DOI Heft:
Część IV. Sztuka XX i XXI wieku / Part IV. Art of the Twentieth and Twenty First Century
DOI Artikel:Nowak, Magdalena Nowak: Od obiektu do dokumentacji. Kolekcja Nowych Mediów w Muzeum Narodowym w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.45362#0385
Magdalena Anna Nowak
Od obiektu do dokumentacji.
Kolekcja Nowych Mediów
w Muzeum Narodowym w Warszawie
W styczniu 2013 roku została otwarta w Muzeum Narodowym w Warszawie Galeria Sztuki
XX i XXI Wieku. Znalazły się w niej po raz pierwszy dzieła ruchomych obrazów zakupione
przez muzeum oraz kilka filmów pozyskanych w wyniku współpracy z Filmoteką Narodową.
Włączenie dzieł sztuki wideo do Zbiorów Sztuki Nowoczesnej wiązało się z założeniem nowej
kolekcji w jej ramach (il. 1). Kolekcja Nowych Mediów (KNM) została oficjalnie utworzona
rozporządzeniem dyrekcji z dnia 29 kwietnia 2013 roku.
Pierwszy raz od dłuższego czasu została założona księga inwentarzowa w muzeum posiada-
jącym w sumie 237 takich ksiąg i ponad 800 tysięcy wpisanych do nich eksponatów. Czuliśmy,
że zapisujemy czystą kartę w historii instytucji. Sam wybór nazwy inwentarza, „Nowe media”,
wiązał się z ogromną odpowiedzialnością i nie był oczywisty. Z drugiej jednak strony wiedzie-
liśmy, że ta skromna nowa kolekcja jedynie dołącza do ogromnej i ustrukturyzowanej już liczby
obiektów. To wydarzenie dało nam możliwość gruntownego przemyślenia możliwości i ogra-
niczeń, z jakimi wiąże się ekspozycja, przechowywanie i konserwacja sztuki nowych mediów.
Nowe media można rozumieć, za definicją Ryszarda W. Kluszczyńskiego, jako: „sztukę tworzoną
przy użyciu mediów technicznych, sztukę mediów elektronicznych, cyfrowych, interaktyw-
nych oraz sieciowych”1; definicja ta dotyczy różnych artystycznych aktywności, jak projekcje
slajdów, rzeźby, których elementem jest obraz wideo lub filmowy, dźwięk, net art, instalacje
time-based, prace wykorzystujące techniki komputerowe. Co istotne, aby doświadczyć dzieł
nowych mediów wymagany jest upływ czasu2, a żeby zaistniały one fizycznie potrzebne są
dwa komponenty: zakodowany sygnał i jego ekspozycja. Sygnał to zakodowany dźwięk lub
obraz, który wymaga konkretnego sprzętu, aby mógł zostać odczytany. Przykładem mogą być
dźwiękowe i obrazowe taśmy magnetyczne, CD, DVD, programy komputerowe. Ekspozycja
to przestrzeń, światło, dźwięk i sprzęt użyty do zaprezentowania dzieła3.
1 Ryszard W. Kluszczyński, Estetyka sztuki nowych mediów [online], [dostęp: 22 listopada 2013], s. 30, dostępny
w Internecie: <http://www.medialarts.pl/download/skrypty/Estetyka-sztuki-nowych-mediow.pdf>.
2 Pip Laurenson, Developing Strategies for the Conservation of Installations Incorporating Time-
-Based Media: Gary Hill’s “Between Cinema and a Hard Place” [online], „Tate Papers” 2004, vol. 1 [dostęp:
22 listopada 2013], dostępny w Internecie: <http://www.tate.org.uk/research/publications/tate-papers/
developing-strategies-conservation-installations-incorporating>.
3 Marie-Catherine Cyr, Conservation Issues: The Case of Time-Based Media Installations [online],
„ANAGPIC” 2007, vol. i, s. 2 [dostęp: 22 listopada 2013], dostępny w Internecie: <https://www.ischool.utexas.edu/
~anagpic/2oo7pdf/2oo7ANAGPIC_Cyr.pdf>.
Od obiektu do dokumentacji.
Kolekcja Nowych Mediów
w Muzeum Narodowym w Warszawie
W styczniu 2013 roku została otwarta w Muzeum Narodowym w Warszawie Galeria Sztuki
XX i XXI Wieku. Znalazły się w niej po raz pierwszy dzieła ruchomych obrazów zakupione
przez muzeum oraz kilka filmów pozyskanych w wyniku współpracy z Filmoteką Narodową.
Włączenie dzieł sztuki wideo do Zbiorów Sztuki Nowoczesnej wiązało się z założeniem nowej
kolekcji w jej ramach (il. 1). Kolekcja Nowych Mediów (KNM) została oficjalnie utworzona
rozporządzeniem dyrekcji z dnia 29 kwietnia 2013 roku.
Pierwszy raz od dłuższego czasu została założona księga inwentarzowa w muzeum posiada-
jącym w sumie 237 takich ksiąg i ponad 800 tysięcy wpisanych do nich eksponatów. Czuliśmy,
że zapisujemy czystą kartę w historii instytucji. Sam wybór nazwy inwentarza, „Nowe media”,
wiązał się z ogromną odpowiedzialnością i nie był oczywisty. Z drugiej jednak strony wiedzie-
liśmy, że ta skromna nowa kolekcja jedynie dołącza do ogromnej i ustrukturyzowanej już liczby
obiektów. To wydarzenie dało nam możliwość gruntownego przemyślenia możliwości i ogra-
niczeń, z jakimi wiąże się ekspozycja, przechowywanie i konserwacja sztuki nowych mediów.
Nowe media można rozumieć, za definicją Ryszarda W. Kluszczyńskiego, jako: „sztukę tworzoną
przy użyciu mediów technicznych, sztukę mediów elektronicznych, cyfrowych, interaktyw-
nych oraz sieciowych”1; definicja ta dotyczy różnych artystycznych aktywności, jak projekcje
slajdów, rzeźby, których elementem jest obraz wideo lub filmowy, dźwięk, net art, instalacje
time-based, prace wykorzystujące techniki komputerowe. Co istotne, aby doświadczyć dzieł
nowych mediów wymagany jest upływ czasu2, a żeby zaistniały one fizycznie potrzebne są
dwa komponenty: zakodowany sygnał i jego ekspozycja. Sygnał to zakodowany dźwięk lub
obraz, który wymaga konkretnego sprzętu, aby mógł zostać odczytany. Przykładem mogą być
dźwiękowe i obrazowe taśmy magnetyczne, CD, DVD, programy komputerowe. Ekspozycja
to przestrzeń, światło, dźwięk i sprzęt użyty do zaprezentowania dzieła3.
1 Ryszard W. Kluszczyński, Estetyka sztuki nowych mediów [online], [dostęp: 22 listopada 2013], s. 30, dostępny
w Internecie: <http://www.medialarts.pl/download/skrypty/Estetyka-sztuki-nowych-mediow.pdf>.
2 Pip Laurenson, Developing Strategies for the Conservation of Installations Incorporating Time-
-Based Media: Gary Hill’s “Between Cinema and a Hard Place” [online], „Tate Papers” 2004, vol. 1 [dostęp:
22 listopada 2013], dostępny w Internecie: <http://www.tate.org.uk/research/publications/tate-papers/
developing-strategies-conservation-installations-incorporating>.
3 Marie-Catherine Cyr, Conservation Issues: The Case of Time-Based Media Installations [online],
„ANAGPIC” 2007, vol. i, s. 2 [dostęp: 22 listopada 2013], dostępny w Internecie: <https://www.ischool.utexas.edu/
~anagpic/2oo7pdf/2oo7ANAGPIC_Cyr.pdf>.