DOI Artikel:
Lepiarczyk, Józef: Dzieje budowy Muzeum Czartorskich w Krakowie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.21220#0204
L ..... Ą . 4
X
4
1 —i'
El
Ryc. 12. W. Beringer (?), projekt fasady Muzeum Czartoryskich (tzw. Pałac) od
strony ul. Pijarskiej (niedatowany). Muzeum Narodowe w Krakowie, Zbiory Czar-
toryskich
mamy żyć, rozwijać się i stać się instytucją mającą znaczenie dla spo-
łeczeństwa. Sądzę, że żadne półśrodki nie pomogą, że odpowiednio do
tego oświadczenia stanowczo postanowić należy". Gadon, odpowiada-
jąc Sokołowskiemu, przyznał, że w akcie z r. 1874 był błąd (chodzi
o art. 4), że Czartoryski pragnie zawrzeć nowy kontrakt z miastem,
gdyż Muzeum powinno mieć lokal własny nie obciążony żadną hipoteką
czy ograniczeniami. Czartoryski, zniechęcony całkowicie budowlanymi
niepowodzeniami krakowskimi i sieniawskimi (restauracja pałacu), za-
stanawiał się, gdzie szukać ostatecznego schronienia dla zbiorów:
w Krakowie, czy poza Krakowem i wobec tego polecił zaczekać z ro-
botami budowlanymi0G. Powody, o których mowa poniżej, sprawiły, że
kupno domu zostało jednak zadecydowane.
Sprawa autorstwa architektonicznego nie przedstawiała się jasno do
tej pory. Zachowały się z lat 1886—1893 liczne projekty przebudowy
kamienicy Koźmiana i sąsiedniej (1. or. 21—19) w jedną całość. Naj-
pierw zrealizowano połączenie mostem nowonabytej kamienicy z Klasz-
torkiem. Projekt wykonał w roku 1886 Albert Bitner z Paryża67, pra-
cujący dla Czartoryskiego po śmierci Ouradou, przy czym architekturę
mostu wzorował na elementach Klasztorku i Arsenału. Jako autor licz-
nych projektów przebudowy fasad obu domów nawiązuje w nich Bit-
66 List z 21 III 1885, ibid.
67 W pierwszym projekcie z r. 1886, nie sygnowanym, występuje neorenesansowy
szczyt (rulon planów nr 1, Zbiory Czartoryskich). Projekt drugi z 4 II 1886 (za-
twierdzony 25 X 1886) wykonano bez zmian (ibid., oraz Arch. Bud. PMRN, 1, dz. I,
s. 315 — przerys Beringera). Na mostku widnieje data: MDCCCLXXXVI.
197
X
4
1 —i'
El
Ryc. 12. W. Beringer (?), projekt fasady Muzeum Czartoryskich (tzw. Pałac) od
strony ul. Pijarskiej (niedatowany). Muzeum Narodowe w Krakowie, Zbiory Czar-
toryskich
mamy żyć, rozwijać się i stać się instytucją mającą znaczenie dla spo-
łeczeństwa. Sądzę, że żadne półśrodki nie pomogą, że odpowiednio do
tego oświadczenia stanowczo postanowić należy". Gadon, odpowiada-
jąc Sokołowskiemu, przyznał, że w akcie z r. 1874 był błąd (chodzi
o art. 4), że Czartoryski pragnie zawrzeć nowy kontrakt z miastem,
gdyż Muzeum powinno mieć lokal własny nie obciążony żadną hipoteką
czy ograniczeniami. Czartoryski, zniechęcony całkowicie budowlanymi
niepowodzeniami krakowskimi i sieniawskimi (restauracja pałacu), za-
stanawiał się, gdzie szukać ostatecznego schronienia dla zbiorów:
w Krakowie, czy poza Krakowem i wobec tego polecił zaczekać z ro-
botami budowlanymi0G. Powody, o których mowa poniżej, sprawiły, że
kupno domu zostało jednak zadecydowane.
Sprawa autorstwa architektonicznego nie przedstawiała się jasno do
tej pory. Zachowały się z lat 1886—1893 liczne projekty przebudowy
kamienicy Koźmiana i sąsiedniej (1. or. 21—19) w jedną całość. Naj-
pierw zrealizowano połączenie mostem nowonabytej kamienicy z Klasz-
torkiem. Projekt wykonał w roku 1886 Albert Bitner z Paryża67, pra-
cujący dla Czartoryskiego po śmierci Ouradou, przy czym architekturę
mostu wzorował na elementach Klasztorku i Arsenału. Jako autor licz-
nych projektów przebudowy fasad obu domów nawiązuje w nich Bit-
66 List z 21 III 1885, ibid.
67 W pierwszym projekcie z r. 1886, nie sygnowanym, występuje neorenesansowy
szczyt (rulon planów nr 1, Zbiory Czartoryskich). Projekt drugi z 4 II 1886 (za-
twierdzony 25 X 1886) wykonano bez zmian (ibid., oraz Arch. Bud. PMRN, 1, dz. I,
s. 315 — przerys Beringera). Na mostku widnieje data: MDCCCLXXXVI.
197