Barbara Miodońska
DEKORACJA MALARSKA RĘKOPISU KRONIKI CZESKIEJ PRIBIKA
Z RADENINA W ZBIORACH BIBLIOTEKI CZARTORYSKICH
W KRAKOWIE
W zbiorach Biblioteki Czartoryskich w Krakowie znajduje się znany
już uczonym w. XIX * rękopis Kroniki czeskiej (sygn. 1414) napisanej
przez Pribika z Radenina zw. Pulkava, doktora artium, rektora szkoły
kolegiackiej św. Jerzego w Pradze, na polecenie cesarza Karola IV. Rę-
kopis złożony z 139 kart pergaminowych o wymiarach 32.0 X 23.0 cm
oraz 4 papierowych kart ochronnych, napisany jest staranną minuskułą
gotycką w dwóch kolumnach po 30 wierszy-. Treść jego stanowi łaciński
tekst Kroniki — do roku 1307 (s. 3—250), Ordo ad coroRandam repem
Boemoram (s. 251—270) i Ordo ad beaedice%dmn. repmam (s. 270—276).
Rękopis zawiera wiele poprawek,które początkowo były robione na mar-
ginesach, potem zaś wymazane i przenoszone do tekstu. Liczne i nieraz
obszerne glosy marginalne wykonały głównie dwie ręce. Glosy ręki A do-
tyczą historii Marchii Brandenburskiej, którą Karol IV przyłączył do
Korony Czeskiej w r. 1373, czyniąc jej margrabią królewicza Wacława.
Glosy te powołują się na Kronikę brandenburską przywiezioną do Pragi
przez cesarza w r. 1373 s. Glosy ręki B zostały wpisane niewątpliwie już
w Polsce, w pierwszej połowie w. XV. Dotyczą one historii Polski i jej
patronów — św. Stanisława i św. Jadwigi śląskiej. Zawierają zwięzły,
lecz dobitny komentarz krytyczny do pewnych sformułowań czeskiego
kronikarza, które nie podobały się polskiemu właścicielowi rękopisu.
Rękopis Biblioteki Czartoryskich należy do drugiej recenzji Kroniki
* Opisał go po raz pierwszy W. Kętrzyński, przedrukowując równocześnie za-
warte w nim glosy marginalne (O paryskim rękopisie PiRkawp. Roczniki Towarzy-
stwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego V, Poznań 1869, s. 314—336). — F. Palacky,
O Pfibikoui Pnikauoui z Radenina a jeho kronice ćeske (Sezeni tridy pro mudro-
slovi dejepis a slovozpyt dne 12 dubna 1869). — J. Muller, O rnkopiseck kroniki/
Pribika z Radenina prijmim Pnikaup zidaste pak o rnkopisn krakowskim, Praha 1887.
2 Trzynaście składek, w tym składki 1—12 to kwinterniony zaopatrzone w ku-
stosze, składka 13 zawiera obecnie 4 karty, składka 14 to septernion. Pergaminowa
karta ochronna (s. 1/2), odmiennie od reszty liniowana i paginowana, została dodana
do rękopisu w pierwszej połowie w. XV. Oprawa nowa; deski obciągnięte brunatną
skórą.
s Muller o. c., s. 8, 10—11.
43
DEKORACJA MALARSKA RĘKOPISU KRONIKI CZESKIEJ PRIBIKA
Z RADENINA W ZBIORACH BIBLIOTEKI CZARTORYSKICH
W KRAKOWIE
W zbiorach Biblioteki Czartoryskich w Krakowie znajduje się znany
już uczonym w. XIX * rękopis Kroniki czeskiej (sygn. 1414) napisanej
przez Pribika z Radenina zw. Pulkava, doktora artium, rektora szkoły
kolegiackiej św. Jerzego w Pradze, na polecenie cesarza Karola IV. Rę-
kopis złożony z 139 kart pergaminowych o wymiarach 32.0 X 23.0 cm
oraz 4 papierowych kart ochronnych, napisany jest staranną minuskułą
gotycką w dwóch kolumnach po 30 wierszy-. Treść jego stanowi łaciński
tekst Kroniki — do roku 1307 (s. 3—250), Ordo ad coroRandam repem
Boemoram (s. 251—270) i Ordo ad beaedice%dmn. repmam (s. 270—276).
Rękopis zawiera wiele poprawek,które początkowo były robione na mar-
ginesach, potem zaś wymazane i przenoszone do tekstu. Liczne i nieraz
obszerne glosy marginalne wykonały głównie dwie ręce. Glosy ręki A do-
tyczą historii Marchii Brandenburskiej, którą Karol IV przyłączył do
Korony Czeskiej w r. 1373, czyniąc jej margrabią królewicza Wacława.
Glosy te powołują się na Kronikę brandenburską przywiezioną do Pragi
przez cesarza w r. 1373 s. Glosy ręki B zostały wpisane niewątpliwie już
w Polsce, w pierwszej połowie w. XV. Dotyczą one historii Polski i jej
patronów — św. Stanisława i św. Jadwigi śląskiej. Zawierają zwięzły,
lecz dobitny komentarz krytyczny do pewnych sformułowań czeskiego
kronikarza, które nie podobały się polskiemu właścicielowi rękopisu.
Rękopis Biblioteki Czartoryskich należy do drugiej recenzji Kroniki
* Opisał go po raz pierwszy W. Kętrzyński, przedrukowując równocześnie za-
warte w nim glosy marginalne (O paryskim rękopisie PiRkawp. Roczniki Towarzy-
stwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego V, Poznań 1869, s. 314—336). — F. Palacky,
O Pfibikoui Pnikauoui z Radenina a jeho kronice ćeske (Sezeni tridy pro mudro-
slovi dejepis a slovozpyt dne 12 dubna 1869). — J. Muller, O rnkopiseck kroniki/
Pribika z Radenina prijmim Pnikaup zidaste pak o rnkopisn krakowskim, Praha 1887.
2 Trzynaście składek, w tym składki 1—12 to kwinterniony zaopatrzone w ku-
stosze, składka 13 zawiera obecnie 4 karty, składka 14 to septernion. Pergaminowa
karta ochronna (s. 1/2), odmiennie od reszty liniowana i paginowana, została dodana
do rękopisu w pierwszej połowie w. XV. Oprawa nowa; deski obciągnięte brunatną
skórą.
s Muller o. c., s. 8, 10—11.
43