*7 5
Theologico-Politici Caf. XVI.
Caput XVI,
De Reipublkce Fundamentis; de jure uniufcnjusque natnrali civili; dt~
que Summanim Poteftatum lure.
HUc usque Philosophiam a Theologia separare curavimus
& libertatem philosophandi ostendere, quam hxc uni-
cuique concedit. Quare tempus est ut inquiramus quo
usque hxc iibertas sentiendi, & quse unusquisque sentit,
dicendi in optima Republica se extendat. Hoc ut ordine examine-
mus, de fundamentis lleipublicse disserendum, & prius dejure na-
turaii uniuscujusque, ad Rempublicam & Religionem nondum at-
tendentes.
Per jus & institutum naturse nihil aliud inteliigo, quam reguias
naturae uniuscujusque individui secundum quas unumquodque na-
turaliter determinatum concipimus ad certo modo existendum &
operandum. Ex. Gr. Pisces a natura determinati sunt ad natandum,
magni ad minores comedendum, adeoque pisces summo naturali
jure aqua potiuntur, & magni minores comedunt. Nam certum est
naturam absolute consideratamjus summum habere ad omnia, qute
potest, hocest, jus naturae eo usque se extendere, quo usque ejus
potentia se extendit 5 naturse enim potentia ipsa Dei potentia est 3
qui summum jus ad omniahabet: sed quiauniversalis potentia to~
tius naturpe, nihil est prxter potentiam omniumindividuorumst-
mul, hinc sequitur unumquodque individuumjus summum habere
ad omnia, qus poteft, sive,jus uniuscujusque eo usquese extende-
re, quo usque ejus determinata potentiase extendit: Et quialex
summa naturx est, ut unaquasque res in suo statu, quantum in se
est, conetur perseverare, idque nulla alterius sed tantum sui habi-
ta ratione, hinc sequitur unumquodqueindividuumjus summum
ad hoc habere, hoc est, (uti dixi) ad existendum & operandum
prout naturaliter determinatum est. Nec hic uilam agnoscimus dif-
terentiam inter homines & reliqua natufx individua, nequeinter
hotnines ratione prsditos & interaiios, qui veram rationem igno-
rant, nequeinterfatuos, deiirantes, &sanos. Quicquid enimuna-v
quseque
Theologico-Politici Caf. XVI.
Caput XVI,
De Reipublkce Fundamentis; de jure uniufcnjusque natnrali civili; dt~
que Summanim Poteftatum lure.
HUc usque Philosophiam a Theologia separare curavimus
& libertatem philosophandi ostendere, quam hxc uni-
cuique concedit. Quare tempus est ut inquiramus quo
usque hxc iibertas sentiendi, & quse unusquisque sentit,
dicendi in optima Republica se extendat. Hoc ut ordine examine-
mus, de fundamentis lleipublicse disserendum, & prius dejure na-
turaii uniuscujusque, ad Rempublicam & Religionem nondum at-
tendentes.
Per jus & institutum naturse nihil aliud inteliigo, quam reguias
naturae uniuscujusque individui secundum quas unumquodque na-
turaliter determinatum concipimus ad certo modo existendum &
operandum. Ex. Gr. Pisces a natura determinati sunt ad natandum,
magni ad minores comedendum, adeoque pisces summo naturali
jure aqua potiuntur, & magni minores comedunt. Nam certum est
naturam absolute consideratamjus summum habere ad omnia, qute
potest, hocest, jus naturae eo usque se extendere, quo usque ejus
potentia se extendit 5 naturse enim potentia ipsa Dei potentia est 3
qui summum jus ad omniahabet: sed quiauniversalis potentia to~
tius naturpe, nihil est prxter potentiam omniumindividuorumst-
mul, hinc sequitur unumquodque individuumjus summum habere
ad omnia, qus poteft, sive,jus uniuscujusque eo usquese extende-
re, quo usque ejus determinata potentiase extendit: Et quialex
summa naturx est, ut unaquasque res in suo statu, quantum in se
est, conetur perseverare, idque nulla alterius sed tantum sui habi-
ta ratione, hinc sequitur unumquodqueindividuumjus summum
ad hoc habere, hoc est, (uti dixi) ad existendum & operandum
prout naturaliter determinatum est. Nec hic uilam agnoscimus dif-
terentiam inter homines & reliqua natufx individua, nequeinter
hotnines ratione prsditos & interaiios, qui veram rationem igno-
rant, nequeinterfatuos, deiirantes, &sanos. Quicquid enimuna-v
quseque