Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie — 15,1.1971

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.19556#0360
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
gotyckiego, a w nawach bocznych towarzyszą mu jak w scenie Ukrzyżowania Maria i św. Jan.
Przedstawienie to stanowi temat tryptyku ufundowanego przez Jana Ferbera do kaplicy kościoła
Mariackiego w Gdańsku (ii. 36)305. Na obrazie z Kurozwęk ukazujący rany Chrystus przedsta-
wiony jest w długim płaszczu (cappa), spiętym pod szyją ozdobną fibulą, ale szeroko rozchylonym
i odsłaniającym obnażone ciało, z przepaską na biodrach. Maria i Jan stoją tuż koło Zbawiciela
(il. 88)306. Powyższą kompozycję należy zestawić ze sztychem Israela van Meckenem (il. 89)
powstałym przy końcu XV w. jako z pośrednim jej wzorem307, który posiada ponadto znany
już z obrazu Mistrza Francke motyw dwóch aniołów trzymających lilię i miecz, atrybuty Sę-
dziego (il. 29). Obraz z Kurozwęk nie zachował swego pierwotnego formatu, ale częściowo
obcięty został włączony do barokowego obramienia. W jego górnej części znajduje się także
aluzja do Sądu —dwaj aniołowie dmący w trąby, aluzja, którą można uznać za reminiscencję
przedstawień piętnasto wiecznych.

M. Schongauer uwydatnił silniejszy związek uczuciowy asystujących Chrystusowi osób
ponieważ płacząca Maria dotyka prawą dłonią rany boku, a Jan delikatnie dotyka zgiętej w łokciu
ręki (il. 90)308. Wyraźną zależność od tego miedziorytu wykazuje malowidło ścienne w kościele
św. Wojciecha w Krakowie, w którym malarz wprowadził nieznaczne zmiany gestów wszystkich
trzech osób (il. 92)309 a także drzeworyt w krakowskim druku Unglera z 1522 r. E
„Żywot Pana Jezusa Krysta"310 (il. 91). Najwcześniejszym północnym przyklac E n ^^)J^£
włoskiego typu, znanego z obrazu florenckiego w Casa Horne (il. 26) i późni -
obrażeń, mógłby być obraz znajdujący się na odwrotnej stronie części środków E~w
ołtarza Imhoffów z ok. 1420 r. Chrystus stoi tu wyprostowany, a Maria kte -
ramię Syna, a prawą podpiera Jego zgiętą rękę i spogląda z bliska na pochylor E-^
dotyka oburącz zwisającą lewą rękę Chrystusa i ukazującą ranę dłoni (il. 93)3E-r
sowanie ówczesnych ludzi tą sceną spowodowało dokładne jej naśladownicE.
malarzy. Półfigurowym powtórzeniem są dwa epitafia norymberskie: KurE_r "0

= _c
O

X)

CD

305 Dobrzeniecki, Średniowieczny portret, jw., il. 89. 1
30b Walicki, La peinture, jw., tabl. 43; GRM, il. 160. Q
jo7 ja 243, Londyn, British Museum; P a n o f s k y, Imago Pietatis, jw., il. 34. E-^ i—

30S Miedzioryt B 69; E. B n c li n e r, Martin Schongauer ais Maler. Berlin 1941, s. 5— *****
Martin Schongauer. Wien 1941, s. 35—6, il. 1. E N ^— §

M. S k r u d 1 i k, Królowa Korony Polskiej. Szkice z historii malarstwa i kultu IE w

Lwów 1930, il. 41; M. Walicki, Zloty widnokrąg. Warszawa 1965, il. 34. E~ O

310 Polonia Typographica saceuli sedecimi, V. Druga drukarnia Floriana Unglera — a
1964, tabl. 189: Balthasar Opeć, Żywot Pana Jezu Krysta. Kraków, Florian Ungler i JaiE

Jana Hallera, (po 3.V.) 1522, 4°. 0 c

311 E. H. Z i m m e r m a n n, DieTafelmalerei. Niirnberger Malerei 1350—1450. AnzeiE-^1 $
Nationalmuseums, Jg. 1930 und 1931, Nurnberg 1932, tabl. 81; Kataloge des Germaniści =_ \^ ®
zu Nurnberg. Die Gemalde des 13. bis 16. Jahrhundert. Leipzig 1937, nr 116, il. 19. = ^

151



O
O

O

(D

0

CD "

E E
 
Annotationen