenia, którzy prawie zmonopolizowali handel tego
typu artykułami. Wspomina np. niejakiego Pragera, początkowo handlarza starych
ubrań, od którego kupił „piękną etażerkę i stolik w stylu L. XVI oprócz wielu innych
drobiazgów z porcelany, szkła itp.”26 27 W późniejszym czasie przyszły kolekcjoner za-
przyjaźnił się z żydowskim antykwariuszem Markiem Szwarcem, który przeprowadził
się do Krakowa ok. 1905 roku i założył tu - według opinii Iwanickiego - pierwszy
profesjonalny sklep z antykami. Iwanicki zachował jego osobę we wdzięcznej pamięci:
„Był to antykwarz bardzo kulturalny o dobrych formach salonowych i nader uprzejmy,
odwiedzał mnie prawie co niedzielę popołudniu na czarną kawę. Od niego skorzy-
stałem bardzo wiele, szczególnie praktycznych wskazówek”2'. Przydały się one z całą
pewnością w Wiedniu, w 1910 roku bowiem Iwanicki, awansowany na stopień majo-
ra lekarza, został przeniesiony do stołecznego garnizonu wojskowego i mieszkał tam
22 DI MNK, Wspomnienie Pułkownika K. Iwanickiego, Kraków, czerwiec 1942 (maszynopis).
23 Ibidem, s. 1.
24 Polski słownik biograficzny, t. XVI, Wrocław 1971, s. 244.
25 DI MNK, Wspomnienie..., s. 2. Wzmianka Iwanickiego odnosiła się do okresu ok. połowy XIX
wieku. Pisał on, że do czasu otwarcia Muzeum Narodowego w Krakowie w 1879 roku nie było prawie
żadnego zainteresowania sztuką i kolekcjonowaniem zabytkowych przedmiotów, a wielu właścicieli kra-
kowskich mieszkań wręcz pozbywało się za bezcen starych mebli, zegarów, tkanin itp., nie zdając sobie
sprawy z ich wartości.
26 Ibidem, s.l.
27 Ibidem, s. 3.
Lucyna Lencznarowicz
i XX wieku oraz w pierwszej połowie XX wieku22. Te początki wiązały się z urządza-
niem własnego mieszkania. Otóż za poradą pewnego znajomego, krewnego sławnego
malarza Alfreda Wierusza-Kowalskiego, postanowił on w 1894 roku umeblować swoje
mieszkanie w stylu empirowym23. W związku z tym zaczął odwiedzać nieliczne, dzia-
łające w tym czasie, antykwariaty, a także częściej zaglądać do krakowskich muzeów,
aby pogłębiać znajomość dzieł sztuki i kształtować swój gust. Rynek antykwaryczny
w Krakowie był wówczas bardzo słabo rozwinięty. Najbardziej znany był antykwariat
Mieczysława Kurnatowskiego, założony w 1872 roku jako kantor wymiany przy Rynku
Głównym, handlujący później książkami i zabytkami sztuki, a następnie specjalizujący
się głównie w numizmatyce, prowadzony po śmierci właściciela w 1905 roku aż do lat
pięćdziesiątych XX wieku przez jego trzecią żonę, Marię ze Steblików24. Urządzenie
mieszkania w określonym stylu było w ówczesnej sytuacji prawdziwym wyzwaniem.
Trwając przy swoim zamiarze, Iwanicki w pierwszym rzędzie skupił się na poszuki-
waniach odpowiednich mebli, a także innych przedmiotów wyposażenia, takich jak
lustra, zegary, świeczniki, porcelana czy szkło. Okres ten tak wspomina: „Składałem
i dobierałem szczególniej meble, co nie było taką łatwą rzeczą, gdyż jak poprzednio
wzmiankowałem urządzenia w starych mieszczańskich domach porozrzucano i po-
niszczono prawie doszczętnie”25. W tych warunkach dużo kupował od domokrążców,
przeważnie żydowskiego pochodzenia, którzy prawie zmonopolizowali handel tego
typu artykułami. Wspomina np. niejakiego Pragera, początkowo handlarza starych
ubrań, od którego kupił „piękną etażerkę i stolik w stylu L. XVI oprócz wielu innych
drobiazgów z porcelany, szkła itp.”26 27 W późniejszym czasie przyszły kolekcjoner za-
przyjaźnił się z żydowskim antykwariuszem Markiem Szwarcem, który przeprowadził
się do Krakowa ok. 1905 roku i założył tu - według opinii Iwanickiego - pierwszy
profesjonalny sklep z antykami. Iwanicki zachował jego osobę we wdzięcznej pamięci:
„Był to antykwarz bardzo kulturalny o dobrych formach salonowych i nader uprzejmy,
odwiedzał mnie prawie co niedzielę popołudniu na czarną kawę. Od niego skorzy-
stałem bardzo wiele, szczególnie praktycznych wskazówek”2'. Przydały się one z całą
pewnością w Wiedniu, w 1910 roku bowiem Iwanicki, awansowany na stopień majo-
ra lekarza, został przeniesiony do stołecznego garnizonu wojskowego i mieszkał tam
22 DI MNK, Wspomnienie Pułkownika K. Iwanickiego, Kraków, czerwiec 1942 (maszynopis).
23 Ibidem, s. 1.
24 Polski słownik biograficzny, t. XVI, Wrocław 1971, s. 244.
25 DI MNK, Wspomnienie..., s. 2. Wzmianka Iwanickiego odnosiła się do okresu ok. połowy XIX
wieku. Pisał on, że do czasu otwarcia Muzeum Narodowego w Krakowie w 1879 roku nie było prawie
żadnego zainteresowania sztuką i kolekcjonowaniem zabytkowych przedmiotów, a wielu właścicieli kra-
kowskich mieszkań wręcz pozbywało się za bezcen starych mebli, zegarów, tkanin itp., nie zdając sobie
sprawy z ich wartości.
26 Ibidem, s.l.
27 Ibidem, s. 3.