DOI Artikel:
Grabowska, Irena: Francuskie portrety renesansowe w Zbiorach Czartoryskich
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.21220#0121
sznością wysuniętej przez nas
identyfikacji przemawia też anali-
za napisu widocznego na fotogra-
ficznej odbitce portretu, wykazu-
jąca, że istniał na nim kiedyś in-
ny napis, z którego można odcy-
frować dwie litery ,,JU", odpo-
wiadające niewątpliwie początko-
wym literom imienia Juan.
Dodać trzeba, że krakowski
portret pochodzi z ostatnich lat
krótkiego życia Don Juana, gdyż
wcześniejsze jego podobizny z o-
kresu pobytu w Hiszpanii i walk
w Tunisie przedstawiają go bez
brody, a tylko z wąsami. Portret
ten różni się od innych omówio-
nych niezwykłą gładkością fak-
tury oraz dużymi wartościami ko-
lorystycznymi, nie spotykanymi
właściwie w szkole utworzonej
pod wpływem Franciszka Cloueta,
gdzie pierwszą rolę odgrywały
przede wszystkim elementy ry-
sunkowe, nie zaś malarskie. Duże
podobieńtwo stylu i formy wiąże natomiast omawiany przez nas por-
tret z portretem Antoniego de Bourbon, wykonanym przez Corneilłe'a
de Lyon, przechowywanym w zbiorach Lanckorońskiego w Wiedniu,
a pochodzącym z kolekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego (ryc. 16).
Łagodne przejścia barwne, głębia i świeżość kolorów oraz stosowanie
światłocienia na nieco szerszą skalę pozwalają łączyć portret Don Juana
z warsztatem Corneille'a, którego twórczość wyróżniała się z całości
francuskiej produkcji portretowej bardziej malarskim ujęciem obrazu.
Z pism Brantóme'a wiadomo przy tym, że malarz ten posiadał w swym
domu w Lyonie salę ozdobioną licznymi podobiznami osób ze sfer dwor-
skich. Portrety te przeznaczone były na sprzedaż GS. Można więc przy-
puszczać, że Corneille stał na czele warsztatu malarskiego, w którym
pomocnicy jego pracowali według bezpośrednich wskazówek mistrza 69.
Nasz portret należy zaliczyć do rzędu warsztatowych prac Corneil-
le^, gdyż zbyt ciemne tło obrazu, nie spotykane we własnoręcznych
dziełach mistrza, przemawia przeciw jego bezpośredniemu autorstwu.
Portret ten mógł powstać w czasie przejazdu Don Juana przez Fran-
08 Brantóme, Vie des dames illustres, s. 348, wyd. Lalanne.
69 L. D i m i e r, op. cit, t. II, s. 58—72.
114
Ryc. 15. A. van Leest, portret Don Juana
d'Austria. (Wg Tillmanna i Liera)
identyfikacji przemawia też anali-
za napisu widocznego na fotogra-
ficznej odbitce portretu, wykazu-
jąca, że istniał na nim kiedyś in-
ny napis, z którego można odcy-
frować dwie litery ,,JU", odpo-
wiadające niewątpliwie początko-
wym literom imienia Juan.
Dodać trzeba, że krakowski
portret pochodzi z ostatnich lat
krótkiego życia Don Juana, gdyż
wcześniejsze jego podobizny z o-
kresu pobytu w Hiszpanii i walk
w Tunisie przedstawiają go bez
brody, a tylko z wąsami. Portret
ten różni się od innych omówio-
nych niezwykłą gładkością fak-
tury oraz dużymi wartościami ko-
lorystycznymi, nie spotykanymi
właściwie w szkole utworzonej
pod wpływem Franciszka Cloueta,
gdzie pierwszą rolę odgrywały
przede wszystkim elementy ry-
sunkowe, nie zaś malarskie. Duże
podobieńtwo stylu i formy wiąże natomiast omawiany przez nas por-
tret z portretem Antoniego de Bourbon, wykonanym przez Corneilłe'a
de Lyon, przechowywanym w zbiorach Lanckorońskiego w Wiedniu,
a pochodzącym z kolekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego (ryc. 16).
Łagodne przejścia barwne, głębia i świeżość kolorów oraz stosowanie
światłocienia na nieco szerszą skalę pozwalają łączyć portret Don Juana
z warsztatem Corneille'a, którego twórczość wyróżniała się z całości
francuskiej produkcji portretowej bardziej malarskim ujęciem obrazu.
Z pism Brantóme'a wiadomo przy tym, że malarz ten posiadał w swym
domu w Lyonie salę ozdobioną licznymi podobiznami osób ze sfer dwor-
skich. Portrety te przeznaczone były na sprzedaż GS. Można więc przy-
puszczać, że Corneille stał na czele warsztatu malarskiego, w którym
pomocnicy jego pracowali według bezpośrednich wskazówek mistrza 69.
Nasz portret należy zaliczyć do rzędu warsztatowych prac Corneil-
le^, gdyż zbyt ciemne tło obrazu, nie spotykane we własnoręcznych
dziełach mistrza, przemawia przeciw jego bezpośredniemu autorstwu.
Portret ten mógł powstać w czasie przejazdu Don Juana przez Fran-
08 Brantóme, Vie des dames illustres, s. 348, wyd. Lalanne.
69 L. D i m i e r, op. cit, t. II, s. 58—72.
114
Ryc. 15. A. van Leest, portret Don Juana
d'Austria. (Wg Tillmanna i Liera)