DOI Artikel:
Zboińska-Daszynska, Bozena: Warsztat dominikański: z dziejów snycerstwa i malarstwa krakowskiege na początku XVII w.
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.21220#0090
Ryc. 12. Albrecht Diirer, Studium szaty
pochodzenia niż obrazy na skrzy-
dłach; "wykazuje bowiem cechy
odmienne i późniejsze od współ-
czesnych. I tu jednak użyto tra-
dycyjnego złotego tła, w posta-
ciach natomiast zastosowano pe-
wne zdobycze renesansu. Twórca
obrazów krakowskich nie znał
wprawdzie dobrze malarstwa wło-
skiego, ale posiadał już pewną
znajomość wartości, które ono
ze sobą przyniosło. W obrazie
św. Anny te nowe cechy stylo-
we widoczne są w dążeniu do
wielkich linii, w wydobywaniu
kształtu ciała dzięki układowi
fałdów oraz stosowaniu kontra-
stów światłocienia na sukniach Boga 0jca, rysunek. Wiedeń, Albertina.
Madonny i św. Anny. Artysta (Wg Winklera)
draperie szat układa tutaj mięk-
ko, w długie, słabo tylko gotycyzujące fałdy z charakterystycznym od-
winięciem u dołu.
Nasuwa się więc pytanie, skąd w tym czasie, w połowie w. XVI,
mógł malarz krakowski poznać prądy malarskie renesansu i jakie były
drogi, którymi przyszedł do nas charakterystyczny dla tego malarstwa
układ draperii? Należy tu zwrócić uwagę na wpływy sztuki Diirera,
a przede wszystkim jego rycin, które zapewne znał malarz obrazów
krakowskiego ołtarza, gdyż układ draperii w naszym obrazie jest bar-
dzo Durerowski. Są to bowiem długie, miękko układające się fałdy,
odwinięte na stopie, podobnie jak na rycinie przedstawiającej Ma-
donnę z dwoma aniołami lub św. Hieronima 33. Podobne, a jeszcze bliż-
sze naszym obrazom motywy draperii spotykamy też w rysunkach
z Luwru i z Albertiny z r. 1508 34 (ryc. 12). Układ szat św. Anny przy-
pomina znowu rysunek znajdujący się również w Albertinie, przedsta-
wiający Madonnę czytającą (z 1521 r.) 35.
Wpływów Albrechta Diirera na polskie malarstwo renesansowe nie
należy chyba ukrywać. Ten wielki postępowy artysta niemieckiego rene-
sansu musiał wywrzeć wpływ i na naszą sztukę, choćby dzięki swym
33 B. 39, Madonna z dwoma aniołami, miedzioryt z r. 1518; B. 59 Siu. Hieronim,
miedzioryt z r. 1512.
34 Studium szaty Chrystusa do ołtarza Hellera, rys. z r. 1508 (Luwr) — Ibid.,
t. n, fig. 455. Studium szaty Boga Ojoa do ołtarza Hellera (Albertina), rys. z r.
1508 — Ibid., fig. 457.
35 Maria czytająca (Albertina), rys. z r. 1521 — Ibid., t. IV, fig. 885.
83
pochodzenia niż obrazy na skrzy-
dłach; "wykazuje bowiem cechy
odmienne i późniejsze od współ-
czesnych. I tu jednak użyto tra-
dycyjnego złotego tła, w posta-
ciach natomiast zastosowano pe-
wne zdobycze renesansu. Twórca
obrazów krakowskich nie znał
wprawdzie dobrze malarstwa wło-
skiego, ale posiadał już pewną
znajomość wartości, które ono
ze sobą przyniosło. W obrazie
św. Anny te nowe cechy stylo-
we widoczne są w dążeniu do
wielkich linii, w wydobywaniu
kształtu ciała dzięki układowi
fałdów oraz stosowaniu kontra-
stów światłocienia na sukniach Boga 0jca, rysunek. Wiedeń, Albertina.
Madonny i św. Anny. Artysta (Wg Winklera)
draperie szat układa tutaj mięk-
ko, w długie, słabo tylko gotycyzujące fałdy z charakterystycznym od-
winięciem u dołu.
Nasuwa się więc pytanie, skąd w tym czasie, w połowie w. XVI,
mógł malarz krakowski poznać prądy malarskie renesansu i jakie były
drogi, którymi przyszedł do nas charakterystyczny dla tego malarstwa
układ draperii? Należy tu zwrócić uwagę na wpływy sztuki Diirera,
a przede wszystkim jego rycin, które zapewne znał malarz obrazów
krakowskiego ołtarza, gdyż układ draperii w naszym obrazie jest bar-
dzo Durerowski. Są to bowiem długie, miękko układające się fałdy,
odwinięte na stopie, podobnie jak na rycinie przedstawiającej Ma-
donnę z dwoma aniołami lub św. Hieronima 33. Podobne, a jeszcze bliż-
sze naszym obrazom motywy draperii spotykamy też w rysunkach
z Luwru i z Albertiny z r. 1508 34 (ryc. 12). Układ szat św. Anny przy-
pomina znowu rysunek znajdujący się również w Albertinie, przedsta-
wiający Madonnę czytającą (z 1521 r.) 35.
Wpływów Albrechta Diirera na polskie malarstwo renesansowe nie
należy chyba ukrywać. Ten wielki postępowy artysta niemieckiego rene-
sansu musiał wywrzeć wpływ i na naszą sztukę, choćby dzięki swym
33 B. 39, Madonna z dwoma aniołami, miedzioryt z r. 1518; B. 59 Siu. Hieronim,
miedzioryt z r. 1512.
34 Studium szaty Chrystusa do ołtarza Hellera, rys. z r. 1508 (Luwr) — Ibid.,
t. n, fig. 455. Studium szaty Boga Ojoa do ołtarza Hellera (Albertina), rys. z r.
1508 — Ibid., fig. 457.
35 Maria czytająca (Albertina), rys. z r. 1521 — Ibid., t. IV, fig. 885.
83