DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.55688#0362
358
Małgorzata Maria Grąbczewska
II. 1. Portret Adama Struga, ok. 1915, fotografia bromowo-
srebrowa, tonowana, Biblioteka Polska w Paryżu
II. 2. Portret Stefana Żeromskiego, 1911, fotografia bromowo-
srebrowa, tonowana, Biblioteka Narodowa, F. 114905/IV
uzyskanym dzięki położeniu warstwy farby na ne-
gatywie, dzięki czemu tancerka zdaje się być zawie-
szona w przestrzeni, ulatywać nad ziemią.
Stróżecki i Szumów utrzymywali bliskie sto-
sunki z polskimi i rosyjskimi emigrantami, przede
wszystkim z ruchem socjalistycznym. Stąd duża
ilość fotografii wykonanych na zamówienie tych
środowisk - fotografii oficjalnych, dokumentują-
cych ośrodki skupiające emigrantów takie jak am-
basada rosyjska, polska czy Biblioteka Polska; ale
również portrety najważniejszych członków elity
politycznej i intelektualnej obu emigracji. Wśród
sport terowanych przez Choumoffa w latach dwu-
dziestych znaleźli się Rosjanie: Maria Cwietajewa,
Aleksander Krupin, Aleksiej Remizów, Fiodor Sza-
lapin; Polacy: Władysław Mickiewicz, Władysław
Gąsiorowski, Bronisław Zaleski, Stanisław Patek,
Stanisław Reymont. Część z nich trafiła do Cho-
umoffa z polecenia Stróżeckiego. Irena Stróżecka
wspominała, że wśród stałych gości w domu rodzi-
ców byli m.in. Adam Strug (il. i),46 47 48 49 Stefan Żeromski
(il. 2) czy Mela Muter, która wykonała ok. 1910 r.
portret Jana4 - wszyscy oni stanęli przed obiekty-
wem Choumoffa. Wśród jego klientów znalazły się
również osobistości francuskie, takie jak Georges
Clemenceau, Anatole France, Leon Blum, ale też
• • • ” 4R
„wszyscy ministrowie .
Szczególne miejsce wśród klienteli zakładu
Choumoffa mieli artyści, malarze, rzeźbiarze, a tak-
że aktorzy i tancerze. Należy przyjąć, że z czasem
stał się nie tylko fotografem, ale i częścią wspólno-
ty artystycznej Montparnassu. Portrety artystów
wykonywał przede wszystkim w atelier, rzadziej
w mieszkaniu łub pracowni modela. W przypad-
ku artystów plastyków były to najczęściej ujęcia
charakteryzujące się ciasnym kadrem, skupiającym
uwagę oglądającego na twarzy i spojrzeniu portre-
towanego, nierzadko wymykającemu się poza kadr.
Wśród modeli Choumoffa znaleźli się tacy twórcy,
jak Edward Wittig, Mojżesz Kisling, Bronisława
Ostrowska. Nie należy wykluczać, że był związany
z powstałym w 1911 r. Towarzystwem Artystów
Polskich w Paryżu, fotografował bowiem większość
jego członków?9
46 Także portretowany przez Choumoffa.
47 Później był własnością brata Estery Stróżeckiej. Prawdo-
podobnie zginął w Warszawie w czasie II Wojny Światowej.
AAN (301/IV-l).
48 AAN (301/IV-1).
49 Siedziba Towarzystwa mieściła się w bliskim sąsiedztwie
atelier Choumoffa, por. Bobrowska-Jakubowska (1997: 58).
Małgorzata Maria Grąbczewska
II. 1. Portret Adama Struga, ok. 1915, fotografia bromowo-
srebrowa, tonowana, Biblioteka Polska w Paryżu
II. 2. Portret Stefana Żeromskiego, 1911, fotografia bromowo-
srebrowa, tonowana, Biblioteka Narodowa, F. 114905/IV
uzyskanym dzięki położeniu warstwy farby na ne-
gatywie, dzięki czemu tancerka zdaje się być zawie-
szona w przestrzeni, ulatywać nad ziemią.
Stróżecki i Szumów utrzymywali bliskie sto-
sunki z polskimi i rosyjskimi emigrantami, przede
wszystkim z ruchem socjalistycznym. Stąd duża
ilość fotografii wykonanych na zamówienie tych
środowisk - fotografii oficjalnych, dokumentują-
cych ośrodki skupiające emigrantów takie jak am-
basada rosyjska, polska czy Biblioteka Polska; ale
również portrety najważniejszych członków elity
politycznej i intelektualnej obu emigracji. Wśród
sport terowanych przez Choumoffa w latach dwu-
dziestych znaleźli się Rosjanie: Maria Cwietajewa,
Aleksander Krupin, Aleksiej Remizów, Fiodor Sza-
lapin; Polacy: Władysław Mickiewicz, Władysław
Gąsiorowski, Bronisław Zaleski, Stanisław Patek,
Stanisław Reymont. Część z nich trafiła do Cho-
umoffa z polecenia Stróżeckiego. Irena Stróżecka
wspominała, że wśród stałych gości w domu rodzi-
ców byli m.in. Adam Strug (il. i),46 47 48 49 Stefan Żeromski
(il. 2) czy Mela Muter, która wykonała ok. 1910 r.
portret Jana4 - wszyscy oni stanęli przed obiekty-
wem Choumoffa. Wśród jego klientów znalazły się
również osobistości francuskie, takie jak Georges
Clemenceau, Anatole France, Leon Blum, ale też
• • • ” 4R
„wszyscy ministrowie .
Szczególne miejsce wśród klienteli zakładu
Choumoffa mieli artyści, malarze, rzeźbiarze, a tak-
że aktorzy i tancerze. Należy przyjąć, że z czasem
stał się nie tylko fotografem, ale i częścią wspólno-
ty artystycznej Montparnassu. Portrety artystów
wykonywał przede wszystkim w atelier, rzadziej
w mieszkaniu łub pracowni modela. W przypad-
ku artystów plastyków były to najczęściej ujęcia
charakteryzujące się ciasnym kadrem, skupiającym
uwagę oglądającego na twarzy i spojrzeniu portre-
towanego, nierzadko wymykającemu się poza kadr.
Wśród modeli Choumoffa znaleźli się tacy twórcy,
jak Edward Wittig, Mojżesz Kisling, Bronisława
Ostrowska. Nie należy wykluczać, że był związany
z powstałym w 1911 r. Towarzystwem Artystów
Polskich w Paryżu, fotografował bowiem większość
jego członków?9
46 Także portretowany przez Choumoffa.
47 Później był własnością brata Estery Stróżeckiej. Prawdo-
podobnie zginął w Warszawie w czasie II Wojny Światowej.
AAN (301/IV-l).
48 AAN (301/IV-1).
49 Siedziba Towarzystwa mieściła się w bliskim sąsiedztwie
atelier Choumoffa, por. Bobrowska-Jakubowska (1997: 58).