Overview
Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext


antiquis temporibus (de prima enim RgniRcatione hic loquor) cinis erat,fed publico A
nullo,niR Apparitoris,aut coadoris fungebatur munere. Apparitores autem erant, vt
poR oRendctur,Scriba, Prarcones,Interpretes,AccenR,Lidores,Viatores,Statores.Hqc
enim veteres munera,vtCiccronis ad QTratrem epiRola declarat,Libertis deferebant,
excepto tamen fcriptu.PoRea vero Scriba quoque Liberti fuerunt;tuleruntque hi fuf-
fragium in quatnor vrbanis Tribubus,quae ruRicis ignobiliores erant*
Libertinus,Liberti Rlius,fuit eodem iure.
Ingenuus, Libertini Rlius, Liberti nepos, fuit iure meliorcfert enim fuffragium in
Tribu ruRicaiMagiRratus tamen non capit, ueque Senatorij,neque EqueRris eR ordi-
nis,fed tertij:id eR,de Plebe*
Ingenuus,Ingenui Rlius,Libertini nepos,Liberti pronepos,meliore quam pater iu- ^
rc eR.Eques enim Romanus cRepotcRRcd aditum in Curiam non habet, quod e Sue- ^
tonij verbis elicitur,qui Senatorium ordinem tribui folnum a veteribus oRendit, non
oiuium Romanorum pronepotibus,verum abnepotibus.
Ingenuus, Ingenui h!ius& nepos, Libertini pronepos, Liberti abnepos, meliore
quam pater & auus cRiure. In Senatum enim legi poteR,& honores, MagiRratufque,
&c.Ethsec quidem de eorum iure. Nunc,quia manumiRionis etiam fadta mentio in
hoc capite eR,de ea pauca erunt dicenda. Tribus modis feruos manumitti cofueuiRe,
Seuerinus interpres Topicorum Ciceronis,afRrmat:aut R quis feruus confentiente,vef
iubente domino nomefuum in ccnfum detuliRet:aut virga m caput fuum aPrastore
impoRta, quae vindida dicebatur, in libertatem vindicatus eRet, aut a Domino teRa- C
mento liber relidus eRct.De manumiRione,quac per ccnfum Rt,atque a Seruio Tullio,
vi.Romanorum Rege originem traxiRe creditur, Vlpianus loquitur, inquiens: Serui,
qui in peculio centum haberent, aut quibus eas facultates domini impartirent, R cos
domini in ccnfum ciuium a Cenforibus adferibi iubcrenr, iibertatem confequebatur.
Vindida rationem intuliRefertur P.Vatcrius Popli cola,an no primo poRexados Re-
gestum de prarmiis Vindicis ferui,qui coniurationem indicauerat,ad populum tuiif-
iet:a quo etiam vindida? nomen dudum fuiffeexiRimant tum alij,tum Liuius libro i.
decad.i.fcribens;Pra?mium indici,pecunia ex aerario,libertas & ciuitas data.Hle dicitur
vindida liberatus. Quidam vindida quoque nomen tradum ab illo putant, Vindici
ipR nomefuiRe.PoR i!lum obferuatum, vt qui ita liberati eRent,in ciuitatem accepti
viderentur,&c*Harc autem poteRas primum penes Cofulem fuit, poR ab eo ad Praeto-
rem vrbanum tranRata eR, vt vindida,id eR,virga in caput impoRta(eam enim vindi-
dam dicebant)manumitteret. Morem veterem circa hanc manumiRionem obferua-
tum,eleganter defcripRt Carolus Sigonius ex Boetio,FeRo,Valerio Probo,& Donato,
his verbis:Qui manumittere,inquit,feruum apud Pr^torem volebat,eius,quem manu-
mittere votebat,caput,aut aliud membrum tenens,ad Praetorem ita dicebat:Hunc ho-
minem liberum eRe vo!o:& emittebat eum c manu. Idem tame Sigonius alio loco ex
IRooro libro 9.refert,Romanos cos,quos manumittebant,alapa percuRos,circumegif-
fe,atque ita de manu miRRe. Pr^tor autem vindida, id eR, virga eiufdcm ferui capiti ^
impoRta,ita diceb^t:Dico eum liberum eRe more Qunritum.Inde conuerfus ad Lido-
rem addebatrSecundum tuam cau(am,Rcuti dixi,Ecce tibi vindida. Tum Lidor,acce-
aPrxtorc vindida,capur ferui percutiebat, faciem palma, tergumque verberabar.
Quibus adis,nomen mauumiRi in Ada a Scriba referebatur, adieda caufa manuniiP
Ronis. Addit autem Sigonius ex Caio, D. de manumiRis vindida,non fuiRe omnino
^ pro tribunaii manumittere. Iraque plerolque in tranRtu (eruos manumitti io-
Z%- ^^^um aut lauandi,aut gcRandi,aut ludorum caufa prodiiRet Precor. Hadenus il-
L.HincdcdudumeReopmoreum morem , quem hodie obferuant Nobiles,atq;alij
potentes domini , donantes feruos iure geRandi arma, quod noRra lingua dicitur,
4, Sed vt ad priora redeam,qui manumiRi & libertate donati erant,rafo capite pileum
gcRabant,libertatis inRgne. Vnde prouerbium natum: Ad pileum vocare,id eR,ad li-
^ bertatem vocare.In cuius prouerbij expticationc EraRnus inChiliadibus fcribit,vide-
ri,pileum prifeis inRgne fuiRe (pedata? virtutis, vt inde duxerit mos, vt qui MagiRrI
Dodotifquc titulo decorantur,pReum accipiant.His fecundus manumittendi modus
L, 1. fuir. Tertius,qui tcRamento 6r,in InRitutionibus fatis diiisenter expiicatur, quare eo
^ ^ Ledorem remitto. ^ ^ ^
Addunt lurifconfulti & alios tres modos, quos naturales vocant 3 videlicet, inter
amicos
 
Annotationen