SZTUKA EUROPY WSCHODNIEJ • ИСКУССТВО ВОСТОЧНОЙ ЕВРОПЫ • ART OF THE EAST EUROPE • Т.Н
POLSKA - ROSJA: SZTUKA I HISTORIA
ПОЛЬША - РОССИЯ: ИСКУССТВО И ИСТОРИЯ
ТОМ II
Tomasz Śleboda
Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata
Twórczość Edgara Norwertha
Działalność Edgara Norwertha, znanego i cenione-
go architekta nie tylko w Polsce, ale także w Ro-
sji, twórcy projektu jednego z najlepszych założeń
sportowych w Europie, zasłużonego wykładowcy
zarówno na awangardowych uczelniach sowieckich
jak i Politechnice Warszawskiej, a w końcu publicy-
sty i plastyka nie doczekała się dotychczas osobnego
opracowania monograficznego. Opublikowane na
jego temat informacje mają charakter jedynie krót-
kich haseł encyklopedycznych lub biograficznych,
w których powielane są niepełne i często niepraw-
dziwe fakty.
Edgar Aleksander Norwerth pochodził z ro-
dziny szlacheckiej, wyznania rzymskokatolickiego,
osiadłej na dawnych Kresach Wschodnich Rzecz-
pospolitej.1 Przyszły twórca warszawskiego Cen-
tralnego Instytutu Wychowania Fizycznego (dalej:
CIWF) przyszedł na świat 7 kwietnia 1884 roku
w niewielkiej miejscowości Coppet położonej nad
Jeziorem Genewskim w Szwajcarii (ił. 1).
W latach 90-tych XIX w. cała rodzina Norwer-
thów przeniosła się do Moskwy, z którą Edgar Nor-
werth związał się aż do swego wyjazdu w 1924 r.2
Po ukończeniu w 1901 r. Komissarowskiej Szko-
1 ЦИАМ МИИПС (231: cc. 6-7).
2 РГААИ СЦУТР (677: c. 4).
ły Technicznej (Комиссаровское техническое
училище, ił. 2), został przyjęty do Cesarskiej
Moskiewskiej Szkoły Inżynieryjnej Dróg Komu-
nikacyjnych - Instytutu Inżynierów Komunika-
cji (Императорское Московское инженерное
училище ведомства путей сообщения).
Dyplom ukończenia Instytutu Norwerth otrzy-
mał 13 czerwca 1906 r. Niewiele wiadomo o pierw-
szych latach samodzielnej praktyki architekta po
ukończeniu szkoły. Po latach wspominał, że zaraz
po zakończeniu szkoły „pracował u architektów
rosyjskich”.3 Prawdopodobnie w latach 1908-1910
był zatrudniony jako pomocnik w pracowni mo-
skiewskiego architekta Aleksandra Griebienszczy-
kowa (А. Гребенщиков), a następnie Aleksieja
Szczusiewa (А. В. Щусев), z którym współpraco-
wał przy projekcie Dworca Kazańskiego.4
W roku 1909 rozpoczął eksternistyczną naukę
w tamtejszym Instytucie Inżynierów Cywilnych
(Институт Гражданских Инженеров), który po-
mimo trudności ostatecznie ukończył w 1914 r.5
W latach 1911-1915 uczestniczył w szeregu
konkursów organizowanych w różnych miastach
3 APWBOS (1288: s. 2).
4 Рогачев (1998: 189); Борисова, Каждая (1971: 162).
5 ЦГИАИГИ (184: с. 1).
POLSKA - ROSJA: SZTUKA I HISTORIA
ПОЛЬША - РОССИЯ: ИСКУССТВО И ИСТОРИЯ
ТОМ II
Tomasz Śleboda
Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata
Twórczość Edgara Norwertha
Działalność Edgara Norwertha, znanego i cenione-
go architekta nie tylko w Polsce, ale także w Ro-
sji, twórcy projektu jednego z najlepszych założeń
sportowych w Europie, zasłużonego wykładowcy
zarówno na awangardowych uczelniach sowieckich
jak i Politechnice Warszawskiej, a w końcu publicy-
sty i plastyka nie doczekała się dotychczas osobnego
opracowania monograficznego. Opublikowane na
jego temat informacje mają charakter jedynie krót-
kich haseł encyklopedycznych lub biograficznych,
w których powielane są niepełne i często niepraw-
dziwe fakty.
Edgar Aleksander Norwerth pochodził z ro-
dziny szlacheckiej, wyznania rzymskokatolickiego,
osiadłej na dawnych Kresach Wschodnich Rzecz-
pospolitej.1 Przyszły twórca warszawskiego Cen-
tralnego Instytutu Wychowania Fizycznego (dalej:
CIWF) przyszedł na świat 7 kwietnia 1884 roku
w niewielkiej miejscowości Coppet położonej nad
Jeziorem Genewskim w Szwajcarii (ił. 1).
W latach 90-tych XIX w. cała rodzina Norwer-
thów przeniosła się do Moskwy, z którą Edgar Nor-
werth związał się aż do swego wyjazdu w 1924 r.2
Po ukończeniu w 1901 r. Komissarowskiej Szko-
1 ЦИАМ МИИПС (231: cc. 6-7).
2 РГААИ СЦУТР (677: c. 4).
ły Technicznej (Комиссаровское техническое
училище, ił. 2), został przyjęty do Cesarskiej
Moskiewskiej Szkoły Inżynieryjnej Dróg Komu-
nikacyjnych - Instytutu Inżynierów Komunika-
cji (Императорское Московское инженерное
училище ведомства путей сообщения).
Dyplom ukończenia Instytutu Norwerth otrzy-
mał 13 czerwca 1906 r. Niewiele wiadomo o pierw-
szych latach samodzielnej praktyki architekta po
ukończeniu szkoły. Po latach wspominał, że zaraz
po zakończeniu szkoły „pracował u architektów
rosyjskich”.3 Prawdopodobnie w latach 1908-1910
był zatrudniony jako pomocnik w pracowni mo-
skiewskiego architekta Aleksandra Griebienszczy-
kowa (А. Гребенщиков), a następnie Aleksieja
Szczusiewa (А. В. Щусев), z którym współpraco-
wał przy projekcie Dworca Kazańskiego.4
W roku 1909 rozpoczął eksternistyczną naukę
w tamtejszym Instytucie Inżynierów Cywilnych
(Институт Гражданских Инженеров), który po-
mimo trudności ostatecznie ukończył w 1914 r.5
W latach 1911-1915 uczestniczył w szeregu
konkursów organizowanych w różnych miastach
3 APWBOS (1288: s. 2).
4 Рогачев (1998: 189); Борисова, Каждая (1971: 162).
5 ЦГИАИГИ (184: с. 1).