Muzeum Narodowe <Breslau> [Hrsg.]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Hrsg.]: Roczniki Sztuki Śląskiej (12.1979)

40

Sławnikowice k. Zgorzelca, kościół filialny, parafia Żarska
Wieś, epitafium W. v. Tschirnhaus
Na tle muszli; głowa zwrócona w lewo; w peruce a la lion; z żabotem; w obficie
sfaldowanym płaszczu.
Lit.: Lutsch, III, s. 739.
Lutsch zwraca uwagę na duże walory portretowe. Realizm
opracowania i typ popiersia bez cokołu wskazują na powią-
zania autora ze środowiskiem saskim.
WACKERLE, Marcin Maksymilian von (zm. 1705)
radca cesarski, dobrodziej kościoła Św. Wincentego we Wrocławiu.
38. Rzeźbiarz z kręgu sztuki wiedeńskiej, ok. 1705 r.
popiersie, rzeźba półpełna w owalu, wys. ok. 65 cm, biały
marmur
Wrocław, kościół św. Wincentego, epitafium M. M. von Wa-
ckerle
Głowa zwrócona en trois ąuarts w lewo; w peruce o fryzowanych włosach
do ramion; z żabotem; w płaszczu udrapowanym na ramionach.
Lit.: Burgemeister, III, s. 15.
Kompozycja portretu i delikatność opracowania szczegółów
wskazują na powiązania artysty z kręgiem rzeźby wiedeńskiej
i tradycją Rauchmillera.
WENGERSKY, Gabriel (zm. pocz. XVIII w.)
Lekarz nadworny króla polskiego Augusta II, czasowo także cesarza Leo-
polda I.
39. Rzeźbiarz śląski, pocz. XVIII w.
popiersie do ramion, rzeźba pełna, wielkość mniej niż naturalna,
drewno polichromowane
Wrocław, kościół św. Doroty, kaplica Serca Jezusowego (daw-
niej św. Antoniego), epitafium G. Wengersky'ego
Na tle owalnego obramienia; twarz zwrócona na wprost; z krótkimi fryzo-
wanymi włosami i cienkim wąsikiem; w sukni z żabotem.
Lit.: Reisch, s. 196; Burgemeister, III, s. 118.
Jedyny zachowany portret rzeźbiony w drewnie z tego czasu
na Śląsku, stanowi dowód trwania w rzeźbie barokowej daw-
nych tradycji snycerskich. Dosadną charakterystykę twarzy
podnosi barwna polichromia
WIESENGRUND, Karol Ignacy von (zm. 1678)
kanonik kapituły katedralnej wrocławskiej.

40. Rzeźbiarz śląski, ok. 1678 r.
popiersie w prawym profilu, płaskorzeźba w tondzie 0 ok.
40 cm, alabaster; uszkodzony 1945, uzupełniony gipsem
Wrocław, katedra, kaplica św. Wojciecha (dawniej św. Wa-
cława)
Głowa uniesiona lekko w górę; w piusce, spod której widoczne fryzowane
włosy sięgające szyi.
Lit.: Jungnitz, Die Bresłauer Domkirche, s. 109; Burgemeister, I, s. 96 — 97.
Pochodzi z nieistniejącego dziś epitafium, wmurowany po
lewej stronie nagrobka biskupa Neandera. Prymitywna forma
dzieła wskazuje na miejscowego rzeźbiarza wzorującego się
na sztuce Rauchmillera.
WINTER, Władysław von (zm. 1681)
syndyk kapituły katedralnej we Wrocławiu.
41. Rzeźbiarz śląski, ok. 1681 r.
popiersie w lewym profilu, płaskorzeźba w tondzie 0 ok.
40 cm, alabaster; uszkodzony 1945, uzupełniony gipsem
Wrocław, katedra, kaplica św. Wojciecha (dawniej św. Wa-
cława)
Z włosami skręconymi w loki, sięgającymi karku; z drobnym wąsikiem.
Lit.: lungnitz, Die Bresłauer Domkirche, s. 109; Burgemeister, 1, s. 96 —97.
Pochodzi z nieistniejącego dziś epitafium, wmurowany po
prawej stronie nagrobka biskupa Neandera. Portret wykazuje
analogie do wizerunku kanonika von Wiesengrund (zob.
poz. 40).
WOLFF, Jan Jerzy (1687-1722)
radca handlowy i senator miasta Wrocławia.
42. Ferdynand Maksymilian Brokof (1688-1731), 1721 r.
popiersie, rzeźba pełna, wielkość naturalna, biały marmur
Wrocław, kościół św. Elżbiety, kaplica boczna od strony pn,
nagrobek J. J. Wolffa
Popiersie zakończone u dołu linią prostą i ścięte ukośnie po bokach; na pła-
skim cokoliku; w luźno sfałdowanym płaszczu; w sukni z halsztukiem; z głową
zwróconą w lewo, w peruce d la Ilon,
Lit.: Kundmann; Gomolcky. s, 138 nit.; Zimmermann, II, s. 434;
Luchs, nr 229; Lutsch, I, 230-231; Pollak; NickcI, Die Bresłauer Stein-
epitaphien..., s. 40—44, 54; tenże, Portrdtbiisien...; Blaźićek, Ba-
rockkunst..., s. 176; tenże, Ferdinand Maximilian Brokof, s. 14; Dziurla,
Sztuka..., s. 350-351; Ostowska, s. 18.
Portret rzeźbiony był z natury. Autorstwo potwierdzają Pollak
i Blaźićek wskazując na analogie wrocławskiego nagrobka do
pomnika Vratislava z Mitrovic w kościele św. Jakuba w Pradze.

WYKAZ CYTOWANEJ LITERATURY

1. Bachmiński J., Gryfów, Lubomierz, Wrocław 1964.
2. Banaś P., Tomasz Weissfeld, Wrocław 1969.
3. Berichte des Provinzial-Konservators der Kunstdenkmdler
der Prorinz Schlesien uber die Tdtigkeit \om 1. Januar 1905
bis 31. Dezember 1906, Breslau [b. r.].
4. Białostocki J., Dwugłos o Berninim, Wrocław 1962, s. XII.
5. Blaźićek O. J., Ferdinand Maxmilian Brokof, Praha 1957.
6. Blaźićek O. J., Barockkimst in Bóhmen, Prag 1967.
7. Braun E. W., Matthias Rauchmiller (1645-1686), „Ober-
rheinische Kunst", IX (1940), s. 79-109, X (1942), s. 119-
150.
8. Bretschneider P., Die Denkmaler des Grafen Melchior
Hatzfeld zu Prausnitz und Lauderbach, „Die Christliche
Kunst", VI (1909/1910), s. 317-324.

9. Brinckmann A. E., Barockskulpłur, Berlin 1917.
10. Broniewski T., Trzebnica, Wrocław 1959.
11. Buchmann P., Friedrich, Landgraf von Hessen-Darmstadt,
Breslau 1883.
12. Burgemeister L., Grundmann G., Die Kunstdenkmdler
der Stadt Breslau, I-III, Breslau 1930-1934.
13. Degen K., Die Bau- und Kunstdenkmdler des Landkreises
Breslau, Frankfurt a. M. 1965.
14. Dziurla H., Sztuka baroku 1650-1750, [w:] Sztuka Wroc-
ławia, pod red. T. Broniewskiego i M. Zlata, Wrocław
1967, s. 264 - 378.
15. Dziurla H., Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 1975.
16. Forster R., Die Aula Leopoldina der Bresłauer Universitdt,
„Schlesiens Yorzeit", N. F. VI (1912), s. 150-164.

7 — Roczniki sztuki śląskiej