DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.11058#0469
detendens, ait, non omnes miuri.is hac poena aeRimatos HHHe,fed leuiores tantum , &
^ ^nc paucitatem aHium^grauc pondus a:ris fuiHe,cum populus Romanus ea tcnipcRa-
cc librariis aHibus vfus fuerit.
5'H'M^^JIniuriadiRa eA,quod non iurc Hat. AuRor Rhetoricorum ad Heren-
nium, lib. 4. ait, imurias cHe,quae aut pulfatione corpus,aut conuicio aures,aut aliqua
turpitudine vitam cuiufpiam violant. Meoque Labeo docet, iniuriam aut re Heri, aut
verbis.Rc,quoties manus inferuntur : verbis vero, quoties non inferuntur manus, vt
ciim conuicium Ht,&c. Ha:c lex de leuibus, vt ante Ca:cihj verbis dixi, iniuriis loqui-
tur,non de atrocibus.
LNJ. Si
Extatapud Agellium libro 10.capite i.& apud FeHum in voce Talio.
B Vult h^clex,vt de graui,& atroci etiam illata iniuriapacifci liceat, fed epaRo,hoc
^ EncpaRo,vei extra paRum talionem cHe poenam. Queritur de huius quoque legis
iniquitate Phauorinus apud Agellium,inquiens: Nonnulla in iHis Dccemuirorum le-
ojbus ncc coniiHerc quidem viia Hmt:Veiuti iiia lex Taiionis,cuius verba(mii memo-
ri^ me fallit)h^c Hmt:Si membrum rupit meum,e paRo taiio eHo. Praeter enim vlci-
Hcndi acerbitatem,ne procedere quoque exfecutio iuHa taiionis poteR.Na cui mem-
brum ab aiio ruptum cHji ipH itidem rumpere per talionem velit: quaero,an eHrcere
poisit rumpendi pariter mebn aequiiibriurln qua re primum ea diHrcuitas cH inexpli-
cabitis. Qmd, H membrum aiter imprudens ruperit 2 Quod enim per imprudentiam
Muni cR, retaiiari per imprudentiam debet. iRus quippe fortuitus, & conHHtns non
C cadunt fubeiufiem talionis Hmilitudinem. Hcec& plui a Phauorinus. SedC^ciiius
pro defeniione legis ait, Decemuiros minuere atque extinguere volentes huiuHemo-
di violentiam pullandi,atque Ixdendi talione,eo metu coercendos eHe homines putaH
H. Neque eius,qui membrum alteri rupiHet, & pacifci tamen talione redimenda nol-
let,tantam rationem hihendam arbitratos eHe,vtan prudens imprudenive rupifet,{pe-
dandum putarent,aut talionem in eo vel ad amuHim acquipararent, vei m libriii per-
pendercnt.ded potius eundem animum,eundemque impetum in eadem parte corporis
rumpendi,non eundem quoque caium exigi voluiHe:quoniam modus voluntatis pra?-
Aari poHet,cafus iRus non pofet. Nec eHe nimiam acerbitatem poenae, cum idem Hat
m me,quod egomet in alio fecerim. PraRertim cum habeam facultatem paciicendi,&
D non neccHeht pati talionem,niH eam ipH ciegerim.HaRenus ille.
) Taiio,mquit iHdorus, eR Hmilitudo vindiRae,vt taliter patiatur quis vt*
fccit.De Talione legem etiam Gice :ihabucrunt,& ante hos ludsei ex praecepto Dei.
UM. S*^ ......
Huius capitis teRimonia extant apud Agellium,libro io.cap.i.& luHinianum lib.4.
Mitutionum,titulo 4.
C^ciiius apud Agellium,Iniurias,inquit,arrociorcs,vt de oHe fraRo,non liberis mo-
do,verum etiam feruis HiRas , impeniiorc damno vindicauerunt. IuHinianus autem:
Poena iniuriarum ex lege xn. Tabularum,propter membrum quidem ruptum ta!io
erat:propter os vero fraRum,nummarias poenae erant conditurae,quaH in magna vete-
f rum paupertate. Haec Hle. Qualis vero ea poena , vel quot alsium fuerit, non expri-
mitur
LF. ^
TcRimonium huius legis extat apud Vlpianum 1. qui feruandarum,$. v!timo.de
pr^Hript verb. vbi commemorat,fuiHe legem xn. Tabularum depadu pecoris, H in
tue alienum pecus pafceretur.
Voluerunt Dccemuiri concordiam inter ciues conferuarc,& cauias litium , & cen-
trouerhai um procidere,idebque harc leuia in Hias tabulas retulerunt.Competebat au-
tem haec legitima de paHu pecoris aRio tum proprie,cum m mao tuae pecudes meum
aliquid depaRareHent,naturam Hiamfecutde.Plurade his habent IuriRcnfulti. Mihi e-
^ nimpropofitum noneR,Iuriiconfultoru%mnodofis^&d'Hicilesqu^Riones hictraRa-
re,memor i!lius:Ne futor vitra crepidam^
Extat huius legis teitiniemum apud luHinianum InHitutionibus, titulo , Si quadr.
*paup.Rciifdic.§.i.& alibi.AHpianus dicit,Si quadrupes pauperiem "eciHe dicatur, aRio
ex duodecim Tabulis ddeendit. QuaHex voluit, aut dari quod nocuit^ id eH.anima^
^ ^nc paucitatem aHium^grauc pondus a:ris fuiHe,cum populus Romanus ea tcnipcRa-
cc librariis aHibus vfus fuerit.
5'H'M^^JIniuriadiRa eA,quod non iurc Hat. AuRor Rhetoricorum ad Heren-
nium, lib. 4. ait, imurias cHe,quae aut pulfatione corpus,aut conuicio aures,aut aliqua
turpitudine vitam cuiufpiam violant. Meoque Labeo docet, iniuriam aut re Heri, aut
verbis.Rc,quoties manus inferuntur : verbis vero, quoties non inferuntur manus, vt
ciim conuicium Ht,&c. Ha:c lex de leuibus, vt ante Ca:cihj verbis dixi, iniuriis loqui-
tur,non de atrocibus.
LNJ. Si
Extatapud Agellium libro 10.capite i.& apud FeHum in voce Talio.
B Vult h^clex,vt de graui,& atroci etiam illata iniuriapacifci liceat, fed epaRo,hoc
^ EncpaRo,vei extra paRum talionem cHe poenam. Queritur de huius quoque legis
iniquitate Phauorinus apud Agellium,inquiens: Nonnulla in iHis Dccemuirorum le-
ojbus ncc coniiHerc quidem viia Hmt:Veiuti iiia lex Taiionis,cuius verba(mii memo-
ri^ me fallit)h^c Hmt:Si membrum rupit meum,e paRo taiio eHo. Praeter enim vlci-
Hcndi acerbitatem,ne procedere quoque exfecutio iuHa taiionis poteR.Na cui mem-
brum ab aiio ruptum cHji ipH itidem rumpere per talionem velit: quaero,an eHrcere
poisit rumpendi pariter mebn aequiiibriurln qua re primum ea diHrcuitas cH inexpli-
cabitis. Qmd, H membrum aiter imprudens ruperit 2 Quod enim per imprudentiam
Muni cR, retaiiari per imprudentiam debet. iRus quippe fortuitus, & conHHtns non
C cadunt fubeiufiem talionis Hmilitudinem. Hcec& plui a Phauorinus. SedC^ciiius
pro defeniione legis ait, Decemuiros minuere atque extinguere volentes huiuHemo-
di violentiam pullandi,atque Ixdendi talione,eo metu coercendos eHe homines putaH
H. Neque eius,qui membrum alteri rupiHet, & pacifci tamen talione redimenda nol-
let,tantam rationem hihendam arbitratos eHe,vtan prudens imprudenive rupifet,{pe-
dandum putarent,aut talionem in eo vel ad amuHim acquipararent, vei m libriii per-
pendercnt.ded potius eundem animum,eundemque impetum in eadem parte corporis
rumpendi,non eundem quoque caium exigi voluiHe:quoniam modus voluntatis pra?-
Aari poHet,cafus iRus non pofet. Nec eHe nimiam acerbitatem poenae, cum idem Hat
m me,quod egomet in alio fecerim. PraRertim cum habeam facultatem paciicendi,&
D non neccHeht pati talionem,niH eam ipH ciegerim.HaRenus ille.
) Taiio,mquit iHdorus, eR Hmilitudo vindiRae,vt taliter patiatur quis vt*
fccit.De Talione legem etiam Gice :ihabucrunt,& ante hos ludsei ex praecepto Dei.
UM. S*^ ......
Huius capitis teRimonia extant apud Agellium,libro io.cap.i.& luHinianum lib.4.
Mitutionum,titulo 4.
C^ciiius apud Agellium,Iniurias,inquit,arrociorcs,vt de oHe fraRo,non liberis mo-
do,verum etiam feruis HiRas , impeniiorc damno vindicauerunt. IuHinianus autem:
Poena iniuriarum ex lege xn. Tabularum,propter membrum quidem ruptum ta!io
erat:propter os vero fraRum,nummarias poenae erant conditurae,quaH in magna vete-
f rum paupertate. Haec Hle. Qualis vero ea poena , vel quot alsium fuerit, non expri-
mitur
LF. ^
TcRimonium huius legis extat apud Vlpianum 1. qui feruandarum,$. v!timo.de
pr^Hript verb. vbi commemorat,fuiHe legem xn. Tabularum depadu pecoris, H in
tue alienum pecus pafceretur.
Voluerunt Dccemuiri concordiam inter ciues conferuarc,& cauias litium , & cen-
trouerhai um procidere,idebque harc leuia in Hias tabulas retulerunt.Competebat au-
tem haec legitima de paHu pecoris aRio tum proprie,cum m mao tuae pecudes meum
aliquid depaRareHent,naturam Hiamfecutde.Plurade his habent IuriRcnfulti. Mihi e-
^ nimpropofitum noneR,Iuriiconfultoru%mnodofis^&d'Hicilesqu^Riones hictraRa-
re,memor i!lius:Ne futor vitra crepidam^
Extat huius legis teitiniemum apud luHinianum InHitutionibus, titulo , Si quadr.
*paup.Rciifdic.§.i.& alibi.AHpianus dicit,Si quadrupes pauperiem "eciHe dicatur, aRio
ex duodecim Tabulis ddeendit. QuaHex voluit, aut dari quod nocuit^ id eH.anima^