DOI Artikel:
Drecka, Wanda; Lubomirski, Sebastian: Portrety Sebastiana Lubomirskiego i jego rodziny z XVI i XVII wieku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19558#0113
i Zofii Ostrogskiej, poślubiła Wojciecha ks. Radziwiłła, kanclerza wielkiego litewskiego113.
Toteż w inwentarzu radziwiłłowskim z 1671 r. spotykamy się z portretem ks. Ostrogskiej „w sta-
roświeckim stroju"114; być może więc, że jest to nasz obraz, o którym poniżej.
Katarzyna Lubomirska była pierwszą z sześciu córek Sebastiana, której gody weselne odbyły
się w Starym Sączu w 1597 r.115. Ślub musiał być szumny i ze względu na oblubieńca, księcia
Janusza Ostrogskiego, herbu własnego, kasztelana krakowskiego, a później wojewodę kra-
kowskiego116. Była to jego druga żona117. Posypały się epithealamia wierszem i prozą Mikołaja
Lubomirskiego (il. 16), Antoniego Mireckiego, Stanisława Niegoszewskiego, Jana Ostrows-
kiego118. W wierszach tych jednak, oprócz tytułów nowożeńców i ich rodziców tylko można
spotkać mitologię grecką. Jedynym motywem lokalnym są w tych pieniach góry sądeckie.
Portret Katarzyny Ostrogskiej, zdobiący obecnie galerię w Wilanowie, wydaje się przedsta-
wiać córkę kasztelana w uroczystym stroju, być może ślubnym (il. 13). Suknia szeroka, zapli-
sowana, gdzie piękny haft i aplikacje o bogatym rysunku liści dębu i winnego grona ze scenami
polowania na niedźwiedzia przeprowadzony jest beztrosko na fałdach sukni. Tak ciekawego
haftu darmo byśmy szukali we wzornikach mody. Jedynie portret królowej Elżbiety angielskiej
nieznanego malarza przedstawia ją w sukni, na której jest wyhaftowana fauna morska, jako
przykład hiszpańskiej mody w Anglii119. Tu wydaje się, że wiele przedstawień ma alegoryczne
znaczenie, jak na przykład fontanna (il. 14), źródło miłości120 i obok sylwetka wiewiórki —
113 D w o r z а с z e k, jw., tabl. 143.
114 T. S u 1 e r z y s к a, Inwentarz galerii obrazów Radziwiłłów z XVII w. BHS, R XXIII, Warszawa 1961,
nr 3, s. 269 z wałka 7 nr 8; w czasie kiedy inwentarz był spisywany, w 1671 r. — kreza była tym składnikiem
stroju, który go kwalifikował na staroświecki.
115 A. J. M i г e с к i, Euterpe sive Nuptiae Janussi Ducis Ostrogiae Castel. Crac. etc Et Catharinae Sebas-
tiani Lubomierski Castel. Mologosten. filiae. Anno Christiani calculi M.D. XC VII (1597) Sandeciae celebratae.
A Jac. Antonio Myrecco Sandecen. conscriptae. Crac. In officina Jac. Sibeneycher; Eistreicher, jw.,
t. XXII, Kraków 1907, s. 411.
116 Ż у с h 1 i ń s к i, jw., s. 105.
317 Jw.
118 Estreicher, jw., t. XXI, Kraków 1906, s. 453. Na tym miejscu niech mi będzie wolno podziękować
pracownikom Biblioteki Zakładu Narodowego Ossolińskich we Wrocławiu za zrobienie mikrofilmu ze starodruku
XVI Q 2848, M. Lubomirskiego: Hymenaeus vel carmen Nuptiale Illustrisimi Principis Domini D. Janussii,
Dei Gratia Ducis Ostrogiensis, Comitis in Tarnów, Castellani Craconiensis, Bialocerkenien. Cireassien. Karno-
viensis, Bohuslaviensis, Capitanei. Et Catharinae: Illustris et Magnifici Domini, D. Sebestiani Lubomirski,
de Lubomirz, Comitis in Wisznicz, Castellani Małogostensis, Sadecensis, Scepusien. & Dopczinen & Capitanei,
filiae. A. Nicolao Lubomirski, De Lubomierz, cuisdem Magnifici Dni Sebestiani Lubomirski, ex fratre nepote,
Studioso Academiae Olomucen. conseriptum. Cracoviae, In Officina Lazari, Anno Dni M.D. II (1598).
119 E. Thiel, Geschichte des Kostiims. Berlin 1960, il. 184.
120 R. van Marle, Iconografie de Tart profane au Moyen-âge et à la Renaissance, t. II, La Haye 1932,
s. 430—433.
109
Toteż w inwentarzu radziwiłłowskim z 1671 r. spotykamy się z portretem ks. Ostrogskiej „w sta-
roświeckim stroju"114; być może więc, że jest to nasz obraz, o którym poniżej.
Katarzyna Lubomirska była pierwszą z sześciu córek Sebastiana, której gody weselne odbyły
się w Starym Sączu w 1597 r.115. Ślub musiał być szumny i ze względu na oblubieńca, księcia
Janusza Ostrogskiego, herbu własnego, kasztelana krakowskiego, a później wojewodę kra-
kowskiego116. Była to jego druga żona117. Posypały się epithealamia wierszem i prozą Mikołaja
Lubomirskiego (il. 16), Antoniego Mireckiego, Stanisława Niegoszewskiego, Jana Ostrows-
kiego118. W wierszach tych jednak, oprócz tytułów nowożeńców i ich rodziców tylko można
spotkać mitologię grecką. Jedynym motywem lokalnym są w tych pieniach góry sądeckie.
Portret Katarzyny Ostrogskiej, zdobiący obecnie galerię w Wilanowie, wydaje się przedsta-
wiać córkę kasztelana w uroczystym stroju, być może ślubnym (il. 13). Suknia szeroka, zapli-
sowana, gdzie piękny haft i aplikacje o bogatym rysunku liści dębu i winnego grona ze scenami
polowania na niedźwiedzia przeprowadzony jest beztrosko na fałdach sukni. Tak ciekawego
haftu darmo byśmy szukali we wzornikach mody. Jedynie portret królowej Elżbiety angielskiej
nieznanego malarza przedstawia ją w sukni, na której jest wyhaftowana fauna morska, jako
przykład hiszpańskiej mody w Anglii119. Tu wydaje się, że wiele przedstawień ma alegoryczne
znaczenie, jak na przykład fontanna (il. 14), źródło miłości120 i obok sylwetka wiewiórki —
113 D w o r z а с z e k, jw., tabl. 143.
114 T. S u 1 e r z y s к a, Inwentarz galerii obrazów Radziwiłłów z XVII w. BHS, R XXIII, Warszawa 1961,
nr 3, s. 269 z wałka 7 nr 8; w czasie kiedy inwentarz był spisywany, w 1671 r. — kreza była tym składnikiem
stroju, który go kwalifikował na staroświecki.
115 A. J. M i г e с к i, Euterpe sive Nuptiae Janussi Ducis Ostrogiae Castel. Crac. etc Et Catharinae Sebas-
tiani Lubomierski Castel. Mologosten. filiae. Anno Christiani calculi M.D. XC VII (1597) Sandeciae celebratae.
A Jac. Antonio Myrecco Sandecen. conscriptae. Crac. In officina Jac. Sibeneycher; Eistreicher, jw.,
t. XXII, Kraków 1907, s. 411.
116 Ż у с h 1 i ń s к i, jw., s. 105.
317 Jw.
118 Estreicher, jw., t. XXI, Kraków 1906, s. 453. Na tym miejscu niech mi będzie wolno podziękować
pracownikom Biblioteki Zakładu Narodowego Ossolińskich we Wrocławiu za zrobienie mikrofilmu ze starodruku
XVI Q 2848, M. Lubomirskiego: Hymenaeus vel carmen Nuptiale Illustrisimi Principis Domini D. Janussii,
Dei Gratia Ducis Ostrogiensis, Comitis in Tarnów, Castellani Craconiensis, Bialocerkenien. Cireassien. Karno-
viensis, Bohuslaviensis, Capitanei. Et Catharinae: Illustris et Magnifici Domini, D. Sebestiani Lubomirski,
de Lubomirz, Comitis in Wisznicz, Castellani Małogostensis, Sadecensis, Scepusien. & Dopczinen & Capitanei,
filiae. A. Nicolao Lubomirski, De Lubomierz, cuisdem Magnifici Dni Sebestiani Lubomirski, ex fratre nepote,
Studioso Academiae Olomucen. conseriptum. Cracoviae, In Officina Lazari, Anno Dni M.D. II (1598).
119 E. Thiel, Geschichte des Kostiims. Berlin 1960, il. 184.
120 R. van Marle, Iconografie de Tart profane au Moyen-âge et à la Renaissance, t. II, La Haye 1932,
s. 430—433.
109