Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (13,1.1969)

i

103. Wit Stosz, Ołtarz Mariacki, Kraków, kościół NPMarii, kwatera: Chrystus w świątyni

Nie jest to ujęcie wyjątkowe, lecz znane w malarstwie renesansowym215. Istniały określone gra-
nice takiego łączenia i ludzie ówcześni nie mogli żądać od malarza, aby fundatora przyoblekł
w każdą dowolną postać świętego. Zachowane obrazy przemawiają za tym, że poprzestawano
na przedstawianiu fundatorów jedynie w postaci świętych, pełniących drugorzędną rolę, wystę-
pujących na skrzydłach ołtarzy. Przykładem tego zwyczaju jest właśnie skrzydło ołtarza z Pio-
trawina. Strój, postawa i głowy portretowe wyróżniają ukrytych fundatorów od postaci świę-
tych. Znane jest także włączanie sportretowanych fundatorów do głównego tematu ołtarza.
Szczególnie dogodny był temat Rodziny Marii, gdyż mniej ważni członkowie grupy zajmowali
miejsca boczne, zazwyczaj na skrzydłach. Występując w roli takiego świętego dostępuje funda-
tor jednocześnie zaszczytu bliskiego obcowania z głównymi osobami przedstawianych tematów,

215 H. K o h n, Die Einsiedlertafel des Isenheimer Altares und das Problem des Stifterbildes. Wallraf-Ri-
chartz-Jahrbuch, XI, 1939, s. 222 nn.

141