DOI issue:
Sprawozdania
DOI article:Fredro-Boniecka, Maria: Dział starych druków, rękopisów i autografów
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.57710#0159
DZIAŁ STARYCH DRUKÓW, RĘKOPISÓW I AUTOGRAFÓW
napisała Maria Fredro-Boniecka
Zarys historyczny i charakterystyka działu
Zbiór starych druków zapoczątkowany został z chwilą ofiarowania
w r. 1903 przez Emeryka Hutten-Czapskiego jego kolekcji, w ramach której
mieścił się księgozbiór obejmujący druki polskie i obce od początku w. XVI
do w. XVIII włącznie. Zbiór ten uzupełniony został z czasem jeszcze przez
innych ofiarodawców i deponentów. Obejmuje on m. i. 118 inkunabułów oraz
ok. 1000 pozycji z w. XVI wśród których szczególnie cenne druki oficyn kra-
kowskich Hallera, Unglera, Hochfedera i innych, dzieła Miechowity, Decjusza,
Łaskiego, Bielskiego, Groickiego, Herbersteina, Modrzewskiego, Orzechow-
skiego, Paprockiego i inne. Reszta zbioru obejmuje druki polskie i obce
z w. XVII i XVIII, m. i. encyklopedię Diderota i d’Alemberta, dzieła Goldo-
niego i wiele innych.
Zbiór rękopisów i autografów powstawał powoli z przygodnych darów
jeszcze za dyrektury Łuszczkiewicza. W późniejszych latach, oprócz mniejszych
darowizn i depozytów, powiększył się wielokrotnie przez przyjęcie Archiwum
Młynowskiego, złożonego przez Mieczysława Chodkiewicza i zbioru archiwal-
nego z daru Adama Wolańskiego, które łącznie oblicza się na ok. 50.000 doku-
mentów. Kolekcja autografów — która pochodzi po większej części z darów
Wiktora Wittyga, E. Hutten-Czapskiego, Władysława Lasockiego, B. Starzeń-
skiej, Aurelego Smolina, Tytusa Kołyszki i innych — dotyczy rękopisów kró-
lów polskich, bohaterów narodowych oraz sławnych Polaków, wodzów, uczo-
nych, literatów i artystów z okresu od w. XVI do XX. Do tego działu należą
też rękopisy J. I. Kraszewskiego, M. Konopnickiej, Stan. Wyspiańskiego i in.
W roku sprawozdawczym na skutek zarządzenia Centralnego Zarządu Muzeów
całe Archiwum Młynowskie i archiwum Wolańskiego zostało przekazane do
Państwowego Archiwum w Krakowie.
DANE STATYSTYCZNE DZIAŁU
Dokładne dane będzie można ustalić dopiero po uzupełnieniu inwentaryzacji oraz dokoń-
czeniu szkontrum. Ogólnie oblicza się ilość obiektów w dziale (uwzględniając już ubytek Archi-
wów Młynowskiego i Wolańskiego) następująco:
1. starych druków ........ ok. 14.500 obiektów
2. rękopisów i autografów 8.000 „
Razem ok. 22.500 obiektów
153
napisała Maria Fredro-Boniecka
Zarys historyczny i charakterystyka działu
Zbiór starych druków zapoczątkowany został z chwilą ofiarowania
w r. 1903 przez Emeryka Hutten-Czapskiego jego kolekcji, w ramach której
mieścił się księgozbiór obejmujący druki polskie i obce od początku w. XVI
do w. XVIII włącznie. Zbiór ten uzupełniony został z czasem jeszcze przez
innych ofiarodawców i deponentów. Obejmuje on m. i. 118 inkunabułów oraz
ok. 1000 pozycji z w. XVI wśród których szczególnie cenne druki oficyn kra-
kowskich Hallera, Unglera, Hochfedera i innych, dzieła Miechowity, Decjusza,
Łaskiego, Bielskiego, Groickiego, Herbersteina, Modrzewskiego, Orzechow-
skiego, Paprockiego i inne. Reszta zbioru obejmuje druki polskie i obce
z w. XVII i XVIII, m. i. encyklopedię Diderota i d’Alemberta, dzieła Goldo-
niego i wiele innych.
Zbiór rękopisów i autografów powstawał powoli z przygodnych darów
jeszcze za dyrektury Łuszczkiewicza. W późniejszych latach, oprócz mniejszych
darowizn i depozytów, powiększył się wielokrotnie przez przyjęcie Archiwum
Młynowskiego, złożonego przez Mieczysława Chodkiewicza i zbioru archiwal-
nego z daru Adama Wolańskiego, które łącznie oblicza się na ok. 50.000 doku-
mentów. Kolekcja autografów — która pochodzi po większej części z darów
Wiktora Wittyga, E. Hutten-Czapskiego, Władysława Lasockiego, B. Starzeń-
skiej, Aurelego Smolina, Tytusa Kołyszki i innych — dotyczy rękopisów kró-
lów polskich, bohaterów narodowych oraz sławnych Polaków, wodzów, uczo-
nych, literatów i artystów z okresu od w. XVI do XX. Do tego działu należą
też rękopisy J. I. Kraszewskiego, M. Konopnickiej, Stan. Wyspiańskiego i in.
W roku sprawozdawczym na skutek zarządzenia Centralnego Zarządu Muzeów
całe Archiwum Młynowskie i archiwum Wolańskiego zostało przekazane do
Państwowego Archiwum w Krakowie.
DANE STATYSTYCZNE DZIAŁU
Dokładne dane będzie można ustalić dopiero po uzupełnieniu inwentaryzacji oraz dokoń-
czeniu szkontrum. Ogólnie oblicza się ilość obiektów w dziale (uwzględniając już ubytek Archi-
wów Młynowskiego i Wolańskiego) następująco:
1. starych druków ........ ok. 14.500 obiektów
2. rękopisów i autografów 8.000 „
Razem ok. 22.500 obiektów
153