DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.30729#0181
Theologico-Politici Cap XIV. i6j
minum ingenium yarium admodum esle, nec omnes in omnibus x~
que acquiescere, sed opiniones diverso modo homines regere,quip-
pe qus hunc ad devotionem, ex ipsx alterum ad risum, & contem-
tum movent, hinc sequitur, ad fidem catholicam, sive universalem
nulla dogmata pertinere, de quibus inter honestos potesl dari con-
troversia: Qux enim ejus naturx sunt, respedlu unius pia , & respe-
(Slii alterius impia esseposlimt^ quandoquidem ex solis operibus
sunt judicanda. Ad fidem ergo catholicam ea soiummodo dogmata
pertinent, qux erga Deum obedientia absolute ponit, & quibus
ignoratis , obedientia est absolute imposiibilis 3 de reliquis autem ,
prout unusquisque , quia se ipsum melius novit, sil;(, ad le in amore
Justitix confirmandum, meiius esseviderit, sentire debet. Ethac
ratione, puto, nullum locum controversiis in Ecclesia relinqui: Nec
jam verebor fidei universalis dogmata, sive universx Scripturx in~
tenti fundamentalia enumerare, qux (ut ex iis qux in his duobus ca~
pitibus oslendimus evidentissime sequitur) omnia huc tenderede-
bent , nempe, dariens supremum quod Justitiam & Charitatem
amat, cuique omnes, ut salvi smt, obedire tenentur, eumque cultu
Justitix, &Charitate erga proximum adorare.atq^ hinc facile omnia
determinantur, quxque adeo nulla , prxter hxc, sunt. Videlicet?
I. Deum , hoc esb ens supremum, summe justum , & misericordem,
sive verx vitx exemplar existere 3 qui enim nescit, vel non credit,
ipsum existere , ei obedire nequit, neque eum Judicem noscere.
II. eum esse unicum: EIoc enim etiam ad supremam devotionem, ad-
mirationem , & amorem erga Deum absolute requiri nemo dubita-
re potest. Devotio namque, admiratio, & amor, ex iola excellentia
unius supra reliquos orientur. III. eumubique eile prxsentem , vel
omnia ipsi patere: Si res ipsum latere crederentur, vel ipsum omnia
videre ignoraretur, de xquitate ejus Justitix , qua omniadirigit,
dubitaretur, vel ipsa ignoraretur. IV. ipsum in omnia supremum ha-
berejus, & dominium, nec aliquid jurecoadhmi, sed ex absoluto
beneplacito , & singulari gratia facere: Omnes enim ipsi absolute
obedire tenentur, ipse autem nemini. V. Cultum Dei, ejusque obe-
dientiam in sola Jusiitia, & Charitate, sive amore erga proximum
consistere. VI. Omnes, qui hac yivendi ratione Deo obediunt, sal-
X 2, vos
minum ingenium yarium admodum esle, nec omnes in omnibus x~
que acquiescere, sed opiniones diverso modo homines regere,quip-
pe qus hunc ad devotionem, ex ipsx alterum ad risum, & contem-
tum movent, hinc sequitur, ad fidem catholicam, sive universalem
nulla dogmata pertinere, de quibus inter honestos potesl dari con-
troversia: Qux enim ejus naturx sunt, respedlu unius pia , & respe-
(Slii alterius impia esseposlimt^ quandoquidem ex solis operibus
sunt judicanda. Ad fidem ergo catholicam ea soiummodo dogmata
pertinent, qux erga Deum obedientia absolute ponit, & quibus
ignoratis , obedientia est absolute imposiibilis 3 de reliquis autem ,
prout unusquisque , quia se ipsum melius novit, sil;(, ad le in amore
Justitix confirmandum, meiius esseviderit, sentire debet. Ethac
ratione, puto, nullum locum controversiis in Ecclesia relinqui: Nec
jam verebor fidei universalis dogmata, sive universx Scripturx in~
tenti fundamentalia enumerare, qux (ut ex iis qux in his duobus ca~
pitibus oslendimus evidentissime sequitur) omnia huc tenderede-
bent , nempe, dariens supremum quod Justitiam & Charitatem
amat, cuique omnes, ut salvi smt, obedire tenentur, eumque cultu
Justitix, &Charitate erga proximum adorare.atq^ hinc facile omnia
determinantur, quxque adeo nulla , prxter hxc, sunt. Videlicet?
I. Deum , hoc esb ens supremum, summe justum , & misericordem,
sive verx vitx exemplar existere 3 qui enim nescit, vel non credit,
ipsum existere , ei obedire nequit, neque eum Judicem noscere.
II. eum esse unicum: EIoc enim etiam ad supremam devotionem, ad-
mirationem , & amorem erga Deum absolute requiri nemo dubita-
re potest. Devotio namque, admiratio, & amor, ex iola excellentia
unius supra reliquos orientur. III. eumubique eile prxsentem , vel
omnia ipsi patere: Si res ipsum latere crederentur, vel ipsum omnia
videre ignoraretur, de xquitate ejus Justitix , qua omniadirigit,
dubitaretur, vel ipsa ignoraretur. IV. ipsum in omnia supremum ha-
berejus, & dominium, nec aliquid jurecoadhmi, sed ex absoluto
beneplacito , & singulari gratia facere: Omnes enim ipsi absolute
obedire tenentur, ipse autem nemini. V. Cultum Dei, ejusque obe-
dientiam in sola Jusiitia, & Charitate, sive amore erga proximum
consistere. VI. Omnes, qui hac yivendi ratione Deo obediunt, sal-
X 2, vos