162
Roman Zwierzchowski
28. Rycina z wzornika Yredemana de Vries Cariatidum 1560. Wg E. Forssmana
wydanym anonimowo w roku 1499 (aut. Francesco Colonna - il. 41). Fakt ten
nie wpłynął na zwiększenie recepcji tego motywu w architekturze dwóch następ-
nych stuleci, wyjąwszy odosobnione próby podejmowane przez architektów zwią-
zanych z manierystycznym nurtem w sztuce XVI w. (il. 28). Ograniczonego
przełomu dokonał dopiero Pozzo, za pośrednictwem rycin, zamieszczonych w
I części swego traktatu (il. 25). Połączone tu zostały niejako dawniejsze elemen-
ty (piedestał i kolumna) z Borrominiowskim "neogotyckim" belkowaniem o za-
okrąglonym obrysie, odpowiednim do typu podpory (pół, lub trzy czwarte ko-
lumny). Rozwiązanie to znalazło stosunkowo liczne maśladownictwa — głównie
w XVIII-wiecznej architekturze ołtarzowej35.
35 W większej skali, choć zmodyfikowane, zdobią wnętrze kościoła św. Mikołaja na Małej Stranie w
Pradze (K. Dientzenhofer 1703-1711). Wygięciu uległa tylko środkowa część filara z triadą pilastrów, z
których środkowy wgięty jest wklęsło, przeciwnie niż wypukłe odcinki belkowania i piedestałów, tworząc
rodzaj niezwykle smukłej niszy dla posągu ustawionego przed nią. Podobne rozwiązanie, zapewne tego
samego autorstwa, wprowadzono w pojezuickim kościele w Legnicy.
Roman Zwierzchowski
28. Rycina z wzornika Yredemana de Vries Cariatidum 1560. Wg E. Forssmana
wydanym anonimowo w roku 1499 (aut. Francesco Colonna - il. 41). Fakt ten
nie wpłynął na zwiększenie recepcji tego motywu w architekturze dwóch następ-
nych stuleci, wyjąwszy odosobnione próby podejmowane przez architektów zwią-
zanych z manierystycznym nurtem w sztuce XVI w. (il. 28). Ograniczonego
przełomu dokonał dopiero Pozzo, za pośrednictwem rycin, zamieszczonych w
I części swego traktatu (il. 25). Połączone tu zostały niejako dawniejsze elemen-
ty (piedestał i kolumna) z Borrominiowskim "neogotyckim" belkowaniem o za-
okrąglonym obrysie, odpowiednim do typu podpory (pół, lub trzy czwarte ko-
lumny). Rozwiązanie to znalazło stosunkowo liczne maśladownictwa — głównie
w XVIII-wiecznej architekturze ołtarzowej35.
35 W większej skali, choć zmodyfikowane, zdobią wnętrze kościoła św. Mikołaja na Małej Stranie w
Pradze (K. Dientzenhofer 1703-1711). Wygięciu uległa tylko środkowa część filara z triadą pilastrów, z
których środkowy wgięty jest wklęsło, przeciwnie niż wypukłe odcinki belkowania i piedestałów, tworząc
rodzaj niezwykle smukłej niszy dla posągu ustawionego przed nią. Podobne rozwiązanie, zapewne tego
samego autorstwa, wprowadzono w pojezuickim kościele w Legnicy.