DOI Heft:
Sztuka nowożytna
DOI Artikel:Jaworska, Władysława; Lanci, Francesco Maria [Ill.]: Architekt Franciszek Maria Lanci: karykaturzysta
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19585#0331
potem przeszedł do wydziału ministerstwa spraw zagranicznych, gdzie pozostał na stałe. W 1828—
1831 był konsulem generalnym w Gdańsku. W latach 1832—1833 zasiadał w komisji mianowanej
przez Rosję, Austrię i Prusy dla reorganizacji Rzeczypospolitej Krakowskiej. W latach następ-
nych w Wiedniu prowadził układy dotyczące międzynarodowych stosunków handlowych w imie-
niu Rosji. W 1848 r. po powrocie z Wiednia mianowany został członkiem Rady Państwa Ro-
syjskiego w departamencie ekonomii skarbowej. Był autorem kilku dzieł z zakresu ekonomii i po-
lityki89. W latach 1828—1839 i 1850—1853 odnajdujemy wzmianki o jego funkcjach przy kan-
clerzu Nesselrode90. Zmarł w kwietniu 1857 r., zgodnie ze swą wolą pochowany na cmentarzu
powązkowskim w Warszawie91.
W czasie swych licznych podróży służbowych przejeżdżał często przez Warszawę, gdzie za-
pewne zatrzymywał się na odpoczynek — i tu dochodzimy do wyjaśnienia „pauzy w działalności
dyplomatycznej”. Lanci przedstawił go w całej postaci, zwróconego profilem w lewo, w pozie
ukłonu powitalnego, z cylindrem w ręce. Głowę ma pochyloną nieco do tyłu, twarz z zadartym
nosem i charakterystyczną mocno wysuniętą dolną szczęką. Ubiór według mody z lat czterdzies-
tych. Znany jest portret Tęgoborskiego, litografowany przez Józefa Sonntaga (1784—1834),
z czasów „krakowskiej” misji, o czym mówi napis pod ryciną: Louis de Tęgoborski Conseillier
d’£tat actuel et Commissaire Plenipotentiaire de S. M. VEmpereur de toutes les Russies pour la
reorganisation de la \ille librę de Craconie 183392. Przedstawiony we wnętrzu którejś sali na Wa-
welu, przez okno widoczny fragment krużganka i jedna z wież katedry. Tęgoborski, w mundurze
cywilnym, widoczny do kolan przy stole, na którym leżą teki i pieczęć. Inny portret, nie określo-
nego litografa93, popiersie, uwidacznia charakterystyczną mocną brodę i nieco wystające kości
policzkowe. Na tym portrecie występuje w mundurze urzędnika wysokiej rangi.
Należałoby może dodać, że syn Ludwika Tęgoborskiego, Adolf, był w 1848 r. urzędnikiem
w Kancelarii Dyplomatycznej „przy głównie dowodzącym armią czynną”94 — ze względu jed-
nak na stosunkowo młody wiek nie mógł chyba stanowić inspiracji dla karykatury Lanciego.
Staś Kossecki95 (il. 11) przedstawiony w postaci stojącej, ze skrzyżowanymi nogami, oparty
89 F. M. S. [o b i e s z c z a ń s ki], Tęgoborski Ludwik, [w:] Encyklopedia Powszechna, t. XXV, War-
szawa 1867, s. 255—256.
90 D. de Nesselrode, Lettres et papiers du chancellier comte de Nesselrode 1760—1850 extraits de
ses archives publićs... par... Paris [br], t. VII i X, z indeksem.
91 Sobieszczański, jw., s. 255.
92 Litografia, pap. 23,5x 19, sygnowana: los. Sonntagpinx et del. Muzeum Narodowe w Warszawie, nr inw.
99192, zakup w 1935 r. w Lamusie Heraldycznym.
93 Litografia, 22 x 17 (owal). Muzeum Narodowe w Warszawie, ze zb. w Krzeszowicach. Nr inw. Gr. Pol.
19785.
94 F. Radziszewski, Kalendarzyk Polityczny na rok 1848, s. 93.
95 Staś Kossecki, piórko, tusz, oł., częściowo podkolorowany akwarelą, pap., 27,3x22,7, napis oł.: Staś
Kosecki [!]. Nr inw. Nieb. 11/6.
328
1831 był konsulem generalnym w Gdańsku. W latach 1832—1833 zasiadał w komisji mianowanej
przez Rosję, Austrię i Prusy dla reorganizacji Rzeczypospolitej Krakowskiej. W latach następ-
nych w Wiedniu prowadził układy dotyczące międzynarodowych stosunków handlowych w imie-
niu Rosji. W 1848 r. po powrocie z Wiednia mianowany został członkiem Rady Państwa Ro-
syjskiego w departamencie ekonomii skarbowej. Był autorem kilku dzieł z zakresu ekonomii i po-
lityki89. W latach 1828—1839 i 1850—1853 odnajdujemy wzmianki o jego funkcjach przy kan-
clerzu Nesselrode90. Zmarł w kwietniu 1857 r., zgodnie ze swą wolą pochowany na cmentarzu
powązkowskim w Warszawie91.
W czasie swych licznych podróży służbowych przejeżdżał często przez Warszawę, gdzie za-
pewne zatrzymywał się na odpoczynek — i tu dochodzimy do wyjaśnienia „pauzy w działalności
dyplomatycznej”. Lanci przedstawił go w całej postaci, zwróconego profilem w lewo, w pozie
ukłonu powitalnego, z cylindrem w ręce. Głowę ma pochyloną nieco do tyłu, twarz z zadartym
nosem i charakterystyczną mocno wysuniętą dolną szczęką. Ubiór według mody z lat czterdzies-
tych. Znany jest portret Tęgoborskiego, litografowany przez Józefa Sonntaga (1784—1834),
z czasów „krakowskiej” misji, o czym mówi napis pod ryciną: Louis de Tęgoborski Conseillier
d’£tat actuel et Commissaire Plenipotentiaire de S. M. VEmpereur de toutes les Russies pour la
reorganisation de la \ille librę de Craconie 183392. Przedstawiony we wnętrzu którejś sali na Wa-
welu, przez okno widoczny fragment krużganka i jedna z wież katedry. Tęgoborski, w mundurze
cywilnym, widoczny do kolan przy stole, na którym leżą teki i pieczęć. Inny portret, nie określo-
nego litografa93, popiersie, uwidacznia charakterystyczną mocną brodę i nieco wystające kości
policzkowe. Na tym portrecie występuje w mundurze urzędnika wysokiej rangi.
Należałoby może dodać, że syn Ludwika Tęgoborskiego, Adolf, był w 1848 r. urzędnikiem
w Kancelarii Dyplomatycznej „przy głównie dowodzącym armią czynną”94 — ze względu jed-
nak na stosunkowo młody wiek nie mógł chyba stanowić inspiracji dla karykatury Lanciego.
Staś Kossecki95 (il. 11) przedstawiony w postaci stojącej, ze skrzyżowanymi nogami, oparty
89 F. M. S. [o b i e s z c z a ń s ki], Tęgoborski Ludwik, [w:] Encyklopedia Powszechna, t. XXV, War-
szawa 1867, s. 255—256.
90 D. de Nesselrode, Lettres et papiers du chancellier comte de Nesselrode 1760—1850 extraits de
ses archives publićs... par... Paris [br], t. VII i X, z indeksem.
91 Sobieszczański, jw., s. 255.
92 Litografia, pap. 23,5x 19, sygnowana: los. Sonntagpinx et del. Muzeum Narodowe w Warszawie, nr inw.
99192, zakup w 1935 r. w Lamusie Heraldycznym.
93 Litografia, 22 x 17 (owal). Muzeum Narodowe w Warszawie, ze zb. w Krzeszowicach. Nr inw. Gr. Pol.
19785.
94 F. Radziszewski, Kalendarzyk Polityczny na rok 1848, s. 93.
95 Staś Kossecki, piórko, tusz, oł., częściowo podkolorowany akwarelą, pap., 27,3x22,7, napis oł.: Staś
Kosecki [!]. Nr inw. Nieb. 11/6.
328