DOI Heft:
Artykuły / Articles
DOI Artikel:Lencznarowicz, Lucyna: Kazimierz Iwanicki i jego kolekcja miniatur
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.47327#0076
74
Lucyna Lencznarowicz
cuskiej (7), niemieckiej (4), brytyjskiej (2), włoskiej (1), polskiej35 (7). Z wyjątkiem
jednej są to wyłącznie miniatury portretowe. Większość prac jest sygnowana. Wśród
autorów są artyści wiedeńscy tacy jak: Philipp von Stubenrauch (1784-1848), An-
dreas Staub (1806/1807-1839) czy Adolf Theer (1811-1868), oraz francuscy: Nicolas
Jacąues (1780-1844), E. Martin (czynny ok. 1820-1840), Sidonie Berthon (1817-1871),
a także reprezentujący Anglię Sir William Charles Ross (1794/1795-1860) i bliżej nie-
znany U. Pizzeta. Są również miniaturzyści niemieccy i włoscy: Carl Gottlob Schme-
idler (1772-1838) oraz Giuseppe (Giovanni) Cammarano (1766—1850). Listę tę do-
pełniają twórcy polscy lub obcy pracujący w Polsce: Charles Bechon (1732-1812),
Wincenty de Lesseur (1745-1813), Michael? Weixlbaum (1790-1824), Józef Haar
(1791/1795-1838/1840), Jan Nepomucen Głowacki (1802-1847). Przeważająca część
obiektów pochodzi z pierwszej połowy XIX wieku. Osiem miniatur można datować
na wiek XVIII, jeden portrecik wykonany został prawdopodobnie ok. połowy XVII
wieku. Należy podkreślić, że większość prac posiada oryginalne oprawy, co w przy-
padku miniatur znacząco wpływa na ich wartość.
Wśród zgromadzonych dzieł są cztery wizerunki monarsze: Augusta II (1670-1733)
i Augusta III (1696-1763) z saskiej dynastii Wettinów, zasiadających na tronie pol-
skim, oraz cesarzowej Marii Teresy Habsburg (1717-1780) i jej syna cesarza Józefa II
(1741-1790). Znajdują się tu również portrety takich osób, jak: marszałek Francji Mi-
chel Ney36 (1769-1815), zaliczany do najwybitniejszych dowódców napoleońskich,
Aleksandra Osipowna Smirnowa-Rosset (1809-1882), autorka jednych z najciekaw-
szych w literaturze rosyjskiej wspomnień z czasów puszkinowskich, a także Nathalie
de Laborde (1774-1835), która zasłynęła z burzliwego romansu z francuskim pisa-
rzem, politykiem i dyplomatą Franęois-Rene Chateaubriandem, oraz jej matka Rosalie
Claire de Laborde (1737-1815). Zestaw znanych postaci uzupełniają nazwiska polskie:
właściciel ziemski, członek Stanów Galicyjskich z grona magnatów, z zamiłowania ich-
tiolog i bibliofil Franciszek Ksawery Starzeński (1769-1828) z córką Gabrielą oraz jego
żona Katarzyna z Jaworskich (1782-1862) z synkiem Kazimierzem.
Ta ostatnia, zwana „La belle Gabrielle”, głośna postać życia towarzyskiego Galicji,
Paryża i Wiednia, znana ze swej urody i swobody obyczajowej, pozuje w eleganckim
modnym stroju, podczas gdy kilkuletni Kazimierz, zgodnie z ówczesną konwencją,
został przedstawiony w cieniutkiej, zsuwającej się z ramienia koszulce (il. 2). Miniatura
utrzymana jest w zgaszonych, brunatno-zielonkawo-niebieskich barwach, które kon-
trastują z jasnymi plamami starannie wymodelowanych postaci. W literaturze polskiej
praca ta wiązana była z nazwiskami artystów francuskich, Claudea Charles a Gerarda
35 W liczbie tej ujęci są również miniaturzyści obcy pracujący w Polsce.
36 Miniatura figurowała w kolekcji jako Generał francuski z epoki Napoleona na kości („Spis przedmio-
tów”, poz. 25), później określona została błędnie jako: Portret cesarza rosyjskiego Pawła-, K. Buczkowski,
Z. Przeorska-Exnerowa, Wystawa miniatur na tle wnętrz pałacu Pusłowskich. [kat. wystawy], Wydawnic-
two Muzeum Narodowego w Krakowie, Kraków 1939, nr 112.
Lucyna Lencznarowicz
cuskiej (7), niemieckiej (4), brytyjskiej (2), włoskiej (1), polskiej35 (7). Z wyjątkiem
jednej są to wyłącznie miniatury portretowe. Większość prac jest sygnowana. Wśród
autorów są artyści wiedeńscy tacy jak: Philipp von Stubenrauch (1784-1848), An-
dreas Staub (1806/1807-1839) czy Adolf Theer (1811-1868), oraz francuscy: Nicolas
Jacąues (1780-1844), E. Martin (czynny ok. 1820-1840), Sidonie Berthon (1817-1871),
a także reprezentujący Anglię Sir William Charles Ross (1794/1795-1860) i bliżej nie-
znany U. Pizzeta. Są również miniaturzyści niemieccy i włoscy: Carl Gottlob Schme-
idler (1772-1838) oraz Giuseppe (Giovanni) Cammarano (1766—1850). Listę tę do-
pełniają twórcy polscy lub obcy pracujący w Polsce: Charles Bechon (1732-1812),
Wincenty de Lesseur (1745-1813), Michael? Weixlbaum (1790-1824), Józef Haar
(1791/1795-1838/1840), Jan Nepomucen Głowacki (1802-1847). Przeważająca część
obiektów pochodzi z pierwszej połowy XIX wieku. Osiem miniatur można datować
na wiek XVIII, jeden portrecik wykonany został prawdopodobnie ok. połowy XVII
wieku. Należy podkreślić, że większość prac posiada oryginalne oprawy, co w przy-
padku miniatur znacząco wpływa na ich wartość.
Wśród zgromadzonych dzieł są cztery wizerunki monarsze: Augusta II (1670-1733)
i Augusta III (1696-1763) z saskiej dynastii Wettinów, zasiadających na tronie pol-
skim, oraz cesarzowej Marii Teresy Habsburg (1717-1780) i jej syna cesarza Józefa II
(1741-1790). Znajdują się tu również portrety takich osób, jak: marszałek Francji Mi-
chel Ney36 (1769-1815), zaliczany do najwybitniejszych dowódców napoleońskich,
Aleksandra Osipowna Smirnowa-Rosset (1809-1882), autorka jednych z najciekaw-
szych w literaturze rosyjskiej wspomnień z czasów puszkinowskich, a także Nathalie
de Laborde (1774-1835), która zasłynęła z burzliwego romansu z francuskim pisa-
rzem, politykiem i dyplomatą Franęois-Rene Chateaubriandem, oraz jej matka Rosalie
Claire de Laborde (1737-1815). Zestaw znanych postaci uzupełniają nazwiska polskie:
właściciel ziemski, członek Stanów Galicyjskich z grona magnatów, z zamiłowania ich-
tiolog i bibliofil Franciszek Ksawery Starzeński (1769-1828) z córką Gabrielą oraz jego
żona Katarzyna z Jaworskich (1782-1862) z synkiem Kazimierzem.
Ta ostatnia, zwana „La belle Gabrielle”, głośna postać życia towarzyskiego Galicji,
Paryża i Wiednia, znana ze swej urody i swobody obyczajowej, pozuje w eleganckim
modnym stroju, podczas gdy kilkuletni Kazimierz, zgodnie z ówczesną konwencją,
został przedstawiony w cieniutkiej, zsuwającej się z ramienia koszulce (il. 2). Miniatura
utrzymana jest w zgaszonych, brunatno-zielonkawo-niebieskich barwach, które kon-
trastują z jasnymi plamami starannie wymodelowanych postaci. W literaturze polskiej
praca ta wiązana była z nazwiskami artystów francuskich, Claudea Charles a Gerarda
35 W liczbie tej ujęci są również miniaturzyści obcy pracujący w Polsce.
36 Miniatura figurowała w kolekcji jako Generał francuski z epoki Napoleona na kości („Spis przedmio-
tów”, poz. 25), później określona została błędnie jako: Portret cesarza rosyjskiego Pawła-, K. Buczkowski,
Z. Przeorska-Exnerowa, Wystawa miniatur na tle wnętrz pałacu Pusłowskich. [kat. wystawy], Wydawnic-
two Muzeum Narodowego w Krakowie, Kraków 1939, nr 112.