DOI article:
Markiewicz, Anna: "Miednica auszpurska" i "Skrzynia a ze strojami operycznemi". Inwentarz lwowskiej kamienicy Stanisława Mateusza Rzewuskiego z 1728 roku
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.73729#0088
86
Anna Markiewicz
kastrat Bartolomeo Straparapa (Straparappa)40, który przed przybyciem do Rzeczy-
pospolitej występował na scenach Wenecji. Pojawił się on na dworze Rzewuskiego
najprawdopodobniej pod koniec r. 1727 i przebywał na nim do śmierci swego me-
cenasa. Wspomniany został także Marcin Paprocki, śpiewak-basista, który związany
był z kapelą Rzewuskiego już w czasach Ricierego, a po śmierci hetmana od lutego
r. 1729 związał się z dworem Sanguszków, na którym działał w latach 1729-173741.
W grupie wokalnej kapeli w tym okresie znajdowały się również dwie śpiewaczki.
Pierwsza z nich to Joanna, bez wątpienia Joanna Grazioli (Gratioli), która przeby-
wała na dworze hetmana z mężem Antoniem, być może również muzykiem42. Ko-
lejna wymieniona osoba to uczennica Grazioli, Janina Więckowska, zapewne wyso-
ko ceniona i lubiona przez hetmana, który zostawił jej spory zapis w testamencie43.
Po śmierci Rzewuskiego śpiewaczka w r. 1729 występowała, wraz z Jaroszewiczem,
Drewnowskim i Paprockim, na dworze Sanguszków44.
Wzmiankowani również w tekście źródła Kulka i „Jackowy brat" to najprawdo-
podobniej chłopcy, będący na wychowaniu śpiewaków i biorący udział w przedsta-
wieniach. Sam opis kostiumów - dziecięcych jeszcze strojów - i brak grzecznościo-
wej tytulatury sugeruje zresztą ich młody wiek. Inwentarz przynosi również inne
nieznane dotąd personalia, podając cenne wiadomości o nowych, dotychczas nie-
znanych artystach działających na dworze hetmana w marcu 1728 r. Poza gronem
znanych dotychczas śpiewaków Rzewuskiego wspomniany został również Patkowski
(zapewne dyszkancista Jan Patkowski), Cienkiewicz (Ciękiewicz) i Omelański. Listę
kostiumów domykają stroje dla niewymienionego z imienia tancmistrza, co stano-
wi interesujący przyczynek do zespołu baletowego istniejącego najwidoczniej, obok
zespołu śpiewaków i muzyków, na dworze hetmana. Być może jego solowe występy
uzupełniały przedstawienia operowe.
Spis poszerza wiedzę o operze na dworach magnackich, odkrywa detale wystę-
pów dworskich muzyków i stanowi cenne źródło obrazujące jeden z przejawów dzia-
łalności kapeli, przynosi nazwiska lub imiona śpiewaków działających na lwowskim
dworze Rzewuskiego tuż przed jego śmiercią. Warto również odnotować ciągłość
mecenatu muzycznego na dworze Rzewuskich. Syn hetmana, Wacław, odziedziczył
zamiłowania muzyczne i teatralne po ojcu i kontynuował jego tradycje w pałacu
40 Bieńkowska, Listy muzyków Stanisława Mateusza Rzewuskiego..., s. 151, 152, 154; A. Ryszka-Ko-
marnicka, Between Venice, Lubovla in Spis and Kraków: Prince Teodor Lubomirski - An Enthusiast
of Italian Opera (A Preliminary Study), „Musicologica Brunensia", 53, 2018, s. 197, 198; Sonaty
Francesca Marii Cattaneo (1697-1758) i inne kompozycje z rękopisu tarnowskiego (Pł-Ta 23), wstęp
i oprac. I. Bieńkowska, Warszawa 2018, s. 8.
41 Perz, Materiały do dziejów muzyki..., s. 65-66; Bieńkowska, Listy muzyków Stanisława Mate-
usza Rzewuskiego..., s. 151, 154, 155, 158, 160, 166; eadem, Śpiewacy Pawła Karola Sanguszki...,
s. 134, 135; M. Jochymczyk, Źródła do historii kapeli muzycznej przy klasztorze 00. Dominikanów
w Dzikowie, [w:] Zycie muzyczne w klasztorach dominikańskich w dawnej Rzeczypospolitej, red.
A. Patalas, Kraków 2016 (Acta Musicologica Universitatis Cracoviensis, XXXI), s. 130; Słownik
Muzyków Polskich, t. 1, Kraków 1964, s. 130.
42 Perz, Materiały do dziejów muzyki..., s. 66; Bieńkowska, Listy muzyków Stanisława Mateusza Rze-
wuskiego..., s. 151-153, 160; eadem, Kapela nadworna..., s. 45, 47, 48.
43 ANKr, Archiwum Sanguszków, Podh I 83, s. 72.
44 Perz, Materiały do dziejów muzyki..., s. 62, 66; Bieńkowska, Listy muzyków Stanisława Mateusza
Rzewuskiego..., s. 151-153, 160; eadem, Śpiewacy Pawła Karola Sanguszki..., s. 130; eadem, Kape-
la nadworna..., s. 47.
Anna Markiewicz
kastrat Bartolomeo Straparapa (Straparappa)40, który przed przybyciem do Rzeczy-
pospolitej występował na scenach Wenecji. Pojawił się on na dworze Rzewuskiego
najprawdopodobniej pod koniec r. 1727 i przebywał na nim do śmierci swego me-
cenasa. Wspomniany został także Marcin Paprocki, śpiewak-basista, który związany
był z kapelą Rzewuskiego już w czasach Ricierego, a po śmierci hetmana od lutego
r. 1729 związał się z dworem Sanguszków, na którym działał w latach 1729-173741.
W grupie wokalnej kapeli w tym okresie znajdowały się również dwie śpiewaczki.
Pierwsza z nich to Joanna, bez wątpienia Joanna Grazioli (Gratioli), która przeby-
wała na dworze hetmana z mężem Antoniem, być może również muzykiem42. Ko-
lejna wymieniona osoba to uczennica Grazioli, Janina Więckowska, zapewne wyso-
ko ceniona i lubiona przez hetmana, który zostawił jej spory zapis w testamencie43.
Po śmierci Rzewuskiego śpiewaczka w r. 1729 występowała, wraz z Jaroszewiczem,
Drewnowskim i Paprockim, na dworze Sanguszków44.
Wzmiankowani również w tekście źródła Kulka i „Jackowy brat" to najprawdo-
podobniej chłopcy, będący na wychowaniu śpiewaków i biorący udział w przedsta-
wieniach. Sam opis kostiumów - dziecięcych jeszcze strojów - i brak grzecznościo-
wej tytulatury sugeruje zresztą ich młody wiek. Inwentarz przynosi również inne
nieznane dotąd personalia, podając cenne wiadomości o nowych, dotychczas nie-
znanych artystach działających na dworze hetmana w marcu 1728 r. Poza gronem
znanych dotychczas śpiewaków Rzewuskiego wspomniany został również Patkowski
(zapewne dyszkancista Jan Patkowski), Cienkiewicz (Ciękiewicz) i Omelański. Listę
kostiumów domykają stroje dla niewymienionego z imienia tancmistrza, co stano-
wi interesujący przyczynek do zespołu baletowego istniejącego najwidoczniej, obok
zespołu śpiewaków i muzyków, na dworze hetmana. Być może jego solowe występy
uzupełniały przedstawienia operowe.
Spis poszerza wiedzę o operze na dworach magnackich, odkrywa detale wystę-
pów dworskich muzyków i stanowi cenne źródło obrazujące jeden z przejawów dzia-
łalności kapeli, przynosi nazwiska lub imiona śpiewaków działających na lwowskim
dworze Rzewuskiego tuż przed jego śmiercią. Warto również odnotować ciągłość
mecenatu muzycznego na dworze Rzewuskich. Syn hetmana, Wacław, odziedziczył
zamiłowania muzyczne i teatralne po ojcu i kontynuował jego tradycje w pałacu
40 Bieńkowska, Listy muzyków Stanisława Mateusza Rzewuskiego..., s. 151, 152, 154; A. Ryszka-Ko-
marnicka, Between Venice, Lubovla in Spis and Kraków: Prince Teodor Lubomirski - An Enthusiast
of Italian Opera (A Preliminary Study), „Musicologica Brunensia", 53, 2018, s. 197, 198; Sonaty
Francesca Marii Cattaneo (1697-1758) i inne kompozycje z rękopisu tarnowskiego (Pł-Ta 23), wstęp
i oprac. I. Bieńkowska, Warszawa 2018, s. 8.
41 Perz, Materiały do dziejów muzyki..., s. 65-66; Bieńkowska, Listy muzyków Stanisława Mate-
usza Rzewuskiego..., s. 151, 154, 155, 158, 160, 166; eadem, Śpiewacy Pawła Karola Sanguszki...,
s. 134, 135; M. Jochymczyk, Źródła do historii kapeli muzycznej przy klasztorze 00. Dominikanów
w Dzikowie, [w:] Zycie muzyczne w klasztorach dominikańskich w dawnej Rzeczypospolitej, red.
A. Patalas, Kraków 2016 (Acta Musicologica Universitatis Cracoviensis, XXXI), s. 130; Słownik
Muzyków Polskich, t. 1, Kraków 1964, s. 130.
42 Perz, Materiały do dziejów muzyki..., s. 66; Bieńkowska, Listy muzyków Stanisława Mateusza Rze-
wuskiego..., s. 151-153, 160; eadem, Kapela nadworna..., s. 45, 47, 48.
43 ANKr, Archiwum Sanguszków, Podh I 83, s. 72.
44 Perz, Materiały do dziejów muzyki..., s. 62, 66; Bieńkowska, Listy muzyków Stanisława Mateusza
Rzewuskiego..., s. 151-153, 160; eadem, Śpiewacy Pawła Karola Sanguszki..., s. 130; eadem, Kape-
la nadworna..., s. 47.