(Studia nad sztuką renesansu i baroku, Lublin, 1993)

Porządki architektoniczne w późnobarokowych kościołach Lubelszczyzny

201


40. Wnętrze kościoła augustianów w Dtlmstein 1721-1724. Arch. J. Mungenast.
Wg H. Sedlmayra

domknięcia przestrzeni kościoła, którego nie rekompensuje obecność w trzech
z nich architektonicznych ołtarzy o znacznie mniejszej skali, jak i owe niewspół-
mierne do swego usytuowania traktowanie gzymsów głównego, tj. "wielkiego”
porządku i impostowych, należących do porządku "średniego", wchodzących w
swoisty konflikt "kompetencji"43, oraz unoszenie gzymsu głównego nad lukami
ramion, przez co ulega pewnemu osłabieniu rola ściany, jak również ideowa
wymowa łuku. Większego nieco znaczenia nabiera natomiast sama przestrzeń,
dominująca w budowlach postbarokowych, stanowiąca niejako ich podstawowe
tworzywo.
Struktura porządków we wnętrzu kościoła bielańskiego natomiast kreuje
odmienny typ jego przestrzeni wewnętrznej. Pomimo znacznej swobody wewnątrz
układu jest ona jednak zdecydowanie bardziej zamknięta obiegającym ramiona

43

Por. rozdz. III.