DOI Heft:
Komunikaty / Reports
DOI Artikel:Krudysz, Leszek: Guziki z krypty kaplicy św. Marii Magdaleny w Karniowicach w gminie Zabierzów
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.47327#0300
298
Leszek Krudysz
Meciszewska herbu Prawdzie1; pracował jako urzędnik Sądu Apelacyjnego, pełniąc
funkcję sędziego2.
Złożenie trumny ze zwłokami Maksymiliana Bartynowskiego w karniowickiej
krypcie potwierdza napis wyryty na kamiennej tablicy wmurowanej w ścianę we-
wnątrz kaplicy dworskiej. Treść napisu informuje, że pierwotnym miejscem pocho-
wania zmarłego 12 września 1839 roku urzędnika była krypta klasztoru Kapucynów
w Krakowie.
W trakcie prac archeologicznych w krypcie pozyskano zabytki związane ze strojem
pochowanego, m.in. wspomniane już miedziane i mosiężne guziki.
Ogółem znaleziono: czternaście mosiężnych guzików o średnicy 26 mm z przed-
stawieniem herbu Wolnego Miasta Krakowa umieszczonego na tarczy, dwa mosiężne
guziki o średnicy 17 mm, na których można dostrzec ślady pozłoty z przedstawie-
niem herbu Wolnego Miasta Krakowa bez tarczy, oraz pięć sztuk miedziano-mosięż-
nych guzików portretowych o średnicy 12 mm, przedstawiających popiersie osoby
w mundurze wojskowym. Ponadto natrafiono na jeden cynowy guzik bieliźniany
mający średnicę 14 mm. Pomijając cynowy guzik, wszystkie znalezione egzemplarze
pokryte były grubą warstwą śniedzi.
Guziki poddano zabiegom konserwatorskim, a na wybranych egzemplarzach prze-
prowadzono badania metaloznawcze. Analizy spektralne wykonało Laboratorium
Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych Muzeum Narodowego w Kra-
kowie. Wyniki badań metaloznawczych zaprezentowane są w tabelach poniżej.
Guziki munduru - średnica 26 mm (il. 3)
Tabela I. Skład pierwiastkowy guzika o średnicy 26 mm - wynik badania spektralnego jednej
z pięciu pobranych próbek
Lp.
Pierwiastek
Linia
Energia [keV]
Pole powierzchni
1
Cu
K12
8,046
1726626
2
Zn
K12
8,637
255283
3
Au
LI
9,713
8453
4
Au
Ml
2,123
1992
Wyniki badań nieinwazyjnych wykazały, że duże guziki z herbem Wolnego Miasta
Krakowa wykonano z mosiądzu, przy czym miedź (Cu) stanowi 85% masy guzika, zaś
zawartość cynku (Zn) to niecałe 13%. Na powierzchni badanego guzika stwierdzono
złoto (Au), co wskazuje, że guziki były złocone; w obecnym stanie zachowania awersu
guzików warstwa nie jest widoczna gołym okiem.
1 E Gliński, Karniowice, „Tygodnik Ilustrowany” 1860, nr 24, s. 204.
2 Polski słownik biograficzny, 1.1, Wrocław 1977, s. 334.
Leszek Krudysz
Meciszewska herbu Prawdzie1; pracował jako urzędnik Sądu Apelacyjnego, pełniąc
funkcję sędziego2.
Złożenie trumny ze zwłokami Maksymiliana Bartynowskiego w karniowickiej
krypcie potwierdza napis wyryty na kamiennej tablicy wmurowanej w ścianę we-
wnątrz kaplicy dworskiej. Treść napisu informuje, że pierwotnym miejscem pocho-
wania zmarłego 12 września 1839 roku urzędnika była krypta klasztoru Kapucynów
w Krakowie.
W trakcie prac archeologicznych w krypcie pozyskano zabytki związane ze strojem
pochowanego, m.in. wspomniane już miedziane i mosiężne guziki.
Ogółem znaleziono: czternaście mosiężnych guzików o średnicy 26 mm z przed-
stawieniem herbu Wolnego Miasta Krakowa umieszczonego na tarczy, dwa mosiężne
guziki o średnicy 17 mm, na których można dostrzec ślady pozłoty z przedstawie-
niem herbu Wolnego Miasta Krakowa bez tarczy, oraz pięć sztuk miedziano-mosięż-
nych guzików portretowych o średnicy 12 mm, przedstawiających popiersie osoby
w mundurze wojskowym. Ponadto natrafiono na jeden cynowy guzik bieliźniany
mający średnicę 14 mm. Pomijając cynowy guzik, wszystkie znalezione egzemplarze
pokryte były grubą warstwą śniedzi.
Guziki poddano zabiegom konserwatorskim, a na wybranych egzemplarzach prze-
prowadzono badania metaloznawcze. Analizy spektralne wykonało Laboratorium
Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych Muzeum Narodowego w Kra-
kowie. Wyniki badań metaloznawczych zaprezentowane są w tabelach poniżej.
Guziki munduru - średnica 26 mm (il. 3)
Tabela I. Skład pierwiastkowy guzika o średnicy 26 mm - wynik badania spektralnego jednej
z pięciu pobranych próbek
Lp.
Pierwiastek
Linia
Energia [keV]
Pole powierzchni
1
Cu
K12
8,046
1726626
2
Zn
K12
8,637
255283
3
Au
LI
9,713
8453
4
Au
Ml
2,123
1992
Wyniki badań nieinwazyjnych wykazały, że duże guziki z herbem Wolnego Miasta
Krakowa wykonano z mosiądzu, przy czym miedź (Cu) stanowi 85% masy guzika, zaś
zawartość cynku (Zn) to niecałe 13%. Na powierzchni badanego guzika stwierdzono
złoto (Au), co wskazuje, że guziki były złocone; w obecnym stanie zachowania awersu
guzików warstwa nie jest widoczna gołym okiem.
1 E Gliński, Karniowice, „Tygodnik Ilustrowany” 1860, nr 24, s. 204.
2 Polski słownik biograficzny, 1.1, Wrocław 1977, s. 334.