Sandrart, Joachim von: Scvlptvrae Veteris Admiranda, Sive Delineatio Vera Perfectissimarvm Eminentissimarvmqve Statvarum: unà cum artis hujus nobilissimae Theoria ; Serenissimo Ac Potentissimo Principi Ac Domino, Domino Carolo, Comiti Palat. Rheni, S. Rom. Imp. Archith. & Electori, Bavariae Duci, &c. &c. consecrata (Nürnberg, 1680) [Cicognara, 286] [VD17 3:610296P]

Imioini

labor.

fifluris difliliat, ncque cx argilla muci hominis ftrudtura rurfus concidac , pa*

leas&fetas porcorum,velequorumpilos immitcuncjquorum mixcione argilla

quafi colligacur acque conftringicur. Poftea linceo vel papyro figuras iftas

diligencer muniunc, & vinculis conftringunc, fuperaddences femper argillam,

donec in majore forma proporcio minoris moduli nude ac plane confpiciacur.

Simulacro in cancum compofico , ami&us ei paracur e craffiore ac rudi lin-

teo ; vel cenui mcerdum, fi operis fubcilicas id requirac : Tunc lutum in a-

qua maceracur, & irnago fenfim fine fenfu linceo mcingicur; inque ferierrL»

pJicarum rite componitur, uci proporcio illius poftulat. Poftea marmor ex-

periuncur, quod ubi dolacum in quadrum fueric, m lpfam imaginis ftacuram,

plenamque hujus magnicudinem probe dividicur ; juxta membrorum ordi-

nem, quas (ceu pedes ac manus,) excenduncur longius: Illa dimenfa atque

defcripca carbone func omnia. Poftquam igicur dimenfio faxi quadracl

finita eft, dolare quidem incipiunc; fed ica tamen, ut eadem menfura rur-

fus iterumque repetacur, femperque a forma ad faxum oculus revercatur;

ne quid ex illa pereac. Hic icaque circumfpecta (quod dickur) cura fimu-

lacrum cognofcere, operae precium eft j donec ad fimilicudinem figuras

propius accedac, acque conveniac. Qui vero temere & inexplorace fa-

xum a fronte & a tergo lacerant, idque imperitiftime decurpanc; non ha-

benc poftea, unde. defedtum fiippleant: Nullus enim fupereft locus, quo

eundem referre queant, ipfi, materia nimis detruncata, ludibrium artis

fuas fa&i. Haud raro etiam fieri amat, ut particulis turpicer agglutina-

tis ingens opus de honeftent.

Meliores vero ftatuarii, queis nimirum pe£tus fapit, primd marmor

fingulari quodam inftrumento, quod Subbie vocant, apte dimetiuntur, 6c

quicquid afperum eft, eodem amoliuntur; deinde alio corrotundanc, po«o

Piiitio ftremo fubciliore informanc, nervos, venas, capillos, aliaque hominis linea-

J>aiuarum menca fummo exprimences arcificio. Adulcimum, fi imaginem iracam_*

vel micem, crucem vel humanam, amancem, triftem aut hilarem, piam vel

impiam efEngere animus fic; teneris &; acutis limis, aridaque pumice, ali*

isque commodioribus inftrumentis afFectus illos ica expnmunt, ac (i

froncibus faxorum efTenc in«
fcripca.

Errorum,

a ilatua-
rt/s com-
m.inrum,
caujjkj.



CAP.